Artyści sami o sobie. Autoportrety twórców polskich z kolekcji Andrzeja Cerlińskiego (1 opinia)

Wystawa czynna w dniach: 30 września - 2 grudnia 2012
Otwarcie wystawy odbędzie się 29 września 2012 o godz. 17 w Muzeum Miasta Gdyni.

Godziny otwarcia:
wtorek - niedziela: 10.00 - 17.00
poniedziałek: nieczynne

Wystawa powstała jako efekt wieloletnich starań gdyńskiego miłośnika sztuki, Andrzeja Cerlińskiego i jego osobistych kontaktów z artystami. Ten wybitny znawca sztuki pełnił niejednokrotnie rolę mecenasa i niestrudzonego inspiratora artystów. Kolekcję autoportretów uzupełnia dokumentacja zebrana od artystów, ich rodzin, przyjaciół i znajomych, w której skład wchodzą: zdjęcia portretowe artystów, oświadczenia autentyczności poszczególnych prac uzyskane od rodzin lub właścicieli, korespondencja i dokumenty dotyczące malarzy, pamiątki osobiste, dyplomy, wyróżnienia i medale artystów oraz dokumentacja przeprowadzonych prac konserwatorskich.

Ekspozycja do 2 grudnia 2012.

Anna Śliwa o wystawie : Kolekcja autoportretów twórców polskich Artyści sami o sobie, którą można oglądać w Muzeum Miasta Gdyni od końca września do początku grudnia 2012, powstała jako efekt wieloletnich starań gdyńskiego miłośnika sztuki, Andrzeja Cerlińskiego i jego osobistych kontaktów z artystami. Ten wybitny znawca sztuki pełnił niejednokrotnie rolę mecenasa i niestrudzonego inspiratora artystów. Część autoportretów wchodzących w skład kolekcji powstała pod wpływem jego namowy, co wymagało wielu, pełnych taktu, zabiegów i cierpliwości, a tej na szczęście kolekcjonerowi nie brakowało.

Zbiór powstawał sukcesywnie, był stale rozwijany. W jego gromadzeniu pomocne okazało się doskonałe przygotowanie merytoryczne kolekcjonera (studia z zakresu historii sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie), a także jego liczne kontakty w środowisku antykwarycznym. Autoportretem, który zapoczątkował kolekcję, był obraz Konstantego Mańkowskiego, ucznia Jana Matejki, zakupiony w Desie w Krakowie w 1981 r. Zachęcony aprobatą prof. Ireny Bobrowskiej, która doceniła ciekawy temat kolekcji, gdynianin nabywał dalsze obrazy, poszukiwał też i skrzętnie gromadził wszelkie informacje o autorach autoportretów, starał się dotrzeć do ich pracowni oraz, w przypadku twórców nieżyjących, do ich rodzin.

Sporą część kolekcji gdynianin zebrał w latach 80. XX w. i począwszy od 1998 r. chętnie prezentował ją na wystawach, nie zaprzestając kolejnych zakupów. Pierwsza ekspozycja, profesjonalnie przygotowana przez kuratorkę Katarzynę Kluczwajd, odbyła się w Kamienicy pod Gwiazdą — oddziale Muzeum Okręgowego w Toruniu (19 IX-15 XI 1998), które przez kilka lat przechowywało autoportrety w depozycie. Od końca lat 90. XX w. zbiór powiększył się ponad dwukrotnie i liczy obecnie ponad 200 obiektów. Dominują wśród nich wizerunki wykonane w XX wieku, ale odnaleźć też można prace XIX-wieczne i wcześniejsze. Najstarszym i najcenniejszym obiektem w kolekcji jest Autoportret Jana Piotra Norblina, wykonany jak można przypuszczać, przed 1774 r., a więc jeszcze przed sprowadzeniem Norblina do Polski.

Wśród artystów reprezentowanych w kolekcji wymienić można m. in.: Henryka Baranowskiego, Bolesława Czedekowskiego, Stanisława Gałka, Wojciecha Gersona, Stanisława Janowskiego, Józefa Mechoffera, Annę Halarewicz, Dariusza Kaletę, Kaspra Pochwalskiego, Marię Podlewską, Tadeusza Rychtera, Antoniego Suchanka. Najczęściej wybieraną przez artystów pozą jest ujęcie w półpostaci lub w popiersiu, często z akcesoriami malarskim lub podczas pracy przy sztalugach. Niekiedy kolekcjonerowi udało się zgromadzić kilka wizerunków wykonanych przez tego samego malarza, co pozwala zaobserwować zarówno fizyczne zmiany w wyglądzie artysty, jak i odmienny bądź niezmienny wraz z upływem lat sposób malowania. Z reprezentowanych w kolekcji technik dominują oleje na podłożu płóciennym, tekturowym, z dykty, sklejki, pojawiają się także akwarele, gwasze, pastele i miniatury na kości słoniowej.

Ważnym dodatkiem, który znacząco wpływa na ekspozycyjność dzieł są ich odpowiednio dobrane oprawy. Wszystkie obrazy wraz z ramami zostały przed wystawą poddane konserwacji i oczyszczeniu przez Jolantę Pabiś-Gagis, artystkę plastyk, konserwatorkę dzieł sztuki, która od wielu już lat pełni funkcję opiekunki kolekcji pod względem konserwatorskim.

Warto dodać, że kolekcję autoportretów uzupełnia dokumentacja zebrana od artystów, ich rodzin, przyjaciół i znajomych, w której skład wchodzą: zdjęcia portretowe artystów (jako materiał porównawczy), oświadczenia autentyczności poszczególnych prac uzyskane od rodzin lub właścicieli, korespondencja i dokumenty dotyczące malarzy, pamiątki osobiste, dyplomy, wyróżnienia i medale artystów oraz dokumentacja przeprowadzonych prac konserwatorskich. Wystawę dopełnia kilkanaście autoportretów z kolekcji Muzeum Miasta Gdyni. Zobaczyć można m. in. kilka wizerunków własnych Maksymiliana Kasprowicza, artysty portretującego się niezwykle chętnie i często, a także obozowy Autoportret Antoniego Suchanka i ciekawy portret własny Franciszka Szwocha.