Stocznia - jeszcze nie wszystko stracone. O ksiażce Michała Szlagi

Borys Kossakowski

22 września 2013 (artykuł sprzed 10 lat)

Opinie (180)

- W Stoczni Gdańskiej cenne są nie tylko żurawie, ale cała infrastruktura: budynki, drogi, przyroda, pochylnie itp - mówi Michał Szlaga.

- Stocznia w Gdańsku przetrwała dwieście lat: dwie wojny światowe, Stalina, Hitlera, komunizm. A najbardziej jej zaszkodziło ostatnie dwadzieścia lat i działanie niewidzialnej ręki rynku. Jest jeszcze szansa, by usiąść i jeszcze raz przemyśleć, czy chcemy, aby całkowicie zniknęła z powierzchni ziemi - mówi Michał Szlaga, autor książki "Stocznia". Spotkanie z fotografem promujące to wydawnictwo odbędzie się we wtorek, 24 września o godz. 18 w Instytucie Sztuki Wyspa. Wstęp wolny.

Ta książka to trzynaście lat pracy i 250 zdjęć wybranych z kilkunastu tysięcy.

Ul. Kooperantów, zespół rezydencjonalny dyrektora Stoczni Cesarskiej z 1888 roku, po którego terenie wytyczono trasę ul. Nowej Wałowej w planie miejscowym zagospodarowania dzielnicy Młode Miasto z 2003 roku. Na pierwszym planie willa 138A, tuż za nią tzw. domek ogrodnika, a dalej budynek mieszkalny dla niższych rangą urzędników stoczniowych 139A, po 1945 roku przebudowany na biura, w oddaleniu magazyn torped z 888 r., przebudowany w 902 r. na biura, a w 1979 r. na salę konferencyjną (tzw. Sala BHP), wzdłuż ulic i wokół zabudowań zachowane zadrzewienie z dawnego założenia, stan z 2007 r. Na drugiej stronie miejsce po zburzonym zespole rezydencjonalnym, w głębi jedyny jak dotąd zrewaloryzowany budynek na terenie postoczniowym z Salą BHP. W tle Europejskie Centrum Solidarności w budowie.

fot. Michał Szlaga

Ze Stocznią:

jest wszystko dobrze, miasto i inwestorzy działają przykładnie jest nienajlepiej, ale wierzę, że będzie dobrze jest źle, ale jest jeszcze czas, by uratować to, co jest jest źle i będzie tylko gorzej

Od czego zacząć pisanie artykułu o Stoczni Gdańskiej, by nie wywołać w czytelniku reakcji: "O nie! Tylko nie to!". Mieszkańcy Gdańska są już zmęczeni tematem Solidarności, Lecha Wałęsy, Anny Walentynowicz, żurawi czy Nowej Wałowej. Zmęczeni i skołowani, bo w zasadzie nikt nie wie, czy ta Wałowa to dobry pomysł, czy warto i czy można zachować stoczniowe dźwigi i co w zasadzie w tej Stoczni jest wartościowego. Prócz wspomnień.

- To książka o tym, że ktoś nam rozwalił pół miasta, na naszych oczach - mówi gdańszczanin Michał Szlaga, fotograf i autor książki "Stocznia". - A w zasadzie sami sobie rozwaliliśmy, bo przecież część wyburzeń firmowało miasto, tworząc przestrzeń pod nową arterię. Stocznia to siedemdziesiąt hektarów, tyle co Śródmieście. Siedemdziesiąt hektarów pełnych cennej architektury, przyrody, maszyn. To nie tylko żurawie, ale także hale, pochylnie, stuletnie drzewostany. Nie możemy dopuścić, żeby stanęło tam ekskluzywne zamknięte osiedle i kolejne centrum handlowe. To powinna być przestrzeń publiczna.

Stocznia w Gdańsku, wcześniej nosząca nazwę Cesarskiej oraz Schichau (były to dwa osobne zakłady), przez ponad sto pięćdziesiąt lat stanowiła napęd dla całego miasta. Najpierw napęd ekonomiczny, bowiem budowała statki dla armatorów na całym świecie. Na jej pochylniach zwodowano ponad tysiąc statków pełnomorskich. Później była napędem politycznym, gniazdem ruchu rewolucyjnego, który doprowadził do upadku komunizmu. Niestety potwierdziła się stara prawda, że rewolucja pożera własne dzieci.

Książkę "Stocznia" podzielono na cztery części. "To, czego nie ma" to rozdział poświęcony budynkom, instalacjom i obiektom przyrodniczym, które zniknęły z powierzchni ziemi. To kilkadziesiąt procent całości, niemal połowa. Ale druga połowa jeszcze się ostała i ona została udokumentowana w części "To, co jest". Jest jeszcze część "Miasto", którą autor dedykuje przede wszystkim studentom ASP i Wydziału Architektury Politechniki Gdańskiej, którzy w przyszłości będą projektować budynki nawiązujące stylem do Stoczni. Zawarto w niej elementy architektury charakterystyczne dla stoczniowej, poniemieckiej zabudowy. Wydawnictwo zostało opatrzone komentarzami architekta Jacka Dominiczaka i konserwatora dr. Waldemara Affelta. Już dzisiaj wiemy, że wydawnictwo odbiło się szerokim echem w całej Polsce, zwracając uwagę publicystów zarówno lewicowych, jak i prawicowych.

- To jest książka, nie album - mówi Michał Szlaga. - Album kojarzy się z zestawem ładnych zdjęć. A to jest przede wszystkim narzędzie dla polityków, konserwatorów i architektów z profesjonalną dokumentacją zabytkoznawczą. Nie znaliśmy wartości Stoczni Gdańskiej, więc nie mogliśmy jej docenić, ani chronić. Dlatego powstała ta książka, w której zawarte są informacje o tym, co jest w Stoczni cenne i warte ochrony.

Stocznia Gdańska to małe miasto, z poniemieckimi budynkami, o starannie zaplanowanym układzie urbanistycznym i finezyjnej architekturze. Małe miasto, które znika na naszych oczach. Po wojnie odbudowaliśmy z ruin Główne i Stare Miasto. Aż dziw bierze, że pozwalamy popaść w ruinę kolejnej, niezwykle ważnej części naszego miasta. Na listę zabytków wpisane są tylko trzy obiekty: Plac Poległych Stoczniowców z Pomnikiem Trzech Krzyży, Brama Historyczna i Sala BHP, gdzie podpisywano porozumienia sierpniowe.

- Tymczasem Solidarność to zaledwie ostatnie trzydzieści lat. A Stocznia jest w tym miejscu od dwóch wieków - mówi Michał Szlaga. - Zapomnijmy o polityce. Ta książka to nie elegia, ale apel, by jeszcze raz usiąść do planów urbanistycznych. Wierzę, że to, co jest, można jeszcze uratować.

Spotkanie z fotografem promujące wydawnictwo odbędzie się we wtorek, 24 września o godz. 18 w Instytucie Sztuki Wyspa zobacz na mapie Gdańska

. Wstęp jest wolny.

Zdjęcia: Stocznia - jeszcze nie wszystko stracone. O ksiażce Michała Szlagi

41 Zobacz zdjęcia

Borys Kossakowskib.kossakowski@trojmiasto.pl

Wydarzenia

Stocznia Szlaga

spotkanie

Miejsca

Instytut Sztuki Wyspa Gdańsk, Doki 1
Stocznia Gdańsk S.A. Gdańsk, Na Ostrowiu 15/20

Opinie (180) 1 zablokowana

Sortowanie
- Od najstarszych
- Od najnowszych

Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2013-09-22 13:32

III RP to neokolonialny kraj rządzony przez gubernatorów

Od reform Sachsa - Balcerowicza aż do dzisiaj

10 lat
- 5 2
Twoja opinia

Zmień treść

Od reform Sachsa - Balcerowicza aż do dzisiaj
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2013-09-22 13:42

Niszowy album pewnie z nikłym zainteresowaniem

bez sprzedaży w księgarniach dodatkowo z zaporową ceną (zapewne bez sponsorów i wsparcia medialnego) to mało na 13 lat pracy.

powodzenia
10 lat
- 2 1
Twoja opinia

Zmień treść

bez sprzedaży w księgarniach dodatkowo z zaporową ceną (zapewne bez sponsorów i wsparcia medialnego) to mało na 13 lat pracy.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2013-09-22 13:47

Propoozycja

Proponuje zmieńić nazwę nie lotnisko a stocznia powinna nazywać się im lecha w.

10 lat
- 1 5
Twoja opinia

Zmień treść

Proponuje zmieńić nazwę nie lotnisko a stocznia powinna nazywać się im lecha w.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2013-09-22 13:56

won z ta patologi niech dla stoczni i pijanstwa jako mieszkanie chce tam galeri i bór i wyborca pana adamowicza

10 lat
- 2 3
Twoja opinia

Zmień treść

won z ta patologi niech dla stoczni i pijanstwa jako mieszkanie chce tam galeri i bór i wyborca pana adamowicza
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2013-09-22 14:39

Przejmujecie się stocznią gdańską?

Idźcie dzisiaj lepiej do centrum handlowego kupić chińskie szmatki sprzed paru sezonów.

10 lat
- 6 1
Twoja opinia

Zmień treść

Idźcie dzisiaj lepiej do centrum handlowego kupić chińskie szmatki sprzed paru sezonów.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2013-09-22 14:49

i to Wasz człowiek,

doprowadził do tego szamba i poniżył lud pomorza.Gierek budował za kredyty ale też dawał pracę ,Wasz rudy oszust sprzedał swoj lud za srebrniki ,a Wy mu jeszcze klaszczecie.

Hanys
10 lat
- 8 2
Twoja opinia

Zmień treść

doprowadził do tego szamba i poniżył lud pomorza.Gierek budował za kredyty ale też dawał pracę ,Wasz rudy oszust sprzedał swoj lud za srebrniki ,a Wy mu jeszcze klaszczecie.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2013-09-22 16:38

Kolejny autor co chce trochę kasy wytrzepać na stoczni

10 lat
- 4 0
Twoja opinia

Zmień treść

Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2013-09-22 17:01

zycie

Trzeba zaorac stocznie i sprzedac tereny w promocyjnych cenach bo prezydent i solidarnosc potrzebuje siano na bankiety samochody i inne te d*perele i premie bo koniec roku sie zbliza

xxxx
10 lat
- 4 4
Twoja opinia

Zmień treść

Trzeba zaorac stocznie i sprzedac tereny w promocyjnych cenach bo prezydent i solidarnosc potrzebuje siano na bankiety samochody i inne te d*perele i premie bo koniec roku sie zbliza
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2013-09-22 17:09

masz milion zł w kieszeni i firmę na utrzymaniu (1)

twój zysk miesięczny to 1000 zł
koszty utrzymania firmy i pracowników to 10000 zł
co robisz po roku?
co robisz po 10 latach?
...zastanów się to nie boli...
ekonomii nie oszukasz, problemem jest oszukiwanie i manipulacja
niewyedukowaną populistyczną masą społeczną

stocznia to relikt przeszłości
10 lat
- 2 3
Twoja opinia

Zmień treść

twój zysk miesięczny to 1000 zł koszty utrzymania firmy i pracowników to 10000 zł co robisz po roku? co robisz po 10 latach? ...zastanów się to nie boli... ekonomii nie oszukasz, problemem jest oszukiwanie i manipulacja niewyedukowaną populistyczną masą społeczną
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2013-09-23 08:18
  
  Zapoznaj się z tym, jak wygląda sytuacja na rynku stoczniowym na świecie.
  
  Poczytaj o tym, ile Amerykanie pompują kasy w Koreę Płd., a ta - ile z tej kasy ładuje w swoje stocznie. Doczytaj, jaką patologię gospodarczą to powoduje w tej branży (nawet Chińczycy czują się zagrożeni dumpingowymi cenami statków ze stoczni koreańskich - ostatnio zaoferowali Norwegom wybudowanie statku... za darmo). Doczytaj, jak kraje Europy Zachodniej walczą o utrzymanie produkcji w swoich stoczniach. A potem pisz, że tylko w Polsce nie opłaca się produkować statków.
  
  Mietek
  10 lat
  - 0 1
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Poczytaj o tym, ile Amerykanie pompują kasy w Koreę Płd., a ta - ile z tej kasy ładuje w swoje stocznie. Doczytaj, jaką patologię gospodarczą to powoduje w tej branży (nawet Chińczycy czują się zagrożeni dumpingowymi cenami statków ze stoczni koreańskich - ostatnio zaoferowali Norwegom wybudowanie statku... za darmo). Doczytaj, jak kraje Europy Zachodniej walczą o utrzymanie produkcji w swoich stoczniach. A potem pisz, że tylko w Polsce nie opłaca się produkować statków.
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2013-09-22 18:34

piszcie o świetych krowach związkowych palaczach opon którzy mają swój znaczacy udział w tym

że zostaja tylko wspomnienia i albumy fotograficzne

Gargamel
10 lat
- 6 2
Twoja opinia

Zmień treść

że zostaja tylko wspomnienia i albumy fotograficzne
Regulamin dodawania opinii