• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

W hołdzie ofiarom "Skorpiona". Poruszająca wystawa Doroty Nieznalskiej

Magdalena Raczek
18 listopada 2023, godz. 11:00 
Opinie (129)
Wernisaż wystawy Doroty Nieznalskiej nie przyciągnął dużych tłumów, choć samą wystawę warto zobaczyć z wielu powodów. Wernisaż wystawy Doroty Nieznalskiej nie przyciągnął dużych tłumów, choć samą wystawę warto zobaczyć z wielu powodów.

Wernisaż nowej wystawy Doroty Nieznalskiej - upamiętniającej ofiary seryjnego mordercy "Skorpiona" - zatytułowanej "Modus operandi. 75 uderzeń. Topografia miejsc zbrodni popełnionych przez jednego sprawcę w latach 1977-1983 na terenie Pomorza" odbył się w piątek w Wielkiej Sali Wety w Ratuszu Głównego Miasta, oddziale Muzeum Gdańska. Sama wystawa prezentowana jest piętro niżej - w Galerii Palowej - i będzie ją można oglądać do 12 maja 2024 r.




Wystawa upamiętniająca ofiary "Skorpiona"



Wystawa czasowa "Modus operandi..." stanowi zwieńczenie dwuletniego projektu Doroty Nieznalskiej - gdańskiej artystki wizualnej, działającej w nurcie sztuki krytycznej. Przygotowała instalację upamiętniającą kobiety, ofiary seryjnego mordercy z okresu PRL-u (działającego na Pomorzu dokładnie w latach 1977-1983), Pawła Tuchlina, znanego pod pseudonimem "Skorpion". Nie jest to jednak wystawa poświęcona mordercy, lecz ofiarom.



Nieznalska nie pierwszy raz w Muzeum Gdańska



Nie ukrywam, że z zaskoczeniem przyjęłam informację, że otwarcie nowej indywidualnej wystawy Doroty Nieznalskiej odbędzie się w Muzeum Gdańska, które zdecydowanie zaliczyć wszak można do muzeów historycznych (dawniej zresztą było to Muzeum Historyczne Miasta Gdańska i Muzeum Historii Miasta Gdańska). W zasadzie wszystkie oddziały prezentują sztukę i obiekty historyczne. Oczywiście od czasu do czasu pojawia się tu również sztuka współczesna (niedawno Siudmak, jakiś czas temu Zięta, a wkrótce ma być Boznańska), jednak sporadycznie. Dobór tych nazwisk wydaje się notabene dość przypadkowy.

Rekordowe lato w Muzeum Gdańska Rekordowe lato w Muzeum Gdańska

Dodatkowo wybór Galerii Palowej, która działa jako miejsce wystawiennicze od 2018 r., a składa się z kilku historycznych pomieszczeń pochodzących z XIV i XV wieku, w której prezentowane były wystawy tj. "Gdańskie arcydzieła sztuki złotniczej ze zbiorów Zamku Królewskiego na Wawelu" czy ostatnio "Miasto Romantyków", jest dla mnie równie zagadkowy i niezrozumiały. Krytyczna i zaangażowana sztuka Nieznalskiej, choć czasem również ma charakter historyczny (jak choćby prace dotyczące II wojny światowej) pasuje do tego miejsca jak, nie przymierzając, kwiatek do kożucha... I chętnie widziałabym ją w innej przestrzeni.

- Może część z państwa zastanawia się - Dorota Nieznalska i Muzeum Gdańska? Może część z państwa myśli, że to dziś po raz pierwszy mamy przyjemność współpracować z naszą artystką, ale tak nie jest. Jeśli tego państwo nie zauważyli, to na wystawie stałej w Muzeum Bursztynu znajduje się jedna z prac Doroty Nieznalskiej. I nie jest to inkluzja bursztynowa ze skorpionem w środku, a wręcz przeciwnie, zupełnie inny obiekt, który znajduje się na końcu narracji o bursztynie w kulturze - wyjaśniał, żartując i jakby czytając w moich myślach dyrektor Muzeum Waldemar Ossowski.
  • Wernisaż wystawy Doroty Nieznalskiej
  • Wernisaż wystawy Doroty Nieznalskiej
  • Wernisaż wystawy Doroty Nieznalskiej
  • Wernisaż wystawy Doroty Nieznalskiej
  • Wernisaż wystawy Doroty Nieznalskiej
  • Wernisaż wystawy Doroty Nieznalskiej

Hołd dla dziesięciu ofiar "Skorpiona"



Choć "Skorpion" zamordował prawdopodobnie 10 kobiet, to wiele innych również napadł, pobił i skrzywdził. Wystawa skupia się jednak nie na słynnym mordercy, lecz na jego ofiarach, którym odebrał życie poprzez kilkukrotne uderzanie młotkiem (stąd podtytuł wystawy "75 uderzeń") w tył głowy.

- Cieszę się, że ta wystawa zaistniała w tutaj, w "sercu" miasta. Upamiętnia 10 ofiar tego sprawcy, w nieoczywisty sposób oddaje im hołd (...) Nie chciałam epatować przemocą, nie chciałam epatować zbrodnią, ponieważ ta zbrodnia była drastyczna. (...) Nie jest to wystawa poświęcona sprawcy, moim zamiarem było podkreślenie statusu ofiary, która zawsze jest anonimowa - mówiła Dorota Nieznalska.
Sprawa Skorpiona. Egzekucja i pochówek Sprawa Skorpiona. Egzekucja i pochówek

Co zobaczymy na wystawie? Portrety trumienne, mapa zbrodni i pejzaż dźwiękowy



Artystka wybrała kilka form na upamiętnienie tych kobiet. Główną z nich jest forma renesansowego portretu trumiennego z charakterystycznym wielobocznym kształtem krótszego boku trumny. Każda z 10 ofiar otrzymała od artystki w hołdzie taki obiekt wykonany z czarnej blachy, z dziurą jakby wybitą młotkiem, przez którą można zaglądać do środka. Wewnątrz z kolei jest podświetlone zdjęcie miejsca zbrodni, dokładnie to, w którym ofiary zostały znalezione martwe. Na zewnątrz krótka odręczna notka o danej osobie. Imię, wiek oraz to, jak lub gdzie zginęła.

Ponadto na wystawie możemy zobaczyć animację mapy ukazującą topografię miejsc zbrodni, czyli szlaku, jakim poruszał się sprawca - od szukania ofiary przez jej wybór aż do jej zabicia. Linia szlaku, ta jakby "ścieżka", powtarza się graficznie jako symbol na planszach informacyjnych dotyczących koncepcji wystawy, artystki, seryjnych morderców, wyjaśnienia, czym jest "modus operandi" i innych.

Częścią wystawy jest też ścieżka dźwiękowa zrealizowana przez Marcina Dymitera, jednak niestety podczas wernisażu było zbyt głośno, by w pełni usłyszeć to nagranie terenowe. Znajdziemy tu też oryginalne zdjęcia miejsc zbrodni w formie wydruków wielkoformatowych.

Największe wrażenie poza portretami trumiennymi robią jednak obiekty zrealizowane specjalnie na tę wystawę - rzeźby dłoni z brązu, ozdobione kamieniami i minerałami. Wizualizują one przemoc, są one "zamrożonymi" gestami dłoni ofiar. To relikty tych ofiar, które - jak wspomniała artystka - broniły się podczas napadu, o czym świadczyły różne ślady. Niektóre dłonie są przebite na wylot, jak po ukrzyżowaniu. Inne mają wplecione druty, włosy. Część wisi na hakach (powracający motyw u tej artystki), niczym w rzeźni.

Osobne pomieszczenie zostało przeznaczone na ukazanie kontekstu, czyli postaci samego sprawcy (dokumenty, książki, portrety pamięciowe, krótki opis jego biografii) oraz motywów zbrodni i tego, co mogło do nich doprowadzić. Również w osobnej wnęce zaprezentowane zostały obiekty stylizowane na narzędzia zbrodni, czyli różnego rodzaju młotki. Całość robi mocne, przytłaczające, momentami porażające wrażenie.

  • Wernisaż wystawy Doroty Nieznalskiej
  • Wernisaż wystawy Doroty Nieznalskiej
  • Wernisaż wystawy Doroty Nieznalskiej
  • Wernisaż wystawy Doroty Nieznalskiej
  • Wernisaż wystawy Doroty Nieznalskiej
  • Wernisaż wystawy Doroty Nieznalskiej
  • Wernisaż wystawy Doroty Nieznalskiej

Nieznalska nieznana



Za każdym razem, gdy jej sztuka pojawia się w Trójmieście, warto iść ją zobaczyć, nawet jeśli nie do końca przestrzeń jest adekwatna do dzieła. Wciąż dziwi mnie nieobecność tak wybitnych artystów, jak Dorota Nieznalska, w ich rodzinnym mieście Gdańsku. Oczywiście nie mówię o pojedynczych obiektach, bo takowe są tu i ówdzie. Jednak tacy artyści jak Nieznalska (a mamy ich co najmniej kilkoro w Trójmieście) powinni mieć swoją stałą przestrzeń wystawienniczą. I nie mam na myśli małej galeryjki w zaułku ciemnej ulicy, tylko dużą przestrzeń muzealną.

Tacy artyści jak Nieznalska (a mamy ich co najmniej kilkoro w Trójmieście) powinni mieć swoją stałą przestrzeń wystawienniczą. I nie mam na myśli małej galeryjki w zaułku ciemnej ulicy, tylko dużą przestrzeń muzealną.
Wydawać się mogło, że to NOMUS będzie takim miejscem, ale nie jest. I nadal łatwiej obejrzeć Nieznalską w Krakowie czy Poznaniu niż u nas. Tym bardziej polecam.

Do Galerii Palowej lepiej wybrać się w mniejszym gronie lub indywidualnie, by mieć przestrzeń na przeżycie tego doświadczenia. Warto, a nawet trzeba. To dojrzała, mądra i przemyślana sztuka, która nie epatuje emocjami, choć przemawia do emocji. Ważny, mocny głos.

Dorota Nieznalska - czym się zajmuje?

Artystka urodziła się w 1973 r. w Gdańsku i tutaj też pracuje i mieszka. Ukończyła Liceum Sztuk Plastycznych w Gdyni oraz studia na Wydziale Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych, gdzie również uzyskała stopień doktora, a także pracowała jako wykładowczyni. Realizuje prace z zakresu rzeźby, instalacji, fotografii, wideo. W swoich wczesnych pracach wykorzystywała między innymi symbole religijne (słynna "Pasja"). Poruszała także tematy tożsamości, seksualności oraz stereotypowych ról płciowych. Obecnie interesują ją zagadnienia relacji społecznych i politycznych w kontekście przemocy. Realizuje projekty badawcze dotyczące miejsc pamięci, śladów pamięci/zapomnienia oraz historii.

Wydarzenia

Wystawa Doroty Nieznalskiej (1 opinia)

(1 opinia)
10 zł
wystawa

Miejsca

Wydarzenia

Zobacz także

Opinie (129) ponad 20 zablokowanych

Wszystkie opinie

  • Widziałem dzisiaj wystawę i jestem zażenowany . Gdzie jest tutaj hołd złożony ofiarom. Ja zobaczyłem wykorzystanie ich do jakichś chorych egoistycznym traum Pani Nieznalskiej. . Pani Nieznalska ma pełne prawo do tworzenia, lecz zabrakło jakiejś logicznie myślącej osoby która zadała pytanie . Po co ta wystawa i czego dotyczy.

    • 0 0

  • Jakim trzeba być narcystycznym czlowiekiem, żeby użyć dla własnej chwały, żeby ściągnąć na siebie uwagę I popełnić taką quazi sztukę. Jak bardzo trzeba być odartym duchowo i emocjonalnie, żeby lechtac swoje ego na temacie celowo ekscentrycznym a tak odartym ze współczucia. Skrajna nieodpowiedzialność i nieliczenie się z cierpieniem ludzi. Może gdyby sama zobaczyła swoją pokrwawioną córkę, niewinną młodą dziewczynę, zakatowana młotkiem i leżącą twarzą w błocie, to by miała taką samą wene do pisania bzdur o oddaniu hołdu. Puste frazesy, fałsz i brak empatii. I nic tu nie da erudycja, pusta i pizbawiona wyibrazni inteligencja. I tyle jest warte całe to towarzystwo, które idzie tam i pieje z zachwytu nad wyzwoloną artystką. Ludzie zapatrzeni w siebie i hołdujący pustym i czczym tzw. artystom. Są gorsi od niej samej, bo swoją uwagą utwierdzają jej niegodne intencje.

    • 1 1

  • Brak słów.

    Rozumiem, że najbliższe rodziny ofiar zostały powiadomione i dostały honorowe zaproszenia.

    • 1 0

  • Zdaje się, że mamy muzeum kryminalistyki? (14)

    Tam można nawet było obejrzeć filmy z rekonstrukcji tych zbrodni. Uważam, że to nie jest temat ani na sztukę, ani na sławę, ani dla turystów. Dla mnie to nekrofilia jednak i raczej hołd dla mordercy oraz znowu chodzi o sensację. Dobrze, że nie było wśród ofiar nikogo z mojej rodziny, bo bym tej pani artystce nie darowała takiej profanacji. Nie tak oddaje się cześć. Robi dokładnie to samo, co chrześcijanie z kultem Chrystusa na krzyżu. Ja tego nie rozumiem.

    • 106 20

    • Zapraszam na wystawę (1)

      Droga Pani,

      Uwielbiam osoby komentujące a nie będące na wystawie ;-)
      Artystka składa hołd ofiarom nie mordercy co za tym idzie? Nie wypowiadaj się jak nie widziałaś bądź nie słyszałaś słów artystki na wernisażu

      • 2 1

      • Ta pseudo artystka po prostu żeruje na ofiarach , które tragicznie zginęły.

        Pieniądze na prawdę robią niektórym wodę z mózgu. Jak chce tak bardzo oddać hołd niech im złoży wiązanki na grobach, a nie się wygłupia. Wzbudza ogromny niesmak.

        • 2 2

    • Opinia wyróżniona

      (6)

      No właśnie ,ty tego nie rozumiesz i dlatego nie powinnaś komentować ! Artysci na całym świecie , mają do tego prawo . Są kontrowersyjni , ciekawi , tajemniczy i właśnie ,to powoduje że ludzie ,są zaciekawieni ich pracami . Ja na pewno ,pójdę i będę oglądać jej prace !

      • 23 61

      • I mało ciekawi.

        • 1 0

      • i robia to z milosci do slawy pieniadza. Tylko i wylacznie

        • 2 0

      • Istnieje jeszcze coś co nazywa się etyką ale ty tego nie rozumiesz więc nie będę się w temat zagłębiać.

        • 5 0

      • Jak można komuś napisać, że nie powinien komentować?

        :))))

        • 4 2

      • Rozumiem

        Wiadomo o co chodzi w takiej pseudo sztuce. Liczy się kasa misiu i to gruba. Są tacy co płacą podatki za ciężką pracę i są tacy co biorą tę kasę i trwonią nie pracując. Na tym właśnie polega owa sztuka i to komentuję i będę komentować, bo mam jak z resztą inni płatnicy prawo do tego. Z resztą wystawiając na widok publiczny jakieś prace artyści są niejako skazani na widzów i ich komentarze, bo z tego żyją i to daje im paliwo do ich twórczości. Niektórzy rzeczywiście zasługują na pochwały za swoją twórczość ale są też tacy którym się wydaje, że są artystami.

        • 17 2

      • Naucz się w przecinki, bo ci nie wychodzi... spacji przed interpunkcją też się nie stawia. A co do tej "sztuki", to mam nadzieję, że nie jest to finansowane z podatków, bo są ludzie, których to nie interesuje i nie mam zamiaru na to dawać swojego grosza.

        • 14 6

    • Co robią chrzescijanie z kultem Chrystusa na krzyzu? Wystawy? (1)

      Ale bredzisz.

      • 18 8

      • Tak robią ze śmierci Chrystusa sztukę.

        I modlą się do niej.

        • 2 2

    • Granice sztuki. (1)

      Czy eksponaty w Muzeum Auschwitz to wytwory sztuki?

      • 10 1

      • Ale się wzorowala

        • 2 1

    • Proszę nie wprowadzać w błąd

      Na wystawie nie ma żadnych filmów, poza opisaną w artykule animacją ze ściezkami. Są dwa zdjęcia z wizji lokalnych z udziałem Tuchlina. Pokazują społeczne oddziaływanie sprawy, szczegolnie na jednym ze zdjęć widać sporo gapiów. Co do muzeum kryminalistyki, owszem jest -prywatne, dostępne po wcześniejszym umówieniu się, i też chyba nie dla wszystkich.

      • 8 8

  • Opinia wyróżniona

    Podoba mi się (8)

    Pójdę zobaczyć

    • 41 92

    • Nieznalska wcale nie jest taka nieznana.

      A raczej znana z tego , że lubi szokować. Jak nie umie zaistnieć dziełami pięknymi i jednocześnie wartościowymi to czepi się byle czego jak kilka lat temu zasłynęła męskimi genitaliami na krzyżu. Rzeczywiście to był szok i coś po prostu wstrętnego. No czasami można brak talentu zastąpić beztalenciem totalnym. Jak dla mnie to bardzo słabe.

      • 0 0

    • Młodzieży należy przypomnieć że ten seryjny morderca miał brata Milicjanta w Pruszczu Gdańskim (3)

      Milicjant ten, po 3 już zbrodni Tuchlina wiedział że to jego brat zabija a mimo to ukrywał ten fakt.

      • 13 2

      • Czy informacja którą Pan podaje

        jest wiarygodna? Skąd o tym Panu wiadomo?

        • 3 0

      • (1)

        Który zachlał się na śmierć

        • 7 0

        • Jakbyś odpowiadał za śmierć kolejnych 8 kobiet też byś się zachlał

          • 3 1

    • Niestety (2)

      Niestety głupota. Nie pójdę nie polecam. To jest odrażające...jak mydło ze Stutthofu...

      • 16 7

      • Mydło Niemcy z Polaków produkowali w budynku Akademii Medycznej w Gdańsku (1)

        Adamowicz kazał zdjąć tablice upamietniajaca

        • 2 5

        • Mit o mydle

          to robota m. in. Nałkowskiej ("Medaliony"). W budynku we Wrzeszczu mieściła się pracownia anatomii i (chyba) patologii, i to już przed wojną, a nie "fabryka" mydła. Inna sprawa, że więźniowie kacetów dostawali mydło RIF, co tłumaczono "reine jüdische fett", czyli prawdziwy żydowski tłuszcz, tzn. z Żydów.

          • 3 3

  • 10 zł? Drogo.. (3)

    Jest jakiś dzień kiedy jest za darmo?

    • 6 16

    • Dniem bezpłatnego wstępu w Muzeum Gdańska jest poniedziałek. Otwarte są wówczas wszystkie wnętrza historyczne i wystawy stałe. Wszystkie wystawy czasowe są dostępne z biletem wstępu, w sezonie zimowym od środa do niedzieli. Z kartą mieszkańca jedno wejście w roku do każdego oddziału jest bezpłatne niezależnie od dnia.

      • 0 1

    • Chyba piątki są bezpłatne- zobacz na stronie muzeum

      Chyba piątki są bezpłatne- zobacz na stronie muzeum

      • 0 1

    • Idź dzień po finisazu będzie za darmo

      • 2 1

  • Postępowa artystka, można się rozejść (2)

    Za Wikipedią: W swojej sztuce koncentruje się na problemie społecznego uwarunkowania i funkcjonowania człowieka, jego cielesności w polskiej, katolickiej rzeczywistości, dekonstruuje role kobiety i mężczyzny w patriarchalnym społeczeństwie. Próbuje przedstawić problem ksenofobicznej przemocy.

    • 12 3

    • to tlumaczy wiele

      • 1 0

    • Kuratorskie opisy wystaw i artystów to jest osobny bujny dział sztuki.

      • 12 0

  • Plebs w komentarzach krytykuje, choć krytykiem sztuki nie jest (10)

    Dla plebsu sztuką jest n-ty obraz w kościele, a na nim tłusty aniołek z trąbką, oraz rzeźba tegoż aniołka, obowiązkowo pomalowana na złoto.

    • 8 37

    • Nie wymagaj za wiele. Zawsze tak było. No i jest. lepiej opluć niż zrozumieć. To łatwiejsze i nie wymaga żadnego wysiłku (1)

      • 1 4

      • to fakty , najlatwiej opluc ofiary robioc sobie z ich smierci i bolu wystawe

        • 0 0

    • zdajesz sie starac byc znawca sztuki. Delektujesz sie kazdym wykolejeniem i brudem myslac ze dostrzegasz cos wyjatkowego

      • 0 0

    • Odezwało się wyegzaltowane aktywiszcze. (1)

      • 5 1

      • Nie to nie ona. To napisałem ja - facet, nie aktywista.

        • 0 0

    • jeżeli nie dla plepsu to niech zawija ye "eksponaty" do sibie na chatę ,a nie za nasze pieniadze (1)

      robić publiczne "pokazy" !

      • 4 2

      • Ślunzok, tyś widział piniondze chyba jak odprawę w grubie brałeś.

        • 0 0

    • (1)

      Skoro ta sztuka jest wyłącznie dla krytyków, a plebs jej nie docenia, to proszę robić zamknięte wystawy i nie publikować artykułów na jej temat w ogólnie dostępnych mediach. Jeśli nie chcesz krytyki publicznej, to nie pokazuj swojej sztuki publicznie. Ewentualnie pokazuj tylko swoim pochlebcom lub klakierom.

      • 11 2

      • I jeszcze niech za własne pieniążki to robią.

        • 8 1

    • Taaaa

      Kaplica Sykstyńska i setki podobnych to dla ciebie złote aniołki, Ale znafca.

      • 9 1

  • Pani Raczek (1)

    A Pani tak na poważnie pisze o tej artystce i jej ,,dziełach".
    Czy w osobie Jezusa najważniejsze były Jego genitalia? Czy ich ukrzyżowanie pogłębia wiarę, sztukę czy moralność?

    • 6 3

    • Ta rzeźba nie mowiła o genitaliach tylko o patriarchalnym charakterze Kościoła,narzucającego swoją wolę kobietom i o tym jak

      • 2 0

  • A rodziny ofiar zaproszone na wernisaż? Żeby sobie popatrzyły na odlane młotki? Żenada

    • 4 1

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Wydarzenia

Pobożni i cnotliwi. Dawni gdańszczanie w zwierciadle sztuki (1 opinia)

(1 opinia)
20 zł
spotkanie, wystawa, warsztaty

Kultura ludowa Pomorza Gdańskiego

wystawa

Wystawa "Kajko, Kokosz i inni"

wystawa

Sprawdź się

Sprawdź się

Pochodząca z Gdańska aktorka i malarka Beata Poźniak od lat mieszka poza granicami kraju. Jest inicjatorką wprowadzenia w USA oficjalnych obchodów:

 

Najczęściej czytane