• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Niewyjaśniona zagadka zatonięcia Piłsudskiego

Łukasz Rudziński
20 listopada 2009 (artykuł sprzed 14 lat) 
M/S Piłsudski był dumą polskiej żeglugi. Do dziś nie wiadomo, dlaczego zatonął. M/S Piłsudski był dumą polskiej żeglugi. Do dziś nie wiadomo, dlaczego zatonął.

26 listopada 1939 roku, o świcie, dwie potężne eksplozje wstrząsnęły statkiem M/S Piłsudski, który dzień wcześniej wyruszył w swój pierwszy rejs, jako transportowiec militarny. Dlaczego chluba polskiej żeglugi zatonęła? W 70. rocznicę zatonięcia "Piłsudskiego" Centralne Muzeum Morskie przybliża sylwetkę najsłynniejszego polskiego liniowca.



"Piłsudski" był jednym z najbardziej luksusowych statków lat 30. XX wieku. Na jednym z siedmiu pokładów posiadał kryty basen. "Piłsudski" był jednym z najbardziej luksusowych statków lat 30. XX wieku. Na jednym z siedmiu pokładów posiadał kryty basen.
Zagadka jego zatonięcia do dzisiaj nie została wyjaśniona. Z trzech hipotez - wpłynięcie na pole minowe, storpedowanie przez niemiecki okręt podwodny albo sabotaż - najbardziej prawdopodobna wydaje się ta druga, chociaż nie ma ona poświadczenia w niemieckich źródłach. Do takich wniosków przychylają się za to nurkowie z Polskiego Klubu Płetwonurków "Waleń" z Londynu, którzy we wrześniu 2009 dokonali eksploracji wraka statku. Wprawdzie nie udało się jednoznacznie ustalić, co spowodowało katastrofę "Piłsudskiego", jednak efekty pracy nurków - materiał filmowy z wyprawy do wraka i zdjęcia statku - będzie można zobaczyć w siedzibie CMM od 24 listopada, do wiosny 2010 roku.

- Nigdy nie prezentowaliśmy dziejów M/S Piłsudski na oddzielnej wystawie, ponieważ nie było i nie ma zbyt dużej liczby eksponatów na taką ekspozycję - mówi dyrektor Centralnego Muzeum Morskiego, Jerzy Litwin. - Z wraka wydobyto tylko kilka symbolicznych przedmiotów, które już wcześniej prezentowaliśmy w naszym muzeum.

Inspiracją do stworzenia tej wystawy była działalność Mike'a i Frances Oborski z Anglii, współzałożycieli "M/S Piłsudski Society", które gromadziło pamiątki związane z Piłsudskim, opiekowało się też grobem kapitana statku, Mamerta Stankiewicza. Stowarzyszenie zebrało ponad 100 pamiątek, związanych ze statkiem.

Tym razem CMM pokaże kilka unikalnych eksponatów. - Do cennych zabytków należą, wydobyte kilkanaście lat temu z wraka statku, bulaj i talerz. Mamy też koło ratunkowe z "Piłsudskiego", znalezione na brzegu Morza Północnego rok po zatonięciu statku, czy zabrany podczas ewakuacji pled z emblematem przedsiębiorstwa żeglugowego Gdynia-Ameryka Linie (GAL), ofiarowany przez marynarza, który ocalał w katastrofie - mówi Patryk Klein, kurator wystawy. - Dysponujemy również modelem statku M/S Piłsudski, wykonanym w skali 1:130 we włoskiej stoczni Monfalcone - tej samej, gdzie transatlantyk został zbudowany. Nurkowie z londyńskiego klubu "Waleń" przekazali nam dokumentację filmową i zdjęciową ze swojej ekspedycji, a podczas wernisażu sprezentują nam drugi bulaj, który wydobyli ze statku podczas wyprawy.

Piłsudski w latach 1935-1939 pływał między Gdynią a Nowym Jorkiem, jako transatlantyk pasażerski. Należał do najnowocześniejszych liniowców tamtych czasów (na jednym z siedmiu pokładów miał nawet kryty basen). Aby go pozyskać, polski rząd zdecydował się na transakcję wymienną - za zbudowanie go we włoskiej stoczni zaproponował Włochom dwuipółroczne dostawy węgla kamiennego. Luksusowy liniowiec był wizytówką polskiej żeglugi pasażerskiej, a na jego wzór zbudowano bliźniaczy statek Batory.

Po wybuchu II wojny światowej zdecydowano się przebudować statek na transportowiec militarny, ale jego służba w Marynarce Wojennej trwała bardzo krótko. Dokładnie o 5.36 rano, 26 listopada 1939 roku, dwa wybuchy wstrząsnęły "Piłsudskim" 50 kilometrów od wybrzeży Anglii, gdzie kilka godzin później zatonął. Jako ostatni z pokładu zszedł kapitan Mamert Stankiewicz, dla którego zabrakło miejsca w szalupach ratunkowych. Wyłowili go z Morza Północnego marynarze brytyjskiej jednostki, jednak kapitan polskiego statku zmarł z powodu wycieńczenia i hipotermii.

