• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

200 lat teatru na Targu Węglowym

Michał Wodziński
29 marca 2004 (artykuł sprzed 20 lat) 
W sierpniu 2001 r. minęła 200. rocznica powstania pierwszego teatru przy Targu Węglowym w Gdańsku. Ten budzący szacunek jubileusz postanowiono uczcić monografią. 600-stronicowy tom pod redakcją prof. Jana Ciechowicza właśnie został ukończony i w piątek, w przeddzień Międzynarodowego Dnia Teatru odbyła się jego uroczysta promocja.

Z opisanego 200-, a właściwie już 203-lecia wybrano cztery inauguracje: premierę z 3 sierpnia 1801 r., która zapoczątkowała historię teatru w tym miejscu; premierę z 25 grudnia 1935 r. - pierwszą po przebudowie teatru; z 7 stycznia 1967 r. pierwszą w odbudowanym po wojnie teatrze (wcześniej Teatr "Wybrzeże" dzielił siedzibę z Państwową Operą i Filharmonią Bałtycką) i wreszcie premierę "Hanemanna" z 27 stycznia 2002 r. - pierwszą po przebudowie widowni. Każdą z inauguracji zaprezentowano w dwojaki sposób: odczytano fragmenty dokumentów: relacji prasowych, wypowiedzi osób z teatrem związanych, recenzji; a później odegrano krótkie fragmenty sztuk wtedy granych.

Salwy śmiechu budziły początkowe dwie sceny "Domu rodzinnego" Augusta Wilhelma Ifflanda. Sama sztuka robi wrażenie trącącej już myszką, słusznie zapomnianej ramoty. Postanowiono więc urozmaicić ją uwagami o grze aktorskiej spisanymi przez Goethego. Uwagi odczytywał narrator, a aktorzy stosowali się do nich. Przeszarżowana XIX-wieczna maniera grania uzupełniona wywodami uzasadniającymi, że tak właśnie grać należy, nie mogła nie bawić. Następne scenki - z "Fausta", "Zmierzchu demonów" Brandstaettera i "Hanemanna" były już odgrywane w sposób bardziej poważny.

- Ta książka jest próbą opisania codzienności gdańskiego teatru - powiedział po przedstawieniu redaktor tomu Jan Ciechowicz - jest to owoc pracy 26 autorów: Polaków i Niemców. Nie jest to książka odświętna, mówiąca o wielkich momentach historii. Niczego tu nie pomijamy, nawet najbardziej wstydliwych kart historii. Szczególne miejsce w tym dziele zapewnił sobie Mieczysław Abramowicz, który skompletował ikonografię. Leniwi czytelnicy zamiast czytać opasły tom, mogą tylko ograniczyć się do ilustracji i podpisów pod nimi. To wystarczy do poznania historii gdańskiego teatru.

Odniosłem wrażenie, że żadna z czterech inauguracji nie była dziełem wybitnym. Wynikało to albo z miałkości wybranej sztuki, jak w przypadku Ifflanda; albo z ideologicznego "jedynie słusznego" jej odczytania, jak było to z Faustem; albo z równie ideologicznej ostrożności nie pozwalającej porównywać postaw i zachowań dygnitarzy III Rzeszy i PRLu; albo wreszcie z nieprzekładalności powieści Chwina na język dramatu. Kto wie, czy najwybitniejszą inauguracją nie była inauguracja piąta - pieczołowicie przygotowane wejście na rynek książki o gdańskim teatrze.
A swoją drogą szkoda, że to świetne widowisko nie zostanie powtórzone.
Głos WybrzeżaMichał Wodziński

Miejsca

Opinie (8)

  • no i proszę
    200 im stuknęło i mam nadzieję że następne setki bedą lecieć
    a że " żadna z czterech inauguracji nie była dziełem wybitnym"
    moim zdaniem to oni niewiele dzieł wybitnych wystawiaja więc jak miało sie trafic...

    • 0 0

  • Teatr refleksji i zadumy

    Teatr Wybrzeże, jak już wielokrotnie pisałem recenzując niektóre spektakle, jest najlepszą w Polsce placówką kulturalną. Potrafi z pełnym powodzeniem wystawiać sztuki naprawdę trudne i kontrowersyjne. Od lat dysponuje znakomitą obsadą aktorską. Młodzi aktorzy tego Teatru świetnie odnajdują się na scenie w towarzystwie swoich mistrzów, do których bezsprzecznie należą: Halina Winiarska, Joanna Bogacka, Stanisław Michalski, Jerzy Kiszkis, Krzysztof Gorgon. Niemal każda sztuka Teatru Wybrzeże budzi refleksję i zadumę, kreuje postawy, koryguje zachowania, za każdym razem przedstawia psychologiczny obraz ludzkiej osobowości.

    • 0 0

  • Przejęzyczenie

    Oczywiście mistrzem w Teatrze Wybrzeże jest Krzysztof Gordon - za literówkę w nazwisku Aktora serdecznie przepraszam Marek Biegalski

    • 0 0

  • dobrze ze przypomniano o dorobku teatru. to juz 200 lat jak ten teatr istnieje. kawal historii.
    a swietne widowiska powinny zostac powtorzone, moze nie od razu.

    • 0 0

  • Jestem zgorszony..

    jeżeli 200 lat istnienia to dlaczego brak nazw tegoz teatru .mamy" cyka "?
    - czyzby nazywał sie jakos nie poprawnie np.im. Schillera

    a wspomniani aktorzy H.Winiarska i S.Kiszkis nie bali sie występować przed strajkującymi w Stoczni w 1980 r w sierpniu mieszkancami Gdańska i podnosili ducha wsród robotników
    Wymieniono odważnych z okresu III Rzeszy a z okresu PRL-u nie . Oj.

    • 0 0

  • 100 - 200 lat temu uważano ten teatr

    za najgorszy z możliwych. mam nadzieje, zę już jest lepiej.

    • 0 0

  • Do kombatanta

    Nie wiem o co Ci chodzi? Że co, że Teatr Wybrzeże boi się histori? Kombatancie - chyba coś Ci się popieprzyło!
    Wodziński ma rację - piąta inauguracja jest najlepsza. Szkoda tylko, że nie podał nazwisk realizatorów - aktorzy (wspaniali!): Alina Lipnicka, Elżbieta Goetel, Dorota Kolak, Stanisław Michalski, Jarosław Tyrański, Michał Kowalski, Ryszard Jasiński, Jacek Labijak, Jerzy Gorzko i facet, który zrealizował to wszystko: Mieczysław Abramowicz.

    • 0 0

  • Beznadzieja

    Zrobiło sie coś takiego, ze o teatrze w Gdańsku mówią głównie twórcy teatralni, dziennikarze i aktorzy (oczywiście, pozytywnie). Tymczasem z punktu widzenia widza - teatromana, nie ma w Gdańsku teatru. To co jest, to beznadziejne próby , mające zadowolić jakieś prowincjonalne ambicje działaczy i reżyserów. Mamy dobrych aktorów i co z tego?? Od lat nie było prawdziwego wydarzenia teatralnego . Smutno mi. Kiszą się we własnym sosie i robią sami dla siebie jakies bzdety.

    • 0 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Wydarzenia

Pobożni i cnotliwi. Dawni gdańszczanie w zwierciadle sztuki (1 opinia)

(1 opinia)
20 zł
spotkanie, wystawa, warsztaty

Kultura ludowa Pomorza Gdańskiego

wystawa

Wystawa "Kajko, Kokosz i inni"

wystawa

Sprawdź się

Sprawdź się

Jaki jest symbol władzy epoki brązu prezentowany w Muzeum Archeologicznym w Gdańsku?

 

Najczęściej czytane