Kultura Wiadomości

Facebook E-mail Messenger WhatsApp Kopiuj link Więcej

Spotkanie o zrabowanych polskich zabytkach w Muzeum II Wojny Światowej

Rafał Borowski

7 marca 2019 (artykuł sprzed 5 lat)

Opinie (125)

We wtorkowy wieczór w Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku odbyło się spotkanie z Magdaleną Ogórek, poświęcone jej książce na temat zrabowanych polskich dzieł sztuki. Spotkanie towarzyszyło otwarciu wystawy "Dziedzictwo utracone", którą będzie można zwiedzać do drugiej połowy czerwca w sali wystaw czasowych.

Czy interesujesz się historią II wojny światowej?

tak i wiem o niej naprawdę sporo tak, ale moja wiedza nie jest zbyt obszerna nie, ale znam podstawowe fakty na jej temat nie i nie wiem o niej praktycznie niczego

Chyba nikomu nie trzeba wyjaśniać, jak ogromne straty poniosła Polska podczas II wojny światowej z rąk okupantów niemieckich i radzieckich. Życie straciło ok. 6 mln obywateli naszego kraju, z czego ok. połowę stanowili polscy Żydzi - pod względem kraju pochodzenia to właśnie oni stanowili największą grupę ofiar Holocaustu.

Zniszczeniu uległy tysiące wsi i miast, w tym Warszawa, która po barbarzyńskim stłumieniu przez Niemców powstania w 1944 roku została na rozkaz Hitlera zburzona w ok. 90 proc. W tym przerażającym zestawieniu często zapomina się o kolejnej stracie. Mowa o utracie polskich dzieł sztuki, które zostały zniszczone bądź - w zdecydowanej większości - zrabowane na teren hitlerowskich Niemiec i Związku Radzieckiego.

We wtorek, w sali wystaw czasowych Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku otwarto wystawę pt. "Dziedzictwo utracone", poświęconą temu tragicznemu zagadnieniu. Kuratorzy wystawy przybliżają w niej nie tylko zjawisko niszczenia przez okupantów polskich dóbr kultury, ale również ich ratowania. Zwiedzający będą mogli m.in. poznać życiorysy historyków sztuki Karola Esteichera i Stanisława Lorentza, którzy zaangażowali się w żmudny proces rewindykacji - czyli odzyskiwania - zagrabionej spuścizny Polaków.

Wystawy w Trójmieście

Jednak proces rewindykacji to - niestety - temat wciąż otwarty. Wystarczy wspomnieć, że z liczby skradzionych przez samych Niemców ok. 0,5 mln zabytków udało się zidentyfikować ok. 63 tys. z nich, a jeszcze mniej powróciło do swoich prawowitych właścicieli.

We wtorkowy wieczór, w sali kinowej Muzeum II Wojny Światowej odbyło się z Magdaleną Ogórek - dr. historii, wykładowcą akademickim i dziennikarką - która opowiadała słuchaczom o procesie powstawania swojej książki pt. "Lista Wächtera. Generał SS, który ograbił Kraków". Jak sama jej nazwa wskazuje, zorganizowanie spotkania jako wydarzenia towarzyszącego otwarciu wspomnianej wcześniej wystawy nie było przypadkowe. "Lista Wächtera..." to jedna z niewielu publikacji poświęconych grabieży polskich dóbr kultury, jakie ukazały się w ostatnim czasie (książka miała premierę w grudniu 2017 roku) na polskim rynku wydawniczym.

Muzealna sala kinowa była wypełniona po same brzegi gośćmi, którzy przez blisko dwie godziny mogli posłuchać o intrygującym procesie powstania "Listy Wächtera...". Licząca ponad 500 stron publikacja jest bowiem owocem "śledztwa historyczno-dziennikarskiego", które autorka prowadziła w ośmiu krajach na dwóch kontynentach. Czytelnicy mogą zapoznać się z faktami ustalonymi na podstawie dokumentów odnalezionych m.in. w archiwum CIA, Centrum im. Szymona Wiesenthala, Muzeum Holocaustu w Waszyngtonie czy Archiwach Watykanu.

Jednak co najciekawsze, Magdalenie Ogórek udało się nawiązać kontakt z synem osoby, której nazwisko widnieje w tytule książki. Liczący przeszło 80 lat mężczyzna dysponował obszerną wiedzą na temat działalności ojca w okupowanej Polsce, który pozostawił po sobie sporo pamiątek, np. zilustrowanych zdjęciami pamiętników czy listów. Co zaskakujące, z synem Wächtera nie spotkał się wcześniej żaden polski historyk czy dziennikarz.

Otto von Wächter był austriackim baronem SS, przyjacielem Himmlera, prawą ręką Hansa Franka w okupowanym Krakowie i wreszcie osobą odpowiedzialną za kradzież tysięcy bezcennych polskich zbiorów muzealnych. To właśnie on miał na sumieniu kradzież nieodnalezionego po dziś dzień jednego z najcenniejszych polskich obrazów: "Walki karnawału z postem" Brueghela. Autorka w przekonywujący sposób tłumaczyła, że owe dzieło - podobnie zresztą, jak tysiące innych polskich zabytków - z pewnością nie zostało zniszczone, ale wciąż czeka na powrót do prawowitych właścicieli.

Muzea w Trójmieście

To tylko jedna z wielu ciekawostek, jakie można było usłyszeć podczas spotkania w Muzeum II Wojny Światowej. Autorka książki opowiadała również odkrywaniu materiałów m.in. o metodycznych przygotowaniach Niemców i Austriaków do grabieży polskich dóbr kultury już na kilka lat przed wybuchem II wojny światowej czy tzw. szczurzym szlaku, czyli szlaku z Austrii do Włoch, dzięki któremu tysiącom hitlerowskich zbrodniarzy udało się umknąć przed wymiarem sprawiedliwości za granicę, głównie do krajów Ameryki Łacińskiej.

Wniosek, jaki płynie ze spotkania z autorką książki, przedstawia się następująco. Temat grabieży polskich dzieł sztuki nie był przez wiele lat zbyt popularny zarówno w mediach, jak i - co gorsza - wśród kolejnych obsad ministerstwa kultury. A szkoda, bo temat polskich strat wojennych w dziedzinie polskich zbiorów muzealnych wymaga wciąż nie tylko następnych lat badań historyków, ale również właśnie upowszechniania w świadomości społecznej. Chyba nikogo nie trzeba przekonywać, że do odzyskiwania zabytków mogą przyczynić się nie tylko tzw. zawodowcy, ale również pasjonaci. Wystarczy ich tylko zainteresować.

Zdjęcia: Spotkanie o zrabowanych polskich zabytkach w Muzeum II Wojny Światowej

Zrabowane polskie dzieła sztuki ostatni jeńcy II wojny światowej

26 Zobacz zdjęcia

Rafał Borowskir.borowski@trojmiasto.pl

Wydarzenia

Wystawa Dziedzictwo utracone

5 zł

wystawa

Miejsca

Biblioteka Muzeum II Wojny Światowej Gdańsk, Plac Władysława Bartoszewskiego 1
Muzeum II Wojny Światowej Gdańsk, Władysława Bartoszewskiego 1

Wydarzenia

Zrabowane polskie dzieła sztuki - ostatni jeńcy II wojny światowej 6 marca 2019 (środa)

Zobacz także

Muzeum otwarte na ludzi - czyli jakie?

18 marca 2019 (45 opinii)

Opinie (125) ponad 10 zablokowanych

Sortowanie
- Od najstarszych
- Od najnowszych

Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2019-03-08 14:31

Sklonnosc do oskarzania innych, grzebania w brudach zyciorysow (2)

Wyszukiwanie tematow o zlodziejach lupiezcach zlych okrutnych itp itd. I co najciekawsze, wytykanue komys klamstwa, oszustwa, nieuczciwosci. Takie wrazenia wynosze. Pytanie do psychiatry: jaka osobowosc zajmuje sie takim oczernianiem drugiego ? Nieskazitelna jedynie (w swym mniemaniu)?
Nigdy nie zrozumiem jadu jakim posluguja sie ci ktorzy oceniaja innych ! Niech zaczna najpierw od siebie!!!

Jaka mam gwarancje ze slowo pisane jest prawda?
5 lat
- 7 26
Twoja opinia

Zmień treść

Wyszukiwanie tematow o zlodziejach lupiezcach zlych okrutnych itp itd. I co najciekawsze, wytykanue komys klamstwa, oszustwa, nieuczciwosci. Takie wrazenia wynosze. Pytanie do psychiatry: jaka osobowosc zajmuje sie takim oczernianiem drugiego ? Nieskazitelna jedynie (w swym mniemaniu)? Nigdy nie zrozumiem jadu jakim posluguja sie ci ktorzy oceniaja innych ! Niech zaczna najpierw od siebie!!!
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2019-03-08 14:47
  
  Pani Ogórek jest niestety osobą publiczna...
  
  Pani Ogórek jest osobą publiczną i jej działanie podlega ocenie-takie konsekwencje . Nie należy oczywiście nikogo obrażać. Pani Ogórek niestety, jak już niejednokrotnie pokazała jest osobą, która czerpie różnorakie korzyści z powiązań z politykami. Jej działania w TVP, brak obiektywizmu i aktywny udział w propagandzie rządowej niestety zasługują na krytykę . Działalność "naukowa" jest też aktywnie wspierana przez organizacje powiązane z rządem PIS. Takie fakty.
  
  Ogrodnik
  5 lat
  - 17 4
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Pani Ogórek jest osobą publiczną i jej działanie podlega ocenie-takie konsekwencje . Nie należy oczywiście nikogo obrażać. Pani Ogórek niestety, jak już niejednokrotnie pokazała jest osobą, która czerpie różnorakie korzyści z powiązań z politykami. Jej działania w TVP, brak obiektywizmu i aktywny udział w propagandzie rządowej niestety zasługują na krytykę . Działalność "naukowa" jest też aktywnie wspierana przez organizacje powiązane z rządem PIS. Takie fakty.
  Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2019-03-09 06:32
  
  napisal ten, ktorego dziadek skradl dziela sztuki podczas II wojny swiatowej
  
  pokaz co masz na strychu a powiem ci, kim jestes
  5 lat
  - 3 13
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2019-03-08 16:12

A teraz PIS okrada Polskę.

Całą Polskę.

5 lat
- 27 13
Twoja opinia

Zmień treść

Całą Polskę.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2019-03-08 21:30

Bardzo brzydko siedzi

Dama nie zakłada nogi na noga

5 lat
- 19 6
Twoja opinia

Zmień treść

Dama nie zakłada nogi na noga
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2019-03-09 07:35

Ogórek jest częścią machiny propagandy PIS

Za propagandę, którą jak prymuska nadgorliwie uprawia ma szereg korzyści. Jedna z nich jest, to że promowana przez PiS może bawić się w naukowca, jest zapraszana przez organizacje, którymi steruję partia na wykłady, chociaż żadnym autorytetem nie jest. Ma swoje 5 minut, ale ludzie nie zapomną.

Omg
5 lat
- 24 5
Twoja opinia

Zmień treść

Za propagandę, którą jak prymuska nadgorliwie uprawia ma szereg korzyści. Jedna z nich jest, to że promowana przez PiS może bawić się w naukowca, jest zapraszana przez organizacje, którymi steruję partia na wykłady, chociaż żadnym autorytetem nie jest. Ma swoje 5 minut, ale ludzie nie zapomną.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2019-03-09 07:43

Pomysł na następny temat Pani Ogórek

Niech napisze książkę o Jarku, wodzu i wybawicielu. Dostanie na pewno środki... Później w Polskę z wykladami. Jest wiele przecież instytucji, gdzie ludzie partii ja zaproszą.

Redaktor
5 lat
- 22 5
Twoja opinia

Zmień treść

Niech napisze książkę o Jarku, wodzu i wybawicielu. Dostanie na pewno środki... Później w Polskę z wykladami. Jest wiele przecież instytucji, gdzie ludzie partii ja zaproszą.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2019-03-09 08:06

Czy pobita i znieważona posyłała buziaczki z okna?

5 lat
- 20 4
Twoja opinia

Zmień treść

Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2019-03-09 10:18

Do redakcji: jesli już cytujecie nazwiska, to cytujcie prawidłowo

nie Karola Estaichera tylko EstRaichera!!

bART
5 lat
- 4 1
Twoja opinia

Zmień treść

nie Karola Estaichera tylko EstRaichera!!
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2019-03-09 11:51

Gdansk to dobre miejace

Pewnie część skradzionego kapitału wróciła jako "inwestycja" do Gdanska. Gdyby przeprowadzić śledztwo to pewnie jakiś potomek skorzystał z tego rabunku. Zresztą co ja piszę, najpierw rozliczmy własnych złodziei przywiezionych na rosyjskich czołgach. Na forum paru wnuczkow już widze

Laki
5 lat
- 2 16
Twoja opinia

Zmień treść

Pewnie część skradzionego kapitału wróciła jako "inwestycja" do Gdanska. Gdyby przeprowadzić śledztwo to pewnie jakiś potomek skorzystał z tego rabunku. Zresztą co ja piszę, najpierw rozliczmy własnych złodziei przywiezionych na rosyjskich czołgach. Na forum paru wnuczkow już widze
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2019-03-09 23:37

wszyscy posnęli

5 lat
- 3 1
Twoja opinia

Zmień treść

Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2019-03-10 15:44

widać, ze pensyjka od Jacka JEST ok, look nice. Botox also.

Carina
5 lat
- 12 2
Twoja opinia

Zmień treść

widać, ze pensyjka od Jacka JEST ok, look nice. Botox also.
Regulamin dodawania opinii