Koszmar emigracji. "Wyjechać, nie wrócić" Tomasza Hildebrandta

Aleksandra Lamek

28 maja 2010 (artykuł sprzed 14 lat)

Opinie (18)

Tomasz Hildebrandt, "Wyjechać, nie wrócić", Wydawnictwo Oskar, Gdańsk 2010

Jeśli wyjeżdżasz za granicę w celach zarobkowych, koniecznie przeczytaj tę książkę. Albo lepiej nie, bo twoje plany emigracyjne mogą z wielkim hukiem lec w gruzach.

Debiutancka powieść Tomasza Hildebrandta "Wyjechać, nie wrócić" reklamowana jest jako książka, która "zmieni sposób myślenia o emigracji". Nawet jeśli to stwierdzenie lekko naciągane, trudno nie przyznać, że od dawna żaden przedstawiciel młodej generacji nie pisał o swoich rodakach w sposób tak bezkompromisowy, nie posługując się eufemizmami i literackimi ozdobnikami.

Dla Hildebrandta bowiem emigracja w polskim wydaniu to swoiste inferno, a jednocześnie papierek lakmusowy naszych narodowych przywar, które na obczyźnie stają się widoczne jak na dłoni. Tu nie ma miejsca na sentymenty i opowiadanie anegdotek o zabawnych perypetiach Polaków, o ich ułańskiej fantazji, serdeczności i uczciwości. Ci, którzy przyjeżdżają na Wyspy Brytyjskie, mają tylko jeden cel: zdobycie pieniędzy, o których we własnym kraju mogliby zaledwie pomarzyć.

Ale happy endu nie będzie. Od początku autor daje nam do zrozumienia, że nie zamierza się ze swoimi bohaterami cackać, dając im drugą szansę czy traktując z przymrużeniem oka. Obraz grupy Polaków, których los rzucił w poszukiwaniu lepszego jutra do obcego, nieprzyjaznego kraju, to skondensowana dawka głupoty, nienawiści i cwaniactwa. Wielu z bohaterów "Wyjechać, nie wrócić" okaże się przekupnymi, pozbawionymi ludzkich odruchów draniami, a ci, którzy próbują zachować twarz i resztki godności, w ostatecznym rozrachunku zostaną najbardziej pokrzywdzeni.

Hildebrandt nie tylko nie zna litości dla swoich bohaterów, ale też dla czytelnika. Nie oszczędza mu opisów brutalnych bijatyk, gwałtu czy śmierci jednego z emigrantów pod kołami autobusu. Pełno tu podanej wprost fizjologii, ale chyba nie mogło być inaczej w świecie, gdzie dominują podstawowe, zwierzęce instynkty. I choć stosowane przez autora chwyty, mające przekonać nas o beznadziei emigracyjnej egzystencji, są mało oryginalne, cel zostaje osiągnięty: obrazy z niektórych rozdziałów "Wyjechać, nie wrócić" na długo pozostają przed oczami. Polacy są jak szczury, które przetrwają w każdych warunkach, byle tylko wrócić do kraju z oszczędnościami pozwalającymi na kupno mieszkania czy samochodu i wspięcie się (choćby pozorne) na kolejny szczebel drabiny społecznej.

"Wyjechać, nie wrócić" to przerażający, choć, jak zastrzega sam autor, który kilka lat spędził na emigracji, prawdziwy obraz ludzi uparcie wierzących w to, że "los się musi odmienić". Można tę książkę czytać jako uniwersalną opowieść o Polakach, o ich wadach narodowych, które od wieków pozostają takie same; można potraktować ją jako socjologiczny esej o bezlitosnym systemie, sprzyjającym tylko najsprytniejszym i najbardziej zdeterminowanym jednostkom. Ale to także przypowieść o nieuniknionej porażce emigracji. W końcu ci, którzy wrócą, na zawsze zapamiętają poniżające realia towarzyszące procesowi "dorabiania się", a ci, którzy zostaną, nigdy nie będą tak naprawdę u siebie.

Książka ukazała się nakładem Wydawnictwa Polnord - Oskar.

Aleksandra Lameka.lamek@trojmiasto.pl

Opinie (18) 1 zablokowana

Sortowanie
- Od najstarszych
- Od najnowszych

Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2010-05-28 14:37

Za granicę to sie jedzie na wywczas (4)

a nie do roboty.

pan i władca
13 lat
- 7 6
Twoja opinia

Zmień treść

a nie do roboty.
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2010-05-28 17:57
  
  :) (3)
  
  Albo sie pracuje za granica jako manager w biurze i sie zarabia na takie wczasy jak twoje w 2 dni a i na polaczkow ze zmywaka sie splunie :)
  
  Pan i wladca wladcow
  13 lat
  - 1 8
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Albo sie pracuje za granica jako manager w biurze i sie zarabia na takie wczasy jak twoje w 2 dni a i na polaczkow ze zmywaka sie splunie :)
  Regulamin dodawania opinii
  - Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
    2010-05-28 19:28
    
    (1)
    
    zawsze można zostać w Polsce i pisać bajki na forum :)
    
    fładtza muh
    13 lat
    
    4 4
    
    Twoja opinia
    
    Zmień treść
    
    zawsze można zostać w Polsce i pisać bajki na forum :)
    Regulamin dodawania opinii
    - Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
      
      2010-05-28 21:35
      
      Twoja zazdrosc polaczku mi schlebia :)
      
      Pan i wladca wladcow
      13 lat
      
      1 2
      
      Twoja opinia
      
      Zmień treść
      
      Twoja zazdrosc polaczku mi schlebia :)
      Regulamin dodawania opinii
  - Opinia została zablokowana przez moderatora
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2010-05-28 14:46

uwaga, ponizej jest ŻART

Hej, SZanowna PAni redAktor, a Gdzie dOpisek 'ArtykuL SPONsoroWany'!!!!!!!!
;)

lx
13 lat
- 8 4
Twoja opinia

Zmień treść

Hej, SZanowna PAni redAktor, a Gdzie dOpisek 'ArtykuL SPONsoroWany'!!!!!!!! ;)
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2010-05-28 15:03

wiele rak cieszylo sie i patrzylo

jak inni wyjezdzali ,wolne pole zostawiajac , wiadomo komu

odznaczony
13 lat
- 4 0
Twoja opinia

Zmień treść

jak inni wyjezdzali ,wolne pole zostawiajac , wiadomo komu
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2010-05-28 15:41

z tego co pani Redaktor pisze,

wychodzi, że autor książki napisał powieść na bazie swoich kilkuletnich doświadczeń. Czyli jest to zbeletryzowana wersja takiej emigracji, niekoniecznie rzeczywista. Może szkoda, że autor nie spisał SWOICH rzeczywistych przeżyć. Mogą być ciekawe - tak jak ciekawa jest ksiązka o emigracji Krzysztofa Tomaszewskiego "Zawsze możesz powrócić"...

Sajmon
13 lat
- 1 1
Twoja opinia

Zmień treść

wychodzi, że autor książki napisał powieść na bazie swoich kilkuletnich doświadczeń. Czyli jest to zbeletryzowana wersja takiej emigracji, niekoniecznie rzeczywista. Może szkoda, że autor nie spisał SWOICH rzeczywistych przeżyć. Mogą być ciekawe - tak jak ciekawa jest ksiązka o emigracji Krzysztofa Tomaszewskiego "Zawsze możesz powrócić"...
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2010-05-28 15:43

nieunikniona porażka emigracji. (1)

a mnie sie na emigracji podoba, i zyje sobie godnie i przyjemnie

koko
13 lat
- 11 4
Twoja opinia

Zmień treść

a mnie sie na emigracji podoba, i zyje sobie godnie i przyjemnie
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2010-05-29 00:16
  
  mnie takze sie podoba i w zyciu za zadne skarby bym do Polski nie wrocila
  
  skorumpowany nic nie znaczacy 'kraik', z niska stopa zyciowa
  
  beatka
  13 lat
  - 4 2
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  skorumpowany nic nie znaczacy 'kraik', z niska stopa zyciowa
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2010-05-28 18:11

świetna książka, mimo brutalności życia bohaterów - bardzo autentyczna, prawdziwa

b
13 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2010-05-28 18:24

jaka emigracja?! (1)

ludzie! opamietajcie sie wreszcie... emigracja to byla przed 1990 rokiem, kiedy to po wyjezdzie mozna bylo zapomniec o powrocie

w zjednoczonej europie to jest po prostu przeprowadzka - byc u siebie mozna wszedzie, tak w europie jak i na wyspie mayero na karaibach tudziez w wiosce w kazachstanie - no chyba ze ktos ma tak mocno nacisniete klapki na oczy, ze nie jest w stanie oderwac sie od osiedlowego sklepu monopolowego nawet przy pomocy granatu....

ok - troche mnie ponioslo - ale naprawde rece opadaja, jak sie czyta tego typu wypociny - sam mieszkam pol zycia w roznych miejscach swiata, ostatnio w berlinie - dlaczego? dlaczego nie?! i tyle........

kuba
13 lat
- 25 3
Twoja opinia

Zmień treść

ludzie! opamietajcie sie wreszcie... emigracja to byla przed 1990 rokiem, kiedy to po wyjezdzie mozna bylo zapomniec o powrocie w zjednoczonej europie to jest po prostu przeprowadzka - byc u siebie mozna wszedzie, tak w europie jak i na wyspie mayero na karaibach tudziez w wiosce w kazachstanie - no chyba ze ktos ma tak mocno nacisniete klapki na oczy, ze nie jest w stanie oderwac sie od osiedlowego sklepu monopolowego nawet przy pomocy granatu.... ok - troche mnie ponioslo - ale naprawde rece opadaja, jak sie czyta tego typu wypociny - sam mieszkam pol zycia w roznych miejscach swiata, ostatnio w berlinie - dlaczego? dlaczego nie?! i tyle........
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2010-05-28 21:12
  
  kubus
  
  pelne poparcie
  
  13 lat
  - 0 1
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  pelne poparcie
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2010-05-28 18:27

berlin to dzielnica

wolnego miasta gdansk

lod
13 lat
- 10 1
Twoja opinia

Zmień treść

wolnego miasta gdansk
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2010-05-28 21:34

Tylko

glupki wracali do tego raju a teraz rzewnie placza.

Helmut
13 lat
- 3 2
Twoja opinia

Zmień treść

glupki wracali do tego raju a teraz rzewnie placza.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2010-05-28 22:07

Polacy na emigracji są tacy sami, jak ci co pozostają w kraju !!!!. (1)

Są pracowici, oszczędni, lojalni, ale dopóki ich nikt nie oszuka . Później bywa różnie. Ci, którzy świadomie wyjechali i wiedzą po co, o nich się martwić nie musimy. Gorzej z tymi, o których zapewne pisze autor.

gniewosz
13 lat
- 3 5
Twoja opinia

Zmień treść

Są pracowici, oszczędni, lojalni, ale dopóki ich nikt nie oszuka . Później bywa różnie. Ci, którzy świadomie wyjechali i wiedzą po co, o nich się martwić nie musimy. Gorzej z tymi, o których zapewne pisze autor.
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2010-05-29 00:45
  
  nie, polacy na emigracji sa zwyklymi tchorzami bez charakteru
  
  bo latwo odpuscili sobie zeby miec a nie tworzyc swoje miejsce razem z innymi.
  
  klick
  13 lat
  - 0 1
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  bo latwo odpuscili sobie zeby miec a nie tworzyc swoje miejsce razem z innymi.
  Regulamin dodawania opinii