Pomorska Nagroda Literacka "Wiatr od morza" za 2021 rok - w piątkowy wieczór, 21.10.2022, poznaliśmy laureatów. Po raz piąty nagrodzono twórców w trzech kategoriach: Literacka Książka Roku, Pomorska Książka Roku, Całokształt Pracy Literackiej. Wręczono również Kaszubską Nagrodę Literacką "Wiatr od Morza". Nowością w tym roku jest przyznana po raz pierwszy Nagroda Publiczności. Galę, która tradycyjnie odbyła się w Centrum św. Jana, uświetnił koncert Ralpha Kamińskiego. Był to bardzo oczekiwany "oddech" i powiew młodości podczas tego stonowanego i poważnego wydarzenia.
Pomorska Nagroda Literacka "Wiatr od morza" została ustanowiona przez Samorząd Województwa Pomorskiego w 2017 roku z okazji stulecia Odzyskania Niepodległości i dwudziestolecia powołania samorządu wojewódzkiego. Nagrodę przyznaje się autorom zamieszkałym i tworzącym na Pomorzu bądź autorom dzieł w istotny sposób związanych z tematyką pomorską oraz za całokształt dokonań twórczych lub pracy na rzecz literatury, książki i czytelnictwa w roku poprzedzającym jej wręczenie. Miejsce publikacji książek nie ma znaczenia.
Pomorska Nagroda Literacka "Wiatr od morza" za 2021 rok
Operatorem i organizatorem nagrody jest Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Gdańsku. Uroczystość odbyła się tradycyjnie w Centrum św. Jana, w piątkowy wieczór, 21 października. Galę poprowadził jak zwykle dyrektor Departamentu Kultury - Władysław Zawistowski, który był również członkiem jury, a nagrody wręczał jak co roku marszałek województwa pomorskiego - Mieczysław Struk. Na saksofonie zagrał podobnie jak w ubiegłym roku Dariusz Herbasz.
Literacka Książka Roku - "Ślepa kuchnia" Moniki Milewskiej
W tym roku w konkursowe szranki stanęło 428 pozycji. Jak podkreślał prowadzący spotkanie, to więcej niż zazwyczaj, co zapewne miało związek z pandemią. Pierwszą kategorią konkursową jest Literacka Książka Roku, w której oceniane są utwory należące do szeroko rozumianej literatury pięknej: poezja, proza, reportaż literacki, esej, monografia, rozprawa krytyczno-literacka o wysokich wartościach estetycznych, a także scenariusz, utwór dramatyczny. Nominacje otrzymali: Stefan Chwin za zbiór esejów "Oddać życie za Polskę. Samobójstwo altruistyczne w kulturze polskiej XIX wieku", Monika Milewska za monografię "Ślepa kuchnia. Jedzenie i ideologia w PRL", a także troje poetów za wybrane tomiki: "Córka" Zbigniewa Joachimiaka, "Lęki nieoswojone" Bożeny Ptak, "Światła w zatoce. Wiersze gdańskie" Krystyny Lars.
Zwyciężczynią - po raz drugi odbierającą tę nagrodę - została Monika Milewska, tym razem za monografię "Ślepa kuchnia. Jedzenie i ideologia w PRL" (wyd. PIW). Przypomnijmy, że Milewska została już wcześniej nagrodzona za 2018 rok za powieść "Latawiec z betonu". Jak podkreślała Elżbieta Pękała - przedstawicielka kapituły nagrody podczas laudacji - książka ta, podobnie jak poprzednia, "napisana została z charakterystycznym dla tej autorki pazurem", a ta dodatkowo "smacznie i smakowicie".
- Słyszałam ostatnio o mojej książce, że należy do nurtu takich książek, które opowiadają o PRL-u bez słodzenia, bez cukrzenia. Naszym moralnym obowiązkiem, ludzi, którzy żyli w tamtym systemie, jest właśnie to, żeby mówić o tym bez nostalgii. Musimy dawać herbertowskie świadectwo, że był to zły, byle jaki czas. Nasz świat wydaje mi się o wiele bardziej kolorowy niż tamten - mówiła w podziękowaniu Monika Milewska. Przeczytaj także: Smaki PRL-u w książce "Ślepa kuchnia" Moniki Milewskiej
Pomorska Książka Roku oraz Nagroda Publiczności - "Historie Gdańskich Dzielnic. Tom 3: Nowy Port"
Druga kategoria to Pomorska Książka Roku - tu oceniane są publikacje związane tematycznie z Pomorzem, zarówno literackie, jak i pochodzące z innych dziedzin piśmiennictwa: opracowania historyczne, monografie, biografie, studia regionalne, przewodniki, albumy, rozprawy naukowe. Nominowani byli: Joanna Breza za zbiór opowiadań "Moja Wróblewskiego", Tymon Tymański za "Sclavus" oraz trzy monografie poświęcone różnym zagadnieniom Pomorza: "Historie Gdańskich Dzielnic. Tom 3: Nowy Port" pod red. Janusza Dargacza, Katarzyny Kurkowskiej i Leszka Molendowskiego, "Kolory Gdańska. Kompozycje barwne fasad od XVI do końca XVIII wieku" Anny Kriegseiseno raz "Przemoc i honor w życiu społecznym wsi na Mierzei Wiślanej w XVI-XVII wieku" Jaśminy Korczak-Siedleckiej.
Nagrodę w tej kategorii, a także Nagrodę Publiczności (co jest nowością tegorocznej edycji) otrzymała książka "Historie Gdańskich Dzielnic. Tom 3: Nowy Port" pod red. Janusza Dargacza, Katarzyny Kurkowskiej i Leszka Molendowskiego (wyd. Muzeum Gdańska). Jak podkreślał prowadzący spotkanie, organizatorzy zachęceni aktywnym udziałem publiczności i jej żywym zainteresowaniem nagrodą postanowili włączyć czytelników do głosowania. W plebiscycie publiczności oddanych zostało ponad 400 głosów, w tym 183 głosy na książkę o Nowym Porcie właśnie, co przyniosło jej zwycięstwo w tej kategorii.
- Ta książka to jest dzieło wielu autorów, 18 autorów i autorek poszczególnych tekstów. Druga rzecz, o której chcę tu wspomnieć, to fakt, że jest to seria. Książka o Nowym Porcie jest trzecią częścią z cyklu "Historie Gdańskich Dzielnic", które wydaje Muzeum Gdańska. Przed nami kolejny tom i mamy nadzieję, że będzie tak udany jak ten o Nowym Porcie - mówił dr Janusz Dargacz w imieniu zespołu redaktorskiego w podziękowaniu. Przeczytaj także: Gdański dynamit i inne niesamowite historie z Nowego Portu
Kaszubska Książka Roku - za całokształt twórczości dla ks. prof. dr. hab. Jana Walkusza
Kaszubska Nagroda Literacka, jako bliźniacza siostra "Pomorskiej Nagrody Literackiej "Wiatr od morza", została ustanowiona z inicjatywy Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie, które jest operatorem tego wyróżnienia, powołuje też samodzielną kapitułę. W tej nagrodzie nie ma wcześniej nominowanych, a kapituła sama wybiera zwycięzcę. Nagroda w tym roku została przyznana jednogłośnie za całokształt twórczości dla ks. prof. dr. hab. Jana Walkusza.
Urodzony w 1955 r. w Klukowej Hucie duchowny przez całe swoje życie zawodowe łączył duszpasterstwo z pracą naukową. Jest profesorem nauk teologicznych, wykładowcą Wydziału Teologii KUL. Opublikował ponad 700 publikacji, w tym 31 książek i 7 tomików poezji w języku polskim i kaszubskim. Dał się również poznać jako kaszubolog. Zarówno jego biografią, jak i twórczością można by obdarzyć nie jedną, a wiele osób.
- Dziękuję, że została doceniona moja twórczość literacka, jest to dla mnie tym ważniejsze, że od ponad 40 lat czytałem i smakowałem Kaszuby z odległego Lublina, a twórczość, zwłaszcza twórczość literacka, była dla mnie panaceum na wszystkie słabości, dolegliwości i bóle. Były to nieustanne powroty na Pomorze - mówił ks. prof. dr hab. Jan Walkusz, po czym odczytał wiersz swojego autorstwa.
Pomorska Nagroda Literacka: całokształt pracy literackiej - Anna Czekanowicz
Całokształt pracy literackiej to nagroda, w której oceniany jest dorobek pracy twórczej: jego wartość intelektualna, artystyczna, oddziaływanie krajowe, znaczenie dla regionu, dokonania w dziedzinach pozaliterackich: edukacji, życiu kulturalnym i społecznym oraz popularyzacji literatury, książki i czytelnictwa.
W tym roku nagrodzona została Anna Czekanowicz. To gdańska poetka, prozaiczka, scenarzystka i redaktorka, zaangażowana w wiele inicjatyw kulturalnych w Gdańsku. Laudację odczytał prof. Majchrowski, który wspomniał, że musieliśmy czekać blisko trzy dekady na ostatnio wydany tom poetycki laureatki pt. "Szelest sukienki", jednak mówił także o jej wielu innych zasługach dla gdańskiej kultury.
- Dziękuję przede wszystkim przyjaciołom, bo pamiętają o mnie zawsze, nawet wtedy gdy mnie zdarza się o sobie zapominać. Całokształt to takie dziwne słowo. O ile "kształt" wydaje się takim słowem dobrym, nieskończonym, zawierającym w sobie rozmaite formy, niekanciaste. O tyle już ten przedrostek "cało" wtrąca całość, przeraża. Dziękuję za zwrócenie uwagi na mój głos, mam poczucie, że został usłyszany szept. A nade wszystko dziękuję Gdańskowi, mojemu miastu, z którym czuję się zrośnięta i związana na zawsze poprzez ludzi, którzy tworzą to miasto - mówiła Czekanowicz. Poetka wspomniała również o sytuacji braci-poetów z Ukrainy, którzy nie mogą dziś odbierać nagród, pisać wierszy, bo los rzucił ich w wir wojny.
2
Ralph Kamiński uświetnił galę Pomorskiej Nagrody Literackiej "Wiatr od morza"
W tym roku gościem specjalnym gali Pomorskiej Nagrody Literackiej "Wiatr od morza" był Ralph Kamiński - wokalista, autor tekstów, kompozytor, a także absolwent gdańskiej Akademii Muzycznej.
Odnieść można było wrażenie, że koncert adresowany był raczej do innej publiczności niż ta zgromadzona podczas gali. Kamiński jednak od pierwszego utworu porwał młodszą część widzów i poważna atmosfera, dominująca podczas wręczania nagród, ustąpiła żywszym reakcjom. Koncert bardziej przypominał skrupulatnie wyreżyserowany show lub spektakl, podczas którego dramaturgia budowana była nie tylko za pomocą bogatej barwy głosu artysty, ale i świateł, choreografii czy zmieniającym się muzycznie nastrojom, oscylującym na przeciwległych amplitudach (od lirycznych, poetyckich utworów po przebojowe disco).
Występ tego twórcy był jak ożywcza bryza. Nowatorski, na wysokim poziomie artystycznym, inspirujący i wielobarwny muzycznie. Chciałoby się powiedzieć, że takiej samej literatury byśmy sobie życzyli podczas gali za rok. Zaskakująca była w tym roku nieobecność prozy, brak nazwisk młodszego i średniego pokolenia twórców (poza Milewską), których przecież w naszym województwie nie brakuje.
Występ Ralpha Kamińskiego podczas Męskiego Grania, 2022 rok:
Przy wejściu do Parku Północnego wita nas rzeźba dżentelmena z cylindrem, siedzącego na kamieniu. Upamiętnia osobę związaną z historią Sopotu. Kto to jest?
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
Filmy
