Hugon Lasecki. Wystawa rysunku

Obrazy Hugona Laseckiego tchną specyficznym klimatem, rozgrywają się często pomiędzy abstrakcją a figuratywnością - istnieją na granicy świata realnego. Lasecki zaskakuje akcentowaniem w obrazie aspektów może uchodzących nieraz naszej uwadze, a bynajmniej nie akcydentalnych, lecz wynikających z substancjalnego sedna malarstwa. Sztuka bez emocji dla niego nie istnieje, jednakże jego malarstwo domaga się rygorów, przełamania wewnętrznych emocji. Podchodząc do płótna, artysta zaczyna cicho, subtelnie, ale już po chwili gwałtowne uczucia biorą górę - to dopiero w dalszym procesie twórczym następuje przejście "z wiatru do ciszy". Jego sztuka, choć obecnie w bardzo dojrzałej fazie, zachowuje wciąż młodzieńczą witalność i werwę, a doświadczenie sprawia, iż twórca osiągnął archetypiczną czystość przedstawień.

Obrazy artysty, od początku niezwykle liryczne, stają się nam jeszcze bliższe, szczególnie teraz, kiedy malarz dał się poznać jako poeta (wydał trzy tomiki wierszy), którego wiersze i malarstwo są jak "segmenty tej samej całości".

W roku 1956 Hugon Lasecki ukończył Państwowe Technikum Sztuk Plastycznych w Gdyni-Orłowie. Z pobytu w szkole dobrze wspomina zajęcia z Marią Edrygiewicz, a także z Maksymilianem Kasprowiczem. Częstymi gośćmi w Orłowie byli Kazimierz Śramkiewicz i Zdzisław Kałędkiewicz - pedagodzy gdańskiej PWSSP; to także zdecydowało o podjęciu przez Laseckiego dalszej nauki na uczelni plastycznej. Jego okres studiów przypada na jeden z najciekawszych rozdziałów historii gdańskiej PWSSP. Po rozczarowaniach okresem socrealizmu wielu pedagogów podjęło oryginalne poszukiwania, które charakteryzowały się otwartością na prądy sztuki współczesnej. Postulowano współbrzmienie rodzimej twórczości z tendencjami na Zachodzie. Okres ten przyniósł w malarstwie polskim rozkwit kierunków nowoczesnych. Odchodzenie od figuracji spotkało się z zainteresowaniem zarówno młodych artystów, jak i tych uznanych. Trzeba pamiętać, iż w tym okresie pedagogami w szkole byli między innymi: Stanisław Teisseyre, Jan Cybis, Juliusz Studnicki czy Stanisław Borysowski. Impuls do zmian i drogę ewolucji malarstwa kolorystycznego wskazał Piotr Potworowski, tworzący abstrakcyjne kompozycje inspirowane naturą, który w roku 1958 powrócił z Wielkiej Brytanii i objął jedną z pracowni malarstwa gdańskiej uczelni. Również Juliusz Studnicki i Stanisław Borysowski (dziekan Wydziału Malarstwa i promotor dyplomu Hugona Laseckiego) w swoje malarskie kompozycje włączali w tym okresie sugestie przedmiotowe.

Tuż po dyplomie Hugon Lasecki związał się z gdańską uczelnią (na ponad 50 lat). W tym okresie artysta szedł już własną drogą. Zagadnienia formalne nie były dla niego zagadnieniami pierwszoplanowymi. Jego malarskie poszukiwania i wybory koncentrowały się na problemie: jak uchwycić w ograniczonym kadrze nieskończone źródło wspomnień, spostrzeżeń, refleksji i marzeń? Lata 60. to także czas pierwszych sukcesów malarza odniesionych na Festiwalach Polskiego Malarstwa Współczesnego w Szczecinie (1964, 1966) i Ogólnopolskiej Wystawie Młodego Malarstwa i Rzeźby w Sopocie (1965). Krytyków zdumiewała formalna oryginalność, techniczna wirtuozeria i sugestywność powoływanych przez artystę do życia historii i sytuacji.

Lasecki nie idealizuje świata, nie unika również narracji. Jego opowieści, pozbawione patosu, pochodzą z pogranicza rzeczywistości, fantazji, poezji i groteski. Często pod warstwą anegdoty kryją się obszary znaczeń symbolicznych, niekiedy o dydaktyczno-moralizatorskiej wymowie.

Niezwykle dynamiczne, pełne wewnętrznego życia i ruchu obrazy i rysunki artysty charakteryzuje także chęć wypełnienia całego pola kompozycji mnogością szczegółów, rozsadzających kompozycję od środka. Artysta czuje się dobrze zarówno w małym formacie prac, jak i w dużym. W chaosie linii jest jednak niezwykła konsekwencja i naturalność malarskiego gestu. Z kolei jego rysunki mają często większą siłę wyrazu niż prace malarskie. Lasecki maluje zarówno gładko, jak i z wykorzystaniem faktury. Grubo nakładana farba nadaje jego pracom efekt pulsującej tkanki. Tworzy obrazy bardzo sensualne, cudownie nasycone kolorem i światłem, a kolor jest kładziony pewnie i w określonym celu. Bliska jest mu stara malarska maksyma: "kolor to dla mnie zmaterializowana wrażliwość". Artysta buduje swoje obrazy kolorem wspartym jednak na bazie rysunku, który stanowi niejako unerwienie malowideł. Nie przypadkiem sugestywny świat jego prac oddziaływał przez lata na wyobraźnię kolejnych roczników studentów gdańskiej ASP, gdzie Lasecki przez lata prowadził jedną z pracowni malarstwa.

Hugon Lasecki jakby nie do końca wierzy w wartość swojej sztuki, w siłę tego malarstwa, w słuszność malarskich rozstrzygnięć. "W sztuce nic się więcej nie liczy, jak być człowiekiem" - powtarza artysta. W substancję obrazu transformuje się bowiem to, co najcenniejsze z osobowości twórcy. Lasecki stworzył własną poetycką kosmogonię i łatwo rozpoznawalny język form. W jego kolejnych pracach jest to samo, tylko inaczej, tylko dalej...

Wojciech Zmorzyński