Wydarzenia

M/S Piłsudski (9 opinii)

(9 opinii)
8 zł
wystawa

Miejsca

Opinie (77) 3 zablokowane

  • artykul zawiera istotny brak (1)

    nie ma ani slowa co dzialo sie z tym statkiem od wrzesnia do listopada jak znalazl sie w anglii uciekl z polski? wojna zastala go w angli??

    • 4 0

    • NEWSWEEK 22.11.2009

      ...wybuch wojny zastał liniowiec na Atlantyku, kiedy wracał do Polski. Kapitan Stankiewicz obrał kurs na Wielką Brytanię, gdzie jednostka przeszła pod komendę brytyjskiej admiralicji. Sojusznicy postanowili zmienić luksusowy transatlantyk w transportowiec do przewozu wojska. Przebudowy dokonała stocznia w Newcastle i 25 listopada 1939r. Piłsudski wypłynął do Nowej Zelandii, skąd miał przywieżć żołnierzy wraz ze sprzętem. 26 listopada o godz 5:35 dziobem i śródokręciem transatlantyku wstrząsneły dwa wybuchy... eksplozje zatrzymały Piłsudskiego, który wkrótce zaczął tonąć. Agonia trwała pięć godzin, dzięki czemu cała załoga zdołała wsiąść do szalup i opuścić pokład. Zginął Kapitan Mamert Stankiewicz oraz mechanik Tadeusz Piotrowski... Polecam ostatni Newseek, świetny artykuł.

      • 1 2

  • a Piłsudski utonął razem z szablą i z koniem ?

    • 1 9

  • Jak tylko odejdzie Adamowicz z Gdańska powstanie metropolia z Gdynią i Sopotem. (1)

    Gdańsk potrzebuje faceta który zna się na finansach i zarządzaniu i nie ma znaczenia z jakiej jest partii.
    Obecnie Adamowicz działa jawnie na niekorzyść mieszkańców ale już wkrótce wybory.
    Szkoda że nie ma chętnych do podjęcia działań aby wcześniej go odwołać ze stanowiska.
    Wszelkie sprzeczki na linii Gdańsk - Gdynia wynikają z chęci ukrycia nieporadności prezydenta Adamowicza i jego gabinetu oraz lansowania Gdańska na główne miasto metropolii podczas gdy mieszkańcom Gdańska zupełnie na tym nie zależy.
    Obecnie znakomita większość Gdańszczan dojeżdża do Gdyni bo tam jest lepiej płatna praca i nie jest obrażona na mieszkańców czy władze Gdyni a na prezydenta Adamowicza.

    • 6 1

    • Stuknijn się w łepetyne !

      To w Gdańsku według ostatnich badań najlepiej się zarabia zaraz po Warszawie i Katowicach. Średnia pensja w Gdańsku jest o ponad 200 pln wyższa niż w Gdyni. Znakomita większość Gdańszczan nie chce żadnej współpracy z Gdynią za jej butę, zacietrzewienie i arogancje, co sprawia, że jest głównym "hamulcowym regionu". Nam wystarcza nasze trójmiasto; Sopot-Gdańsk-Pruszcz.

      • 3 3

  • Zanczy Kapitan

    Wspanialy statek i wspaniala postac jego Kapitana, pieknie opisana przez p. Karola Borchardta w ksiazce o tym samym tytule. Polecam z calego serca.

    • 6 0

  • sam żryj trociny

    • 1 2

  • Piłsudski niechcący ranił szablą konia i przez to utonęli - ot mi wielka tajemnica

    • 1 6

  • Mamert Stankiewicz to prawdziwy bohater !

    na statku w czasie storpedowania był także "znaczy kapitan"- Borhard

    • 2 0

  • Piłsudski pewnie wsadził kamień na szyje i się utopił -widać ciężkie życie miał

    • 1 5

  • a co wy się kłucicie o ten Gdańsk - mieścina i już

    • 1 2

  • ojoj - Piłsudski sie utopił ?

    • 0 1

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Wydarzenia

Pobożni i cnotliwi. Dawni gdańszczanie w zwierciadle sztuki (1 opinia)

(1 opinia)
20 zł
spotkanie, wystawa, warsztaty

Kultura ludowa Pomorza Gdańskiego

wystawa

Wystawa "Kajko, Kokosz i inni"

wystawa

Sprawdź się

Sprawdź się

Jakie wydarzenie artystyczne zainaugurowało działanie Ergo Areny na granicy Gdańska i Sopotu?

 

Najczęściej czytane