W czwartek, 6 grudnia 2018 r., o godz. 17:00 w Domu Uphagena odbędzie się wykład o wynikach badań archeologicznych prowadzonych przy św. Ducha. O tajemnicach skrywanych pod ziemią Głównego Miasta opowie archeolog Monika Kasprzak. Wