Kultura
  • Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport
Kultura
Dodaj raport
Kultura Wiadomości
Facebook E-mail Messenger WhatsApp Kopiuj link Więcej

Między artyzmem a pornografią. Nietypowe spotkanie w muzeum

Magda Mielke
2 lutego 2024, godz. 11:25 
Opinie (26)
Punktem wyjścia debaty były akty malowane przez Jerzego Nowosielskiego. Punktem wyjścia debaty były akty malowane przez Jerzego Nowosielskiego.

Punktem wyjścia debaty były akty malowane przez Jerzego Nowosielskiego.

fot. Mateusz Słodkowski/Trojmiasto.pl

Jaka jest historia malowania aktów, gdzie leży granica między erotyką a pornografią, jak regulacje prawne wpływały i wpływają na pokazywanie ciała w sztuce oraz co jest dziś naszym tabu - między innymi te kwestie poruszyli eksperci zaproszeni na debatę "Rozebrani/Rozebrane. Ciało w sztuce", która została zorganizowana w Oddziale Sztuki Dawnej Muzeum Narodowego w Gdańsku przy okazji wystawy "Dokładnie! Akt z 1978 Jerzego Nowosielskiego".



Co sądzisz o nagości w sztuce?

Od czasów prehistorycznych sztuka aktu stanowi nieodłączny element kultury. Kształtowała się i ewoluowała wraz z przemianami społecznymi i artystycznymi. Obecnie, w dobie coraz bardziej liberalnych tendencji kulturalnych, pytania dotyczące granicy między sztuką a pornografią stają się coraz bardziej palące. Czy akt nadal pozostaje wyrazem artyzmu, czy stał się już tylko perwersją? Czy powinniśmy wzbraniać się przed nagością? Niektórzy z nas widzą w niej bowiem zagrożenie dla wartości moralnych i dobra społeczeństwa. Gdzie kończy się artyzm i sztuka, a zaczyna pornografia?

Na te i wiele innych pytań starali się odpowiedzieć eksperci z dziedziny sztuki i prawa podczas debaty "Rozebrani/Rozebrane. Ciało w sztuce", którą zorganizowano w Oddziale Sztuki Dawnej Muzeum Narodowego w Gdańsku. Spotkanie towarzyszyło wystawie "Dokładnie! Akt z 1978 Jerzego Nowosielskiego". Ten jeden z najwybitniejszych polskich malarzy drugiej połowy XX w. w swojej twórczości szczególne miejsce przyznał aktowi - malował je przez blisko siedemdziesiąt lat, poszukując wciąż coraz doskonalszych form wyrazu.

IMPREZY I WYDARZENIA Aktualne wystawy w Trójmieście

Noc Muzeów 2024
maj 18
Noc Muzeów 2024
Agnieszka Gewartowska/wystawa malarstwa
maj 11-25
Agnieszka Gewartowska/wystawa malarstwa
Współ-istnienie | rzeźba
maj 15-30
Współ-istnienie | rzeźba
Glony na Oruni - Blanka Byrwa
maj 9-21.06
Glony na Oruni - Blanka Byrwa
maj 17-18.08
Ewa Kuryluk Spotkanie na brzegu morza
więcej

Nic dziwnego, że malowane przez Nowosielskiego akty i czasy, w których tworzył, stały się punktem wyjścia czwartkowej debaty. Nowosielski, mimo że posiadał ogromny szacunek do przeżyć erotycznych, spotykał się z wielkim niezrozumieniem w tej kwestii. Jego akty niejednokrotnie posądzano o pornografię. Sam artysta uważał, że główną przyczyną tego zjawiska w naszym kręgu kulturowym jest bagatelizowanie tematu cielesności.

Nad granicą pomiędzy sztuką erotyczną a pornografią, różnicami między nimi i społecznym odbiorem zastanawiali się podczas debaty eksperci i ekspertki ze świata sztuki oraz prawa: dr hab. Katarzyna Chrudzimska-Uhera - historyczka sztuki, specjalizująca się w sztuce XX-XXI w., która swoją pracę dyplomową poświęciła twórczości Jerzego Nowosielskiego, dr hab. Mateusz Bieczyński - profesor Uniwersytetu Artystycznego im. Magdaleny Abakanowicz w Poznaniu, doktor habilitowany nauk prawnych, doktor historii sztuki, biegły sądowy i krytyk sztuki, który jest autorem kilku opracowań monograficznych poświęconych problematyce relacji prawa i sztuki oraz Witali Michalczuk, absolwent Prawosławnego Seminarium Duchownego w Warszawie i Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej oraz archeologii i filozofii na UW, dyrektor Muzeum Ikon w Warszawie, a dyskusję moderował Robert Domżalski, kurator Galerii Starmach w Krakowie.

3
  • Katarzyna Chrudzimska-Uhera twórczości Jerzego Nowosielskiego poświęciła swoją pracę dyplomową i kilka publikacji na łamach czasopism naukowych. W swoich publikacjach koncentruje się wokół zagadnień: sztuki sakralnej XX w., rzeźby, sztuki w przestrzeni publicznej, stylu narodowego oraz narodowo- i państwowotwórczej roli sztuki.
  • Witali Michalczuk zajmuje się teologią prawosławną, patrystyką i myślą filozoficzną neoplatonizmu. Szczególne miejsce w badaniach poświęca formom doświadczenia artystycznego w liturgii wschodniochrześcijańskiej i ich związku ze sztuką współczesną oraz prawosławnemu dziedzictwu dawnej Rzeczypospolitej.
  • Mateusz Bieczyński (po środku) jest autorem kilku opracowań monograficznych poświęconych problematyce relacji prawa i sztuki.

Katarzyna Chrudzimska-Uhera twórczości Jerzego Nowosielskiego poświęciła swoją pracę dyplomową i kilka publikacji na łamach czasopism naukowych. W swoich publikacjach koncentruje się wokół zagadnień: sztuki sakralnej XX w., rzeźby, sztuki w przestrzeni publicznej, stylu narodowego oraz narodowo- i państwowotwórczej roli sztuki.

fot. Mateusz Słodkowski/Trojmiasto.pl

Dyskusję otworzyła dr hab. Katarzyna Chrudzimska-Uhera, która powiedziała parę słów na temat historii aktu i jego definicji.

- My dziś skupiamy się na akcie rozumianym jako przedstawienie ciała kobiecego, ale akt to również przedstawienie ciała męskiego, a może przede wszystkim. Przypomnijmy sobie, że w starożytności to przede wszystkim męskim ciałem zachwycali się filozofowie, esteci i artyści. Dopiero z czasem zaczęły pojawiać się różne Wenus w rozlicznych pozach i kombinacjach - mówiła dr hab. Katarzyna Chrudzimska-Uhera.
Wiele uwagi poświęcono kontekstom, które wpływają na odbiór aktu. Dr hab. Mateusz Bieczyński zastanawiał się, czy akt może mieć charakter uniwersalny. Opowiedział, jak reagowano na nagość w sztuce w różnych okresach historycznych, przypomniał o ograniczeniach, jakie w przeszłości nakładała na artystów zarówno władza świecka, jak i kościelna. Zwrócił także uwagę, że kontekst, w którym ciało człowieka, nagość, seksualność są percypowane poprzez obraz, zawsze bardzo istotnie wpływa na reakcje społeczne.

Aby jeszcze lepiej zobrazować przesuwanie się granic postrzegania tego, czym jest akt, a czym pornografia, która się z nim styka, profesor przywołał wydarzenie, które zorganizowała pewna brytyjska grupa. Przygotowali oni wystawę przedstawiającą 200 fotografii - od mężczyzny i kobiety, stojących obok siebie ramię w ramię, całkowicie ubranych, do bardzo ofensywnych przedstawień aktu seksualnego. Publiczność, która była zaproszona na to wydarzenie, miała za zadanie postawić linię pomiędzy pracami tam, gdzie uważają, że się kończy erotyka, a zaczyna pornografia. Ten eksperyment został powtórzony dwukrotnie - w latach 60. i 70., dokładnie w tym samym miejscu, i pokazał, że ta linia przesuwa się o 20-30 pozycji w kierunku liberalizacji postrzegania tego, co jest społecznie akceptowane.

Katalog.trojmiasto.pl - trójmiejskie galerie sztuki

więcej

Z kolei Witali Michalczuk opowiadał o tym, czy akt w sztuce zawsze musi być erotyczny, edukacyjny lub religijny. Badacz nawiązał do kultury podglądania.

- Kwestii ciała nie mierzy się tym, na ile ono jest rozebrane. Kwestii erotyki nie mierzy się tym, co jest odsłonięte. Nie ma nic bardziej erotycznego niż ludzie siedzący z otwartymi twarzami. To wystarczy, aby stworzyć największą moc erotyczną, największe napięcie cielesne, które tylko jest możliwe, dlatego kultura bliskowschodnia - która jest drastyczna, ale bardzo uczciwa wobec tego, ku czemu człowiek dąży - tak skutecznie zamyka człowiekowi twarz, usta, próbując absolutnie ograniczyć to, co jest najbardziej cielesne - mówił Witali Michalczuk.
3
  • Jerzy Nowosielski jest jedną z najwybitniejszych postaci polskiej sztuki. Nie tylko pisał genialne ikony, ale był też autorem aktów, tworzonych w technice sitodruku.
  • Punktem wyjścia debaty były akty malowane przez Jerzego Nowosielskiego.
  • Na zdjęciu (od lewej): moderator Robert Domżalski oraz uczestnicy debaty: dr hab. Katarzyna Chrudzimska-Uhera, dr hab. Mateusz Bieczyński i Vitali Michalczuk.

Jerzy Nowosielski jest jedną z najwybitniejszych postaci polskiej sztuki. Nie tylko pisał genialne ikony, ale był też autorem aktów, tworzonych w technice sitodruku.

fot. Mateusz Słodkowski/Trojmiasto.pl

Podczas debaty poruszono kwestię wojeryzmu, który jest bardzo widoczny w pracach Nowosielskiego. Zastanawiano się także nad tym, czy akt z towarzyszącym mu męskim spojrzeniem nie jest działaniem dyskryminującym kobiety i inne grupy osób. Przyjrzano się również regulacjom prawnym i ich wpływie na pokazywanie nagości w sztuce. Nie zabrakło też perspektywy moralnej i refleksji nad tym, jak chrześcijaństwo wpłynęło na postrzeganie ciała w sztuce. Szukano także wyznaczników, które pozwoliłyby wskazać, kiedy akt w sztuce jest potrzebny, a kiedy okazuje się zbędny.

Choć dyskusja była bardzo ciekawa i pozwoliła spojrzeć na kwestie nagości i ciała w sztuce z wielu perspektyw, trzeba przyznać, że w głównej części debaty zabrakło pochylenia się nad współczesnymi, bardziej aktualnymi zagadnieniami związanymi z upłynnieniem granicy między sztuką a pornografią. Tę perspektywę pozwoliły jednak uzupełnić pytania i komentarze od publiczności. Eksperci zostali poproszeni o zastanowienie się m.in. nad podmiotowością nagich modeli czy przesunięciem się granicy między sztuką erotyczną a pornograficzną w polskich realiach np. w kontekście pokazów "Wenus Polska" w latach 70.

Pod koniec debata została poszerzona o inne, ciekawe konteksty, które pozwoliły jeszcze szerzej spojrzeć na różne działania artystyczne. Pojawiły się tak różnorodne tematy, jak cenzura instytucjonalna, finansowanie sztuki z pieniędzy podatników, wpuszczenie pornografii na pole sztuki krytycznej, pojawienie się nowych tabu czy powstanie nurtu postpornografii, który doczekał się w Polsce nawet swojego festiwalu.

Zdjęcia: Między artyzmem a pornografią. Nietypowe spotkanie w muzeum

24 Zobacz zdjęcia

Wydarzenia

Wystawa pt. Dokładnie! Akt z 1978 Jerzego Nowosielskiego Wystawa pt. Dokładnie! Akt z 1978 Jerzego Nowosielskiego

Wystawa pt. Dokładnie! Akt z 1978 Jerzego Nowosielskiego (1 opinia)

(1 opinia)
20 zł
wykład / prezentacja, wystawa
lis'23 9-3.03
g. 18:00
Gdańsk, Muzeum Narodowe
20 zł
ulgowy 1-12 zł
Rozebrani / Rozebrane. Ciało w sztuce. Debata Rozebrani / Rozebrane. Ciało w sztuce. Debata

Rozebrani / Rozebrane. Ciało w sztuce. Debata

wykład / prezentacja, spotkanie, wystawa, debata
lut 1
czwartek, g. 17:30
Gdańsk, Muzeum Narodowe
Wstęp wolny

Miejsca

Zobacz także

Opinie (26) 5 zablokowanych

  • 2024-02-02 13:27

    Opinia wyróżniona

    (1)

    O, fajny temat. Nie dotarła do mnie informacja, mam nadzieję, że muzeum coś poodbnego jeszcze zorganiuzje

    3 miesiące

    • 5 20

    • 2024-02-02 13:29

      Opinia wyróżniona

      Szkoda tylko, że poruszono jedynie temat nagich ciał w malarstwie, fotografii. Chętnie posłuchałbym o tym jak na przestrzeni lat zmieniało się to na gruncie kinematografii. I jakie jest uzasadnienie nagości w teatrze - pamiętam, że swego czasu np. Teatr Wybrzeże "rozbierał" aktorów w każdym spektaklu

      PJ

      3 miesiące

      • 24 6

Wszystkie opinie

  • 2024-02-02 12:07

    Jak się komuś nie podoba to może nie oglądać. Nikt nie nakazuje! (3)

    Jednemu podobają się nagie ciała i lubi sex a drugi lubi bajeczki w kościele i współżycie z kotem. Wolny wybór!

    3 miesiące

    • 10 39

    • 2024-02-02 13:48

      Współżycie z kotem? (1)

      Co ty masz z deklem? ...a tym kościołem to sobie przy każdej okazji gęby wycieracie, żałosne.

      3 miesiące

      • 16 0

      • 2024-02-03 16:10

        Bez hejtu

        No akurat Kościół i tzw. moralności chrześcijańska spowodowały, że nagość i ogólnie erotyzm stały się czymś wstydliwym i obrazoburczym. W czasach antycznych były zjawiskiem zupełnie naturalnym.

        3 miesiące

        • 0 0

    • 2024-02-02 18:32

      A dotowane te ekscesy sa z moich podatkow?

      Jak to jakies prywatne sex show typu banaa klub dla euroseksualistek to ok nie moje malpy nie moj cyrk.

      3 miesiące

      • 6 0

  • 2024-02-02 13:16

    Slowo aktorka i aktor wywodzi sie od "akt"- nieprawdaz? (1)

    Tez postanowilem zabrac glos w palacym temacie o siedzisku Maryni.

    3 miesiące

    • 17 7

    • 2024-02-02 14:04

      Od actus czyli czyn, nie mylić z opus czyli dzieło.

      sas

      3 miesiące

      • 7 0

  • 2024-02-02 13:22

    darmozjady

    3 miesiące

    • 15 5

  • 2024-02-02 13:27

    Opinia wyróżniona

    (1)

    O, fajny temat. Nie dotarła do mnie informacja, mam nadzieję, że muzeum coś poodbnego jeszcze zorganiuzje

    3 miesiące

    • 5 20

    • 2024-02-02 13:29

      Opinia wyróżniona

      Szkoda tylko, że poruszono jedynie temat nagich ciał w malarstwie, fotografii. Chętnie posłuchałbym o tym jak na przestrzeni lat zmieniało się to na gruncie kinematografii. I jakie jest uzasadnienie nagości w teatrze - pamiętam, że swego czasu np. Teatr Wybrzeże "rozbierał" aktorów w każdym spektaklu

      PJ

      3 miesiące

      • 24 6

  • 2024-02-02 13:27

    dobrze, że dyskutanci byli ubrani (2)

    oglądanie tego towarzystwa to byłby koszmar

    3 miesiące

    • 21 5

    • 2024-02-02 14:19

      Wypraszam sobie. Zwiędłe jest piękne. (1)

      Uczestniczka, Żanette Sławoj-Składowska.

      3 miesiące

      • 1 1

      • 2024-02-02 17:30

        Oki

        3 miesiące

        • 1 0

  • 2024-02-02 17:14

    Sztukę robi artysta a pornografię miłośnik disco-polo

    Jakieś pytania?

    Stt

    3 miesiące

    • 13 2

  • 2024-02-02 17:21

    Zbyt wiele (1)

    Ilość nagości w tzw. "sztuce współczesnej" jest porażająca. Jak ktoś z własnej kieszeni płaci za "stand up" gdzie rozmawiają głównie o "majtkach" to własny wybór odbiorcy, ale kiedy w teatrze sponsorowanym z kieszeni podatnika "aktorka" lata po widowni bez biustonosza to już jest zbyt wiele. Nagie reklamy na ulicach, w tv i w sieci - to również powoduje niesmak.

    Kociewiok

    3 miesiące

    • 30 11

    • 2024-02-02 17:28

      Ogólnie reklamy na miejskich wiatach

      Jest odrazajacym zjawiskiem. Albo prywatne linie albo skromna i sprawna komunikacja ztm bez reklam

      3 miesiące

      • 7 1

  • 2024-02-02 17:31

    ankieta nieudana

    Znowu :-( wybiórczo.
    Pomyślcie, Trójmiasto.pl, nad takimi pytaniami w ankietach, aby i objąć całe zagadnienie ale też i stopniować.

    bera

    3 miesiące

    • 9 1

  • 2024-02-02 17:45

    To co dziewczyny uwielbiają ale nie przyznają się w tym

    3 miesiące

    • 4 4

1
2

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Wydarzenia

Pobożni i cnotliwi. Dawni gdańszczanie w zwierciadle sztuki Pobożni i cnotliwi. Dawni gdańszczanie w zwierciadle sztuki

Pobożni i cnotliwi. Dawni gdańszczanie w zwierciadle sztuki (1 opinia)

(1 opinia)
20 zł
spotkanie, wystawa, warsztaty
maj 9-31.12
g. 11:00 - 18:00
Gdańsk, Muzeum Narodowe
20 zł
ulgowy 1 - 12 zł
Kultura ludowa Pomorza Gdańskiego Kultura ludowa Pomorza Gdańskiego

Kultura ludowa Pomorza Gdańskiego

wystawa
maj 9-31.12
g. 10:00 - 17:00
Gdańsk, Oddział Etnografii MNG
Wstęp wolny
Wystawa "Kajko, Kokosz i inni" Wystawa "Kajko, Kokosz i inni"

Wystawa "Kajko, Kokosz i inni"

wystawa
maj 9-1.06
Gdańsk, CH Manhattan
Wstęp wolny
więcej (864)

W skrócie

więcej (33)

Rozrywka

więcej

Kulinaria

więcej

Zdjęcia

Jubileusz 75. urodzin Stefana Chwina Jubileusz 75. urodzin Stefana ChwinaGala Pomorskiej Nagrody Artystycznej - Gabor Farkas w Polska Filharmonia Bałtycka w GdańskuGala Pomorskiej Nagrody Artystycznej - Gabor FarkasSea You 2024 (w Gdański Teatr Szekspirowski)SEA YOU 2024 | Trójmiejska scena gra trójmiejskie piosenki
więcej

TV Filmy

Trwa festiwal planszówek na stadionie (31)

Pokaz gry na tradycyjnym instrumencie na (10)

2435

Wokalistka jak z patefonu zbiera pieniądze (8)

więcej (1813)

Sprawdź się

Sprawdź się

Z jakim trójmiejskim teatrem związany jest obecnie gdański pisarz Paweł Huelle?

 

Najczęściej czytane