Oprowadzanie kuratorskie po wystawie Wdzięk i fantazja

Zapraszamy na oprowadzanie kuratorskie z Maciejem Szymanowiczem po wystawie Wdzięk i fantazja. Moda i reklama w PRL-u w twórczości fotograficznej Zbigniewa K. Wołyńskiego!

Historia fotografii reklamowej i mody w dobie PRL-u jest jednym z najsłabiej rozpoznanych epizodów w dziejach polskiej twórczości fotograficznej. Specyfika gospodarczo-polityczna kraju oraz skupienie środowiska fotograficznego wokół celów wyznaczonych przez Związek Polskich Artystów Fotografików powodowały, że działalność komercyjna była marginalizowana i niemal całkowicie pomijana w twórczych życiorysach.

Jedną z postaci nieobecnych w omówieniach dwudziestowiecznej fotografii jest bohater wystawy Zbigniew K. Wołyński, twórca, który odegrał ogromną rolę w kształtowaniu ówczesnych wyobrażeń o fotografii reklamowej i mody. Był fotografem wyznaczającym trendy w rodzimym środowisku twórców reklamy, jednocześnie w jego postawie i specyfice warsztatu można ujrzeć odbicie szeregu uwarunkowań i konteksty funkcjonowania ówczesnych twórców nakierowanych na cele utylitarne. W okresie od połowy lat pięćdziesiątych do schyłku dekady gierkowskiej jego prace wielokrotnie nabierały charakteru materiału wzorcowego. Był on też pierwszym polskim teoretykiem fotografii mody, publikującym w drugiej połowie lat pięćdziesiątych, a jego teksty, ilustrowane własnymi pracami, ukazywały się na terenie krajów demokracji ludowej. Pośród nich jednym z najważniejszych był artykuł pt. Charme und Phantasie opublikowany w niemieckim czasopiśmie Fotografik w 1957 roku, od którego został zapożyczony tytuł niniejszej wystawy. Związki artysty ze światem mody wynikały z faktu, że w okresie 19561958 był etatowym fotografem Biura Mody, firmy, która stanowiła zalążek legendarnej Mody Polskiej.

Wołyński, od przełomu lat 50. i 60., zajmował się fotografią reklamową, pracując dla wielu zleceniodawców, a jego sukcesy na nielicznych ówcześnie wystawach organizowanych pod hasłami, najpierw, fotografii użytkowej i później, od lat siedemdziesiątych, fotografii reklamowej, przyniosły mu szereg nagród i zainteresowanie jego osobą w branży reklamowej. Był jedynym polskim fotografem, którego portfolia i omówienia kilkukrotnie przedstawiał na swoich łamach branżowy miesięcznik Reklama. Momentem kulminacyjnym kariery Zbigniewa K. Wołyńskiego stał się 1972 rok, kiedy w trakcie Międzynarodowego Kongresu Reklamy Socjalistycznej w Poznaniu eksponowano jego indywidualną wystawę jako jeden z elementów oprawy plastycznej tego szeroko komentowanego wydarzenia, mającego na celu wyznaczyć drogi rozwojowe działalności reklamowej w krajach RWPG. W jego pracach można odnaleźć szereg inspiracji, od wzorów płynących z przedwojennego awangardowego kina i fotografii, przez stylistykę fotografii zachodnich magazynów mody takich jak: Vogue czy Harper`s Bazaar po Polską Szkołę Plakatu.

Twórczość Zbigniewa K. Wołyńskiego stanowi niewątpliwie jedną z kluczowych części składowych dziedzictwa polskiej fotografii reklamowej drugiej połowy XX wieku, a wystawa jest tak zaaranżowana, by ukazać nie tylko dorobek artysty i jego źródła, ale również poprzez m.in. swoją architekturę odtwarzającą wybrane aspekty oryginalnych pokazów artysty pokazać kontekst funkcjonowania tego rodzaju prac w dobie PRL-u.

Prof. Maciej Szymanowicz jest także autorem książki towarzyszącej wystawie, którą będzie można zakupić podczas spotkania. Publikacja, poświęcona twórczości Zbigniewa K. Wołyńskiego, powstała z przekonania o konieczności przypomnienia dorobku tego wybitnego twórcy, który na wielu poziomach wykraczał poza utarte schematy funkcjonowania fotografów w dobie PRL-u i jak nikt inny potrafił łączyć świat sztuki i komercji, wnosząc niepodważalny wkład w rozwój polskiej fotografii mody i reklamy.

Książka ukazuje twórczość artysty w kontekście społeczno-politycznym oraz ówczesnych przemian w sztuce. Dużo uwagi poświęcono również polskiej modzie drugiej połowy lat pięćdziesiątych, temacie uwiecznianym przez Wołyńskiego, a także zagadnieniu reklamy w PRL-u. Znaczenie jego prac wybiega bowiem poza samą fotografię, a zdjęcia stanowią także unikalny materiał dla badaczy historii polskiej mody oraz reklamy czasów PRL-u.

Więcej informacji o książce: https://bit.ly/3xkT5Hg.

Kurator wystawy: Maciej Szymanowicz
Kierownik projektu: Waldemar Elwart
Współpraca i konsultacje: Piotr Wołyński
Projekt architektoniczny: Dorota Terlecka
Opracowanie plastyczne: Julia Mirny
Producent wystawy: Madox Tomasz Wiśniewski

Do zobaczenia!