Nowelizacja ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej wzbudzała i wciąż wzbudza ogromne emocje w środowisku artystycznym. Władze Gdańska postanowiły nie czekać na ostateczne rozstrzygnięcia. Z dala od zgiełku, sejmowych przepychanek i petycji kierowanych do prezydenta RP, w Gdańsku już w marcu uruchomiono pilotażowo projekt kontraktów menedżerskich w instytucjach kultury.
Większość nowych rozporządzeń o funkcjonowaniu instytucji kultury nabiera mocy prawnej 1 stycznia 2012 roku. Wprowadzono m.in. podział na instytucje artystyczne (teatry, opery, operetki, filharmonie, zespoły pieśni i tańca, orkiestry) oraz instytucje kultury (muzea, biblioteki, galerie, domy kultury). Kierujący wszystkimi tymi instytucjami podpisywać będą
kontrakty menedżerskie na czas określony, od trzech do pięciu lat (w wyjątkowych sytuacjach na siedem lat), z jasno sprecyzowanymi wymaganiami (m.in. wymogiem niezbędnym do zawarcia kontraktu jest przedstawienie planu działań artystycznych i funkcjonowania instytucji na pełen okres kontraktu, który musi zostać zaakceptowany przez organizatora konkursu na stanowisko dyrektorskie).
Zniesiono za to limity finansowe, więc wysokość kontraktu jest przez menedżera negocjowana indywidualnie z organizatorem (minister kultury i dziedzictwa narodowego, marszałek województwa lub prezydent miasta w zależności od tego, komu dana placówka podlega).
-
Podpisaliśmy kontrakty menedżerskie z czterema szefami instytucji - Iwoną Bigos z Gdańskiej Galerii Miejskiej, Aleksandrą Szymańską kierującą Instytucją Kultury Gdańsk 2016, Basilem Kerskim z Europejskiego Centrum Solidarności oraz z Romualdem Pokojskim, dyrektorem Teatru "Miniatura". Wszystkie kontrakty zawieramy na okres trzech lat - mówi
Anna Czekanowicz-Drążewska, dyrektor biura prezydenta Gdańska ds. kultury.
poprzez dotacje z ministerstwa i samorządów, kultura wysoka sami się nie wyżywi
61%
przez prywatnych sposnorów, którym należy przedstawić odpowiednią ofertę
14%
instytucje kultury powinny same się finansować, choćby poprzez wpływy z biletów
7%
dochodowe zostawić, niedochodowe zamknąć, a dla tych co zostaną będzie więcej środków
5%
rozgonić "towarzystwo" artystów na cztery strony świata, niech się biorą za porządną pracę
13%
Trójmiejscy menedżerowie nie narzekają na nowy model współpracy. Pierwsze gdańskie kontrakty menedżerów kultury zostały zawarte już w marcu b.r.
Basil Kerski dołączył do grona menedżerów w maju.
-
Zdajemy sobie sprawę, że jesteśmy w pewnym sensie królikami doświadczalnymi - śmieje się
Iwona Bigos, szefowa Gdańskiej Galerii Miejskiej. -
Kontrakt menadżerski jest na pewno korzystny dla miasta, bo pozwala na dokładne monitorowanie działalności instytucji i pracy zarządcy instytucji. Jednak dla mnie główną zmianą jest to, że jednostronnicową umowę o pracę zamieniłam na 15-stronnicowy kontrakt. Kontynuuję swój program, z jakim wygrałam konkurs na stanowisko dyrektora GGM w 2009 roku. Podobnego zdania jest także szefowa Instytucji Kultury Gdańsk 2016, czyli dawnego biura kandydatury Gdańska na miano Europejskiej Stolicy Kultury w 2016 roku,
Aleksandra Szymańska.
-
Ten układ jest bardzo fair, głównie dlatego, że to forma dwustronna, która nie tylko nakłada na szefa instytucji rozliczne obowiązki, ale stanowi również zobowiązanie finansowe dla drugiej strony. Problemem za to są kompletnie nieprzystające do realiów kultury ustawy o zamówieniach publicznych i o finansach publicznych. Ich nowelizacja z naszego punktu wiedzenia jest konieczna i - dodaje Aleksandra Szymańska.
Podobnego zdania jest także menedżer kultury z najmłodszym stażem,
nowy dyrektor Miejskiego Teatru "Miniatura" -
Romuald Wicza-Pokojski, który swój kontrakt podpisał 3 listopada.
-
System kontraktowy to chyba najlepszy z dotąd wymyślonych systemów sprawowania władzy. Nie można myśleć o dożywotniej pracy na stanowisku dyrektorskim. Wszyscy z czasem popadamy w rutynę, dlatego weryfikację po trzy- lub pięcioletnim okresie uważam za bardzo dobry pomysł - komentuje ten model zarządzania instytucjami kultury Romuald Wicza-Pokojski. -
Niestety system ten nie został wprowadzony w całości, przez co ustawa jest wadliwa. Podstawą funkcjonowania instytucji artystycznej w myśl nowej ustawy jest sezon artystyczny, od 1 września do 31 sierpnia, a wszystkie instytucje kultury swoje plany finansowe muszą organizować wedle ustawy o finansach publicznych, w którym cykl rozliczeniowy trwa od 1 stycznia do 31 grudnia. To bardzo komplikuje zarządzanie instytucją.W Gdańsku kulturalny menedżering sobie chwalą, jednak w wielu środowiskach wciąż stanowi on kość niezgody. Związek Artystów Scen Polskich, zrzeszający artystów teatru, estrady, radia, telewizji, dubbingu i filmu, stanowczo protestuje wobec zwiększeniu praw dyrektora wobec artystów. Odrzucono wprawdzie projekt zwierania kontraktów czasowych (od roku do 5 lat) z artystami, ale
w myśl nowej ustawy niesprecyzowany dokładniej "pracownik artystyczny" nie może podjąć dodatkowej pracy (udział w spektaklach/występach gościnnych, w reklamie, serialu, czy filmie) bez zgody dyrektora macierzystej placówki, a ten może uznać dodatkowe obowiązki artysty za kolidujące z tymi w jego instytucji.
Nie podoba się także możliwość łączenia różnych form działania w ramach jednej instytucji kultury, bo oprócz wspólnego funkcjonowania muzeum i biblioteki, daje to możliwość połączenia np. teatru z domem kultury.
Co podkreślają zgodnie wszyscy zainteresowani, nowelizacja ustawy o prowadzeniu działalności kulturalnej była konieczna. Czy jednak jej okrojony kształt wystarczy, by usprawnić życie instytucji kulturalnych, przekonamy się w najbliższych miesiącach.
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
Filmy
