- Gdańsk jest miastem niepospolitym, wręcz unikatowym. Nie ma wielu miejsc na naszym kontynencie, gdzie tak bardzo splatają się historie i narracje różnych nacji, ludzi, wydarzeń - mówi Peter Oliver Loew, autor książki "Gdańsk. Przewodnik literacki".
Łukasz Stafiej: Co jest najbardziej fascynujące w literackiej historii Gdańska?Peter Oliver Loew: Fakt, że dwudziestowieczny Gdańsk stał ważnym miejscem na literackiej mapie Europy.
Można znaleźć jakiś wspólny mianownik w twórczości tutejszych pisarzy?Prawie wszyscy pisarze mieszkający w Gdańsku lub pochodzący z niego prędzej czy później piszą o swoim mieście. Nie mogą tego uniknąć, bo Gdańsk niesamowicie wciąga. I poprzez uniwersalność swojej historii przemawia też do tych, którzy go nie znają.
Jakim pisarzom i jakim miejscom przygląda się pan w swojej najnowszej książce "Gdańsk. Przewodnik literacki"?Książka składa się z ośmiu spacerów po mieście: od Głównego Miasta, przez Oliwę, po Wyspę Sobieszewską. Zawiera też rozdział poświęcony drogom wjazdowym, którymi przybywali do Gdańska podróżni. Nie policzyłem, ilu pisarzy wymieniam lub cytuje, lecz przypuszczam, że jest ich około setki. Są to zarówno pisarze z "najwyższej półki", tacy jak Stefan Chwin, Gunter Grass czy
Paweł Huelle, jak i mniej znani. Większość z nich to autorzy niemieckojęzyczni, ale część z nich tworzyła także po polsku.
Odnalazł pan w swoich literackich wędrówkach tajemnicę Gdańska?Gdańsk jest miastem niepospolitym, wręcz unikatowym - nie ma wielu miejsc na naszym kontynencie, gdzie tak bardzo splatają się historie i narracje różnych nacji, ludzi, wydarzeń. Gdańsk jest symbolem XX wieku - symbolem tragedii i nadziei. Odzwierciedla to również tutejsza literatura.
Dokąd chciałby pan zabrać bliską osobę, jeśli moglibyście odwiedzić tylko jedno miejsce w Gdańsku?Uzależniłbym to od osoby. Piorunujące wrażenie robi na mnie widok z wieży bazyliki Mariackiej, ale również zwykły spacer wałami przy Kamiennej Śluzie, gdzie tak blisko centrum miasta jest sielanka jakby z innego świata. Można wymieniać dalej: plaża jelitkowska, brama stoczniowa czy tez falowce. Wielkim plusem Gdańska jest to, że ma wiele do zaoferowania. To nie tylko przestrzeń miejska, ale osobliwa mieszanka miejsc, wydarzeń historycznych, zabytków i przestrzeni naturalnej.
Nie brakuje panu w gdańskiej literaturze współczesności? Tutejsi pisarze sięgają przede wszystkim po tematy historyczne.Poniekąd ma pan rację. Nadal obowiązuje reguła z XIX wieku mówiąca, że historia Gdańska jest o wiele ciekawsza niż jego teraźniejszość. Trzeba pamiętać, że Gdańsk przełomu XVI i XVII wieku był bodaj największym miastem miedzy Moskwą a Amsterdamem i największym niemieckojęzycznym miastem na świecie. Z tego splendoru miasto żyje do dziś i pisarze nie stanowią tutaj wyjątku.
Pańskie zainteresowanie Gdańskiem to naukowa ciekawość czy miłość do tego miasta?
Ani jedno ani drugie. Zakochałem się w Poznaniu, ale moja ukochana przeprowadziła się do Gdańska i w ten sposób stałem się nie miłośnikiem Poznania (chociaż nadal mam sentyment do tego raczej nieliterackiego miasta), lecz Gdańska. Po raz pierwszy przyjechałem tutaj w 1989 roku, ale na dobre związałem się z tym miastem w połowie lat 90.
Musiał pan się zdystansować od Gdańska, zanim zaczął o nim pisać?W tym stwierdzenie jest coś na rzeczy. Gdybym mieszkał nadal w Gdańsku, chyba nie umiałbym w taki sposób o nim pisać.
Peter Oliver Loew jest niemieckim historykiem, kulturoznawcą oraz autorem wielu książek i artykułów o historii Gdańska, Polski i stosunkach polsko-niemieckich, m.in. "Gdańsk. Biografia miasta", "Gdańsk i jego przeszłość" czy "Gdańsk literacki 1793-1945". Nakładem Instytutu Kultury Miejskiej właśnie została wydana jego najnowsza książka "Gdańsk. Przewodnik literacki". Mieszka w Darmstadt, gdzie pracuje w Deutsches Polen-Institut.
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
Filmy