W oparciu o scenariusz filmu "Ostatni dzwonek" z 1989 roku Mirosław Baka wspólnie z Anną-Marią Urbanowską wyreżyserował spektakl dyplomowy IV roku Studium Wokalno-Aktorskiego im. Danuty Baduszkowej w Gdyni. Młodzi aktorzy i adepci SW-A dają z siebie wszystko, chociaż radzić sobie muszą z przeciętną momentami reżyserią i pewnymi niekonsekwencjami adaptacji. Warto się przekonać, na co ich stać.
Wybór scenariusza filmu Magdaleny Łazarkiewicz "Ostatni dzwonek" na dyplom Studium Wokalno-Aktorskiego nie może zaskakiwać, jeśli spojrzeć na niego przez pryzmat buntu, dojrzewania i rosnącej świadomości młodych ludzi, które zarówno w tekście Włodzimierza Boleckiego i Magdaleny Łazarkiewicz, jak i w spektaklu
Mirosława Baki i
Anny-Marii Urbanowskiej, znajdują się na pierwszym planie. Podobne motywy obecne były w wielu wcześniejszych dyplomach SW-A. Młodość ma przecież swoje prawa, musi się wyszumieć, mieć możliwość manifestacji swojego zdania i dojrzeć do brania odpowiedzialności za swoje czyny.
Właśnie
teksty poświęcone młodym ludziom, walczącym z presją i sprzeciwem ze strony starszych oraz mierzących się - z różnym skutkiem - z zastaną rzeczywistością, wybierane są na spektakle dyplomowe, czyli podsumowanie czterech lat nauki w Studium im. Baduszkowej. To nie tylko egzamin aktorski, ale też zapowiedź trudności, jakie spotkać można w "dorosłym" życiu u progu kariery.
Jednak wybór scenariusza filmu Łazarkiewicz niesie za sobą dużo więcej. To przecież nie tylko historia młodzieży z pewnej klasy 4A, której uczniowie pochłonięci wzajemnymi żarcikami i psikusami wobec nauczycieli, zdają się nie dostrzegać sytuacji politycznej, jaka ich otacza. Akcję filmu umieszczono w roku 1988, więc tuż przed upadkiem komunizmu.
Spektakl rozgrywa się po prostu w czasach PRL-u, z licznymi nawiązaniami zarówno do 1970, jak i 1980 roku, i wyraźnie zaakcentowaną niechęcią wobec polityków i opozycją wobec wszelkich politycznych form nacisku (oprócz dygnitarzy PRL-u, usłyszymy "z offu" także głosy polityków współczesnych, jak
Jarosław Kaczyński czy
Donald Tusk).
Antykomunistyczny wydźwięk spektaklu podkreślono (podobnie jak w filmie)
utworami Przemysława Gintrowskiego, Jacka Kaczmarskiego czy Zbigniewa Preisnera, które urosły do symboli opozycji wobec władzy.
Przyjście "nowego" - Krzysztofa - jest impulsem do zmiany nastawienia całej klasy.
Z grupy krnąbrnych dzieciaków uczniowie nielubianej przez nauczycieli klasy liceum stają się świadomymi zagrożeń i ograniczeń młodymi ludźmi, sprzeciwiającymi się systemowi. Lekcje historii z dyrektorem, panem Jakubowskim, stają się frontem walki przeciwko komunistycznej propagandzie. Z drugiej strony nauczycielka muzyki, pani Meluzyna, dostrzega w nich potencjał i stara się skłonić ich do działania - najpierw jest to wycieczka klasowa, potem szkolny teatr, przygotowujący specyficzny spektakl na konkurs międzyszkolny.
Reżyserzy -
Mirosław Baka i Anna-Maria Urbanowska - przez długi czas bardzo wiernie podążają za wersją filmową (np. scena prysznicowa), redukując z oczywistych względów liczbę uczniów do postaci charakterystycznych, zaś grono nauczycielskie do dwóch osób. Proponują albo bardzo krótkie scenki, czasem to wręcz jedno-, dwuminutowe filmowe "kadry", składające się niekiedy z wręcz paru słów lub zdań, zakończonych wyciemnieniem i motywem muzycznym (aranżacje i muzyka
Artura Guzy należą do najsilniejszych punktów przedstawienia), innym razem obserwujemy długie, pozbawione niestety dramaturgii, statyczne sceny.
To, co wybrzmiewa w obrazie filmowym, nie zawsze ma podobną szansę w warunkach teatralnych. Spektakl cierpi też na kłopot bogactwa, bowiem próba poprowadzenia większości filmowych wątków (wraz z przybliżeniem życia osobistego niektórych bohaterów) prowadzi do nieoczekiwanego urwania części z nich lub jest rozwiązana w sposób bardzo naiwny (np. wątek Meluzyny i Krzysztofa). Część wiernie odwzorowywanych scen z filmu w spektaklu jest po prostu mało czytelna. Z drugiej strony na plus Bace i Urbanowskiej zapisać trzeba choćby pomysł na rozwiązanie tragedii jednego z uczniów.
Najważniejsza jednak przy tego typu produkcjach jest prezentacja możliwości adeptów Studium, którzy być może w niedługim czasie zasilą grono artystów
Teatru Muzycznego. Wielka szkoda, że zrezygnowano z pokazania możliwości ruchowych zespołu, bo w spektaklu właściwie nie ma tańca. Jednak
już pierwszy utwór, wykonany zbiorowo na samym początku - "Nasza klasa" Jacka Kaczmarskiego - przekonuje, że w "narybku" Muzycznego drzemią spore talenty. Wokalnie większość występujących wypada bardzo dobrze.
Największe wrażenie robi
Martyna Gogołkiewicz pięknie wykonaną, pełną emocji piosenką "Zbroja" Jacka Kaczmarskiego. Ciekawie wybrzmiewa też "A my nie chcemy uciekać stąd" czy najlepiej wyreżyserowana scena "teatru w teatrze" na bazie "Dekretu o stanie wojennym" do muzyki Zbigniewa Preisnera. Jedynie wykonana przez panów w nietypowej aranżacji "Obława" Kaczmarskiego wypada blado. Wszyscy robią za to bardzo dobre wrażenie w finałowym "Miejcie nadzieję" Jacka Wójcickiego do słów wiersza Adama Asnyka.
Najlepszą rolę dramatyczną zbudował
Paweł Sikora jako Nauczyciel Historii. Bardzo ciekawą, choć z powodu charakteru postaci nie tak drapieżną jak zazwyczaj, rolę Pani Meluzyny stworzyła
Ewa Walczak. Oboje najpewniej czują się na scenie, a ich bohaterowie prowadzą najciekawsze, żywe konwersacje. Spośród aktorów grających uczniów klasy niezłe wrażenie robią również
Dariusz Czarniecki i
Gabriel Dubiel.
Ujmuje szczerość i zaangażowanie młodych wykonawców w niełatwym z wielu powodów artystycznym egzaminie. Emocje, jakie potrafią wywołać aktorzy gdyńskiego "Ostatniego dzwonka", również w mało komfortowych, krótkich filmowych kadrach, pozwalają przymknąć oko na pewne reżyserskie niedociągnięcia. Spektakl prezentowany gościom i recenzentom tuż przed premierą, z pewnością będzie dojrzewał na scenie. Warto wybrać się więc do Muzycznego na jeden z ośmiu granych w tym sezonie spektakli "Ostatniego dzwonka", by zobaczyć wciąż jeszcze studentów ostatniego roku Studium i przekonać się, na co ich stać.
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
Filmy
