Choinki, podłaźniczki, sady, czyli historia wigilijnego drzewka (1 opinia)

Wernisaż - sobota 2 grudnia, godz. 15:00.
Wystawa czynna od 03 grudnia 2011 r. do 29 stycznia 2012 r.

Godziny otwarcia:
wtorek - piątek: 9-16
sobota - niedziela: 10-17
poniedziałek: Muzeum nieczynne

Bilety:
normalny - 8 zł
ulgowy - 4 zł

Choinka to niezwykle charakterystyczna dekoracja naszych domów w okresie świąt bożonarodzeniowych, która tak głęboko wrosła w nasze serca, że dzisiaj niewiele już osób uświadamia sobie, iż w Polsce mamy z nią do czynienia zaledwie od końca XVIII wieku. Tradycja ustawiania i dekorowania w domu zielonych gałęzi i drzewek z okazji świąt jest uniwersalna i występuje zapewne w całym "starym świecie". Pierwsza wzmianka o świątecznych drzewkach pochodzi z 1419 roku i opisuje udekorowaną jabłkami, piernikami i orzechami choinkę, która podarowana została szpitalowi Św. Ducha przez cech piekarzy we Fryburgu. Jej wizerunek natomiast po raz pierwszy pojawił się na miedziorycie Lucasa Cranacha Starszego w 1509 roku. Powszechnie przyjęło się, iż na ziemie polskie dekoracja ta dotarła w końcu XVIII wieku. Jednak znawca i miłośnik Gdańska Andrzej Januszajtis odnalazł dokumenty odnotowujące, iż w tym otwartym na świat, wielonarodowościowym mieście ozdobienie bożonarodzeniowej choinki miało miejsce już w 1698 roku.

Nim jednak dotarł i upowszechnił się w naszym kraju ten niemiecki zwyczaj, my również posiadaliśmy własne tradycje w zakresie bożonarodzeniowych dekoracji. Powszechnym aż do początku XX w. (zarówno w chłopskich izbach, jak i szlacheckich i mieszczańskich salonach) było ustawianie snopów niemłóconego zboża, czasem dodatkowo ozdobionych jabłkami i orzechami, zapewniających domowi symboliczny dostatek chleba. Obrazy święte i odrzwia ozdabiano gałęziami igliwia, a w Polsce południowej i wschodniej do stragarza mocowano czubkiem ku dołowi niewielkie świerkowe lub sosnowe drzewko zwane zależnie od regionu podłaźnikiem, jutką, wiechą, gajem lub sadem.

Oddział Etnografii Muzeum Narodowego w Gdańsku na wystawie "Choinki, podłaźniczki, sady, czyli historia wigilijnego drzewka" prezentuje wszystkim wielbicielom bożonarodzeniowych tradycji zmiany zachodzące na przestrzeni lat w wyglądzie naszych choinek. Wystawa ukazuje regionalne różnice w przystroju wigilijnego drzewka, stąd prócz choinki ludowej z Kaszub znajdziemy również łowicką, krakowską, podlaską. Zobaczyć można także przybrania choinek z domów mieszczańskich i szlacheckich. Akcentowane są również najnowsze upodobania Polaków, kształtowane z jednej strony przez wielkopowierzchniowe markety, z drugiej zaś przez uznanych trójmiejskich florystów.

Wystawie towarzyszy szeroka oferta edukacyjna dla grup szkolnych w postaci: lekcji, prezentacji multimedialnych, filmów oraz warsztatów plastycznych poświęconych nauce wykonywania ozdób choinkowych z opłatka, bibuły i słomy. Przestrzeń wystawy może być udostępniona do organizacji spotkań mikołajkowych dla dzieci. W przedświąteczne weekendy tj. 3 i 10 grudnia od - będą się warsztaty ozdób choinkowych, na które zapraszamy rodziny z dziećmi. Zainteresowani uzyskają więcej informacji uzyskają pod nr nr tel. 58/ 552 - 41- 39 lub 58/ 552-12-71 w. 107.

Wystawa ze zbiorów Muzeum w Koszalinie i Oddziału Etnografii Muzeum Narodowego w Gdańsku

Autorka wystawy: Iwona Świętosławska