Pokonać bariery. Interaktywne warsztaty edukacji kulturalnej

W okresie od maja do października 2013 roku w Państwowej Galerii Sztuki w Sopocie odbywa się cykl spotkań na temat sztuki, podczas których omawiane są zagadnienia dotyczące malarstwa, rysunku, rzeźbiarstwa, architektury, sztuki użytkowej, witrażownictwa i fotografii. Zajęcia realizowane są w ramach projektu "Pokonać bariery". Interaktywne warsztaty edukacji kulturalnej, który uzyskał dofinansowanie ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Pokonać bariery to projekt interaktywnych warsztatów edukacji kulturalnej skierowany do osób w podeszłym wieku, niepełnosprawnych fizycznie, będących podopiecznymi sopockiego Domu Pomocy Społecznej.
Najbliższe spotkanie zatytułowane "Skarbiec sztuki: sztuka użytkowa" planowane są 12 września i dotyczyć będą sztuki użytkowej, rzemiosła artystycznego, a także współczesnego designu. Celem zajęć będzie zapoznanie uczestników z procesem wyrabiania przedmiotów ceramicznych oraz tworzenia rzemiosła artystycznego. Podczas prezentacji multimedialnej zaprezentowane zostaną przedmioty codziennego użytku stosowane w dawnych czasach oraz ich współczesne odpowiedniki. W części warsztatowej każdy uczestnik otrzyma białą ceramiczną filiżankę ze spodeczkiem, którą będzie ozdabiał za pomocą specjalnych farb do ceramiki.

Celem głównym projektu jest ułatwienie dostępu i umożliwienie aktywnego udziału w życiu społecznym, a przede wszystkim kulturalnym osobom, które z powodu chorób i niepełnosprawności mimowolnie zostały z niego wykluczone. Istotnym aspektem działań jest również próba przełamania barier, zarówno fizycznych, jak i psychicznych uczestników warsztatów, a także umożliwienie im zaprezentowania własnej kreatywności i aktywności twórczej. Mamy nadzieję, że udział w zajęciach warsztatowych w Państwowej Galerii Sztuki w Sopocie przyczyni się do przybliżenia uczestnikom działalności instytucji kultury oraz umożliwi bezpośredni i aktywny kontakt z dziełami sztuki.

W ramach projektu przeprowadzonych zostanie dziewięć spotkań w formie interaktywnych warsztatów edukacyjnych, które odbywać się będą co dwa tygodnie. Każde trwające około 3 godzin spotkanie jest archiwizowane w formie krótkiego filmu informacyjnego i relacji fotograficznej, które sukcesywnie umieszczane są na ogólnodostępnej, specjalnie utworzonej stronie projektu: https://www.pokonacbariery.pl. Rezultatem warsztatów są również prace tworzone przez uczestników, które zostaną opublikowane w zaprojektowanym na tę okazję katalogu.
Autorkami i realizatorkami projektu są Agnieszka Wołowicz i Anna Trojanowska, kuratorki Państwowej Galerii Sztuki w Sopocie.


Plan wszystkich warsztatów:

Pierwsze warsztaty zatytułowane "Instytucje kultury czyli galeria sztuki a muzeum" odbyły się 28 maja i dotyczyły szeroko rozumianych instytucji kultury. Omówione zostały kwestie związane z działalnością galerii sztuki oraz muzeów ze wskazaniem na różnice występujące między nimi. Na zajęciach wyjaśniono cele statutowe galerii sztuki (promocja sztuki współczesnej i dawnej poprzez organizowanie wystaw zarówno indywidualnych jak i zbiorowych, krajowych oraz zagranicznych, zakupy i przechowywanie zbiorów, działalność wydawnicza) oraz omówiono specyfikę pracy działu kuratorów, inwentarzy i pracowni konserwatorskiej. Zdobyta wiedza została wykorzystana podczas części warsztatowej polegającej na przygotowaniu z dostępnych materiałów makiet galerii sztuki lub muzeum z uwzględnieniem, odpowiednio pogrupowanych w kolekcje dzieł sztuki, obiektów pełniących funkcje eksponatów.

Drugie zajęcia, zatytułowane "Skarbiec sztuki: malarstwo" odbyły się 11 czerwca. Dotyczyły rozważań nad definicją pojęcia "sztuka", a także poruszały zagadnienia związane z funkcją obrazu jako dziełem sztuki. Uczestnicy zajęć poznali najważniejsze pojęcia dotyczące malarstwa oraz podstawowe gatunki malarskie takie jak: martwa natura, animalistyka, scena rodzajowa, scena batalistyczna, pejzaż oraz ich charakterystykę. Podczas części warsztatowej każdy uczestnik otrzymał sztalugę wraz z blejtramem i innymi profesjonalnymi przyborami malarskimi w celu wykonania własnego obrazu inspirowanego wiedzą zdobytą podczas zajęć.

Trzecie zajęcia zatytułowane "Skarbiec sztuki: rysunek" odbyły się 28 czerwca i dotyczyły kwestii związanych ze szkicem przygotowawczym i rysunkiem artystycznym. Uczestnicy poznali techniki rysunkowe oraz wiadomości dotyczące znaczenia rysunku przygotowawczego w poszczególnych epokach w historii sztuki. Szczególny nacisk został również położony na omówienie problematyki sztuki portretowej. Część warsztatowa polegała na próbie stworzenia szkiców przygotowawczych do portretów za pomocą węgla artystycznego i szkicownika przygotowanego dla każdego uczestnika warsztatów.

Czwarte zajęcia pt. "Skarbiec sztuki: rzeźba" odbyły się 9 lipca. Tematem zajęć była sztuka rzeźby z omówieniem najważniejszych dzieł, technik oraz funkcji (architektoniczna, dekoracyjna, kultowa itp.). Uczestnicy zapoznali się z pojęciami takimi jak: faktura, polichromia, relief, rzeźba trójwymiarowa i płaskorzeźba. Podczas warsztatów wykorzystali zdobytą wiedzę przy wykonywaniu z gliny własnych rzeźb oraz przy malowaniu ("polichromowaniu") gotowych odlewów figur gipsowych.

Piąte spotkanie zatytułowane "Skarbiec sztuki: architektura" odbyło się 23 sierpnia. Tematem zajęć były najważniejsze zagadnienia związane z architekturą, jej funkcją i rolą na przestrzeni wieków. Uczestnicy poznali dokonania znaczących architektów minionych epok oraz podstawowe pojęcia architektoniczne. Ze specjalnie przygotowanych wielkoformatowych tektur "wznosili" budynki, które uzupełniali brakującymi detalami architektonicznymi: otworami okiennymi, gzymsami, belkowaniem, wykuszami itp. Dodatkowo zadaniem uczestników było zaprojektowanie "wnętrza" przygotowanych przez siebie budynków przy wykorzystaniu dostępnych modeli obiektów.

Szóste zajęcia zatytułowane "Skarbiec sztuki: sztuka użytkowa" odbędą się 12 września i dotyczyć będą sztuki użytkowej, rzemiosła artystycznego, a także współczesnego designu. Celem zajęć będzie zapoznanie uczestników z procesem wyrabiania przedmiotów ceramicznych oraz tworzenia rzemiosła artystycznego. Podczas prezentacji multimedialnej zaprezentowane zostaną przedmioty codziennego użytku stosowane w dawnych czasach oraz ich współczesne odpowiedniki. W części warsztatowej każdy uczestnik otrzyma białą ceramiczną filiżankę ze spodeczkiem, którą będzie ozdabiał za pomocą specjalnych farb do ceramiki.

Siódme zajęcia zatytułowane "Skarbiec sztuki: fotografia" odbędą się 30 września i dotyczyć będą kwestii związanych z pojęciem fotografii oraz genezy jej powstania. Podczas prezentacji multimedialnej uczestnik pozna najważniejszych twórców fotografii i ich dzieła.
Część warsztatowa polegać będzie na wspólnym spacerze po Sopocie, podczas którego uczestnicy zajęć wykonają zdjęcia istotnych dla nich miejsc, widoków, osób itp. Celem zadania będzie przedstawienie różnicy w sposobie odbierania otoczenia przez różne osoby. Wykonane zdjęcia zostaną wykorzystane przy projektowaniu dyplomów na zakończenie cyklu warsztatów.

Ósme spotkanie pt. "Skarbiec sztuki: witrażownictwo" odbędzie się 15 października. Celem zajęć będzie poznanie genezy sztuki witrażownictwa oraz podstawowych pojęć z nią związanych (mozaika, spoiwo, zaprawa, rozeta, romanizm, gotyk). Omówione zostaną techniki tworzenia witraży oraz ich tematyka i funkcja. Część warsztatowa polegać będzie na wykonaniu witraży przy pomocy szkieł witrażowych oraz farb do malowania na szkle. Każdy uczestnik będzie miał możliwość wykorzystania gotowych szablonów do odmalowywania kształtów.

Dziewiąte zajęcia odbędą się 29 października. Będzie to podsumowanie przeprowadzonych zajęć i warsztatów, które odbędzie się w oparciu o quiz specjalnie przygotowany dla uczestników. Spotkaniu towarzyszyć będzie prezentacja multimedialna przedstawiająca efekty przeprowadzonych lekcji i warsztatów. Zakończenie zajęć uwieńczy rozdanie dyplomów, nagród oraz poczęstunek przeznaczony dla wszystkich uczestników.

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego