Nazani - Ormiański chór

Zespół Nazani został założony w 2004 roku z inicjatywy zasłużonej ormiańskiej artystki Arus Gulanyan. W sumie zespół składa się z dwudziestu artystów koncertujących zarówno w Armenii, jak i za granicą, zyskując wszędzie sympatię i grono nowych wielbicieli. W trakcie swojej krótkiej historii, zespół został wielokrotnie nagradzany i wyróżniany na międzynarodowych festiwalach. Głównym celem działalności artystycznej Nazani jest zachowanie i rozwój kultury ormiańskiej poprzez przybliżenie szerokiej publiczności tradycyjnych, ludowych pieśni tego kraju. W Gdańsku usłyszymy oprócz ormiańskiej muzyki ludowej również utwory klasyczne i średniowieczne.

muzyka poważna - koncerty w Trójmieście

Wizyta w Gdańsku jest nieprzypadkowa. Zapewne niektórzy pamiętają, że w październiku 2009 roku przed gdańskim, gotyckim kościołem św. Piotra i Pawła został odsłonięty kamienny krzyż - chaczkar. Postawiony jak głosi wyryta na nim inskrypcja; "na znak wielowiekowej przyjaźni Polaków i Ormian". Nie miejsce tu, aby opisywać te dzieje, warto jedynie wspomnieć, że ormiańskie chaczkary, to rodzaj kamiennych stalli z motywem bogato rzeźbionego krzyża. Chaczkar w dosłownym tłumaczeniu znaczy "kamienny krzyż". Ormiańskie chaczkary obok znaku krzyża nawiązującego bezpośrednio do śmierci Chrystusa, wzbogacone są o różnorodne motywy dekoracyjne, odwołujące się do ormiańskiej legendy "krzyża kwitnącego". Według niej krzyż, na którym konał Jezus zmienił się w żywe, kwitnące drzewo, symbol zwycięstwa życia nad śmiercią.

W górzystej Armenii chaczkary stawiano na ogół na grobach, jednak niektóre z nich odnoszą się do upamiętnienia ważnych zdarzeń. W najnowszych dziejach Ormian, takim szczególnym wydarzeniem było ludobójstwo z roku 1915. Wówczas to na dawnych terenach zamieszkałych w większości przez Ormian a pozostających w obrębie dawnego imperium osmańskiego, dokonano czystki etnicznej w wyniku której, życie straciło około półtora miliona Ormian.
Współcześnie, chaczkary wznoszone poza Armenią są wszędzie tam, gdzie mieszkają bardzo licznie rozproszeni po całym świecie Ormianie. Ich ambicją jest to, aby ich krzyż wykonany był z charakterystycznego kamienia, tufu wulkanicznego pozyskanego z ormiańskiego kamieniołomu.

W Polsce pierwszy chaczkar, "wyjątkowo" wykonany z piaskowca, postawiono w Krakowie w roku 2004, kolejne wykonane już w Armenii, postawiono w Elblągu i Gdańsku. Najmłodszy z nich, zostanie odsłonięty w najbliższą sobotę, 9 lipca, w Gliwicach. Podobnie jak chaczkar gdański, ten gliwicki to również dar Ormian z Erywania, ufundowany przez Vahana Arsenyana i Geworga Yenogyan z fundacji "Sztuka bez Granic". Równocześnie wspomniana fundacja, zorganizowała przy współpracy z gdańskim malarzem Gagikiem Parsamianem, występy chóru Nazani, który oprócz Gdańska, wcześniej wystąpi w Warszawie i Krakowie oraz w Gliwicach w związku z wspomnianymi uroczystościami odsłonięcia chaczkara.

W Polsce, nadal pokutuje przeświadczenie, że Ormianie, to na ogół handlarze i ludzie związani z "szarą strefą". Warto więc także pamiętać, że Armenia to kraj o znacznie dłuższej niż nasza tradycji chrześcijańskiej i bardzo bogatej tradycji kulturowej sięgającej czasów starożytności. Ormianie posiadają odrębny alfabet, odrębną liturgię oraz odrębną tradycję sztuki i niezwykłą kaukaską kuchnię. 12 lipca w "kawałku" tej ormiańskiej odrębności będzie można zakosztować w Gdańsku. Warto skorzystać z nadarzającej się okazji.