O tym, że spotkania z literaturą są ważne i trafiają do grona licznych wielbicieli przekonuje trzecia edycja Literackiego Sopotu, która odbyła się w dniach 21-24 sierpnia. Impreza kolejny raz okazała się udana, chociaż warto pomyśleć o tym, by przyszłoroczna edycja poświęcona literaturze czeskiej była lepiej widoczna w mieście.
Tegoroczna, trzecia edycja Literackiego Sopotu skoncentrowana była wokół twórców rosyjskich. Decyzja, by przyjąć twórczość autorów z tego kraju za motyw przewodni festiwalu w 2014 roku zapadła jeszcze w ubiegłym roku, zanim rozpoczął się zryw narodowościowy na Ukrainie, którego konsekwencją jest wojna domowa we wschodniej Ukrainie z udziałem Rosji. Siłą rzeczy bieżąca polityka (także kulturalna) zdominowała spotkania z twórcami pochodzącymi z Rosji i tymi, którzy Rosję doskonale znają.
Jacek Hugo-Bader zauważył, że Rosjanom brakuje "genu buntu", dlatego wierzą w propagandowe wiadomości, wtłaczane im przez kanały telewizyjne. Reportażysta dodał, że jeśli nie będziemy ze sobą rozmawiać i spotykać na przestrzeni dialogu, to wcześniej czy później naślemy na siebie armaty.
Jelena Czyżowa stwierdziła, że w Rosji jest 15-20 procent myślących ludzi, którzy są przeciwni polityce Władimira Putina i rozumieją, że Rosja narusza granice suwerennego państwa. Z kolei
Walerij Paniuszkim przyrównał swoją ojczyznę do ukochanej osoby z rodziny, która nagle oszalała. Zaznaczył, że dzisiejsza Rosja jak niedojrzała, zbuntowana nastolatka, a nie jak dojrzała osoba i tak należałoby ją traktować.
-
W latach 90-tych nie pochowano zwłok totalitaryzmu. Wrzucono je do kąta czekając aż zgniją same. One jednak dobrze się zakonserwowały. Skutki są widoczne dzisiaj - stwierdził z kolei
Władimir Sorokin, z którym publiczność spotkała się po czytaniu jego sztuki "Podróż poślubna".
Temat bieżącej sytuacji politycznej Rosji i stosunku elit intelektualnych oraz zwyczajnych Rosjan do Władimira Putina pojawił się podczas większości rozmów z twórcami (m.in. z Jeleną Czyżową, Walerijem Paniuszkinem i
Iwanem Wyrypajewem). Na szczęście w centrum pozostała literatura. Zarówno reportaże, o których opowiadali m.in. Jacek Hugo-Bader,
Mariusz Szczygieł, czy
Małgorzata Rejmer, jak i dramaty, których kontekst przybliżali Władimir Sorokin, Iwan Wyrypajew,
Jarosława Pulinowicz czy
Nikołaj Kolada) stanowiły istotę spotkań autorskich.
O swoich przeszło 40 książkach i tajnikach tworzenia dobrego kryminału opowiadała
Aleksandra Marinina,
Boel Westin mówiła o autorce Muminków Tuve Jansson,
Sylwia Chutnik przyznała, że czuje się zmęczona ciągłymi pytaniami o feminizm i rolę kobiet, z kolei Ignacy Karpowicz szczerze przyznawał, którzy bohaterowie jego ostatnich książek istnieją naprawdę i do czego prowadzi umożliwienie im autoryzowania ich postaci przed publikacją.
Oprócz ciekawych spotkań autorskich, czytań dramatów, warsztatów dla dzieci (bardzo dobrze przyjęte zostały m.in. zajęcia w ogrodzie przed Muzeum Sopotu z cyklu "Emocje od A do Z") czy możliwości zakupienia nowości wydawniczych na Targach Książki,
zaprezentowano publiczności cztery współczesne filmy obyczajowe, ukazujące w różnych odsłonach życie w Rosji z perspektywy jej mieszkańców. Niestety, sala na III piętrze Domu Zdrojowego okazała się zbyt mała wobec liczby zainteresowanych, a trzaskające drzwi i przychodzący przed ekranem po rozpoczęciu projekcji spóźnieni widzowie przeszkadzali w odbiorze filmów.
Świetnym akcentem muzycznym był koncert Gruppy Wschód, prowadzonej przez aktorów, z
Janem Dravnelem i
Wiktorią Gorodeckają na czele. Młodzi artyści sięgnęli do bogatego folkloru słowiańskiego i opierając się na motywach rosyjskich oraz poezji, wykonali świetnie brzmiący i bardzo dobrze przyjęty przez widzów półtoragodzinny koncert (największe wrażenie zrobiły zaśpiewana po litewsku przez Gorodeckają piosenka "Księżyc" oraz ballada "Lenka" w wykonaniu Jana Dravnela).
Frekwencja na festiwalu w tym roku była nieznacznie niższa w poprzednim. Plenerowe spotkania na plaży obserwowało ponad 100 widzów (chlubny wyjątek stanowiło budzące największe zainteresowanie spotkanie z Mariuszem Szczygłem, które z uwagi na pogodę przeniesione zostało do Teatru Atelier), spotkania w Państwowej Galerii Sztuki wypełniały widownie się w 80-90 proc. (tu wyjątkiem była debata poświęcona "Rosyjskim dysydentom wczoraj i dziś", w której sala na II piętrze PGS dosłownie pękała w szwach). Komplety wysłuchiwały autorów nominowanych do Nagrody Literackiej NIKE na II piętrze MCKA Zatoka Sztuki.
Literacki Sopot jest imprezą bardzo potrzebną, jednak dość słabo widoczną w mieście. Wciąż, pomimo zawieszenia w Parku Przyjaciół Sopotu festiwalowych flag i licznych plakatów w kilku punktach centrum miasta, impreza jest dla turystów anonimowa. Stoiska Targów Książki powinny służyć za naturalne punkty informacyjne na temat festiwalu, w istocie jednak na imprezę trafia wciąż znikoma liczba przypadkowych widzów, zaciekawionych którymś z festiwalowych zdarzeń. Brakuje przyciągających uwagę akcji w przestrzeni miasta (ciekawy pomysł Spacerów Literackich skierowany został tylko do wąskiej grupy chętnych), performance'u, czy choć nagłośnienia rozmów z autorami przed wejściem do Państwowej Galerii Sztuki, co z powodzeniem praktykowane jest np. podczas Festiwalu
Dwa Teatry.
To - w swoim charakterze - najważniejsza impreza literacka w Trójmieście i wartościowe uzupełnienie trójmiejskiej oferty literackiej, której ton nadają prestiżowe nagrody literackie z Gdyni i Gdańska.
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
Filmy
