Agnieszka Gajewska za biograficzny esej "Stanisław Lem. Wypędzony z wysokiego zamku", poetka Justyna Kulikowska za swój trzeci tom poetycki "gift. z Podlasia", Krzysztof Bartnicki za brawurową prozę w postaci książki "Myśliwice, Myśliwice" oraz tłumacz Maciej Świerkocki za drugi polski przekład "Ulissesa" James'a Joyce'a - to laureaci 17. Nagrody Literackiej Gdynia. Statuetki wręczono jak zawsze w Muzeum Emigracji.
Nadchodzące festiwale sztuki w Trójmieście
Po raz siedemnasty rozdano
Nagrodę Literacką Gdynia.
Gala Finałowa ponownie odbyła się w Muzeum Emigracji. Kapituła przyznawała nagrody w czterech kategoriach:
esej, poezja, proza i
przekład. Wieczór, podobnie jak w zeszłym roku, prowadził rzecznik Nagrody
Szymon Kloska, a nagrody wręczył, już tradycyjnie, prezydent Gdyni -
Wojciech Szczurek.
Rekordowa liczba zgłoszeń
Do konkursu
zgłoszono 586 pozycji, natomiast do finału zakwalifikowało się
20 tytułów - po pięć w każdej z kategorii. O nagrodę ubiegać się mogły wyłącznie książki napisane w języku polskim oraz wydane po raz pierwszy w 2021 roku.
Nominacje poznaliśmy pod koniec czerwca.
Czytaj też:
Czarne płuca wprowadzą cię w trans. Intrygująca instalacja w Teatrze Szekspirowskim
Esej
W pierwszej kategorii zwyciężczynią została
Agnieszka Gajewska za biograficzny esej
"Stanisław Lem. Wypędzony z wysokiego zamku", wydany przez Wydawnictwo Literackie. Dzięki tej obszernej pozycji poznajemy nie tylko wielkiego pisarza, ale przede wszystkim człowieka doświadczonego przez historię, ze wszystkimi jego problemami, obawami, wątpliwościami i słabościami.
- To książka, w której z uwagą nasłuchuje się rozmaitych tonów i głosów, by starannie przełożyć je na jedną opowieść. Mówi się w niej dużo o wojennej przemocy i o echach tej niszczycielskiej potęgi w jednostkowym życiu. Mówi się o nadziei, strachu i zwątpieniu, o radości i bezradności, o próbie ucieczki i o niemożności ucieczki. Z arcywyczuciem mówi się o poplecionych ze sobą losach kilku narodów, o wygnaniu i o milczeniu (...). Stylem swadnym acz niespiesznym (...) opowiada się tu mądrze i świeżo o - do licha, naprawdę! - opowiada się tu o najnowszych dziejach naszego kraju i jego kultury! - usłyszeliśmy w uzasadnieniu jurorów.Szczęśliwa laureatka podsumowała nagrodę słowami: "
Przywracacie mi wiarę, że to, co robię, jest ważne". W tej kategorii nominowani byli także: Marcin Dymiter za "Notatki z terenu", Andrzej Kopacki za "21 wierszy w przekładach i szkicach", Tomasz Szerszeń za "Wszystkie wojny świata" oraz Jerzy Szperkowicz za "Wrócę przed nocą. Reportaż o przemilczanym".
Poezja
Przy wręczaniu nagrody w drugiej kategorii nie zabrakło emocji. Laureatka,
Justyna Kulikowska, która zdobyła Literacką Kostkę swoim tomikiem
"gift. Z Podlasia" (Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu) odbierała statuetkę w wielkim wzruszeniu, które zdradzał trzęsący się głos i dłonie. To już druga, po zeszłorocznej, nominacja Kulikowskiej do gdyńskiej Nagrody, tym razem zwieńczona wygraną.
"Życzę sobie i dla tego kraju, żebym więcej nie musiała pisać takich książek. Dziękuję" - powiedziała przejęta poetka w podlaskim stylu.
Kultura w Trójmieście - spektakle, wystawy i literatura
Nominowani w tej kategorii byli również: Szymon Bira za "1,1", Urszula Honek za "Zimowanie", Emilia Konwerska za "112" oraz Patryk Kosenda za "Największy na świecie drewniany coaster".
Zobacz także:
366 spektakli i 7 premier. Teatr Wybrzeże zakończył sezon i zaprasza na nowy
Proza
W kategorii prozatorskiej Kapituła postawiła na brawurową na poziomie języka opowieść
Krzysztofa Bartnickiego "Myśliwice, Myśliwice". W książce śląskie kobiety zamieszkujące Myśliwice, prowadzą swoją podziemną działalność spiskową. Owa działalność odbywa się w mowie, dialogach, rozmowach narratorki.
- Tu myśliwickie kumy gadają o tym, co było i jest. Choć to raczej język gada - bo język jest tutaj nieustannie nicowany i wystawiany na pokaz, a wydobywane z nieprzebranych kopalni mowy słowa, zwroty, wyrażenia, przyśpiewki, nazwiska budują narrację, w której przewijają się losy miejsca, osób, rodzin, pokoleń. A z tego przewijania przebija pytanie o sens - czytała w laudacji jurorka, Dorota Kozicka.Swoją część uzasadnienia drugi z jurorów, Aleksander Nawarecki, wygłosił
płynną śląszczyzną, czym rozbawił publiczność. Nominowani w tej kategorii byli również: Ewa Jarocka za "Skończyło się na całowaniu", Mateusz Pakuła za "Jak nie zabiłem swojego ojca i jak bardzo tego żałuję", Edward Pasewicz za "Pulverkopf" oraz Krzysztof Pietrala za "Story Jones".
Przekład
Ostatnia z gdyńskich kategorii docenia pracę i kunszt translatorski. Tegorocznym zwycięzcą został nominowany już kilka lat temu do tej nagrody,
Maciej Świerkocki. Statuetkę otrzymał za drugi w historii, polski przekład
"Ulissesa" Jamesa Joyce'a.
- Rzadko kiedy, czytając tłumaczoną książkę, odnosimy tak silne wrażenie, że niemal każde słowo jest znaleziskiem, że takich zdań jeszcześmy nie czytali, zaś język, choć polski, to raczej nieskończona wielość języków. A historia, chociaż ją znaliśmy ze szkoły i kursów przygotowawczych do matury, objawia nam nowe sensy - mówili jurorzy.Nominowani w tej kategorii byli także: Jerzy Koch za przekład "Niepokój przychodzi o zmierzchu" Mariekego Lucasa Rijnevelda, Karolina Wilamowska za przekład "Kuratora" Györgya Konráda, Jarosław Zawadzki za przekład "Opowieści kanterberyjskie" Geoffreya Chaucera oraz Iwona Zimnicka za przekład "Trylogii kopenhaskiej" Tove Ditlevsen.
Uroczystość zamknął prezydent Gdyni,
Wojciech Szczurek, który podkreślił wagę społeczności literackiej.
- W świecie pełnym napięć, gdy oglądamy dramatyczne obrazy wojny w Ukrainie, a w wielu polskich rodzinach pojawiają się pytania o najprostsze potrzeby, mogłoby się wydawać, iż literatura schodzi na dalszy plan. Zarówno Festiwal Miasto Słowa i Nagroda Literacka Gdynia pokazują, że jest dokładnie odwrotnie. Ukojenia poszukujemy w literaturze poruszającej i mądrej. W tym roku w sposób szczególny poczułem wspólnotę ludzi, którzy w mądrym słowie szukają tego, co jest lekcją uważności, wrażliwości, chwilą zatrzymania. Ta wspólnota daje nadzieję i za tę nadzieję dziękuję - mówił prezydent.Laureaci, oprócz statuetek, otrzymali nagrody finansowe w wysokości 50 tys. zł. Jak co roku ogłoszeniu werdyktu Kapituły Nagrody Literackiej Gdynia towarzyszy
Festiwal Miasto Słowa. Będzie trwał jeszcze do niedzieli, 28 sierpnia. Pełen program wydarzenia można znaleźć
tutaj.
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
Filmy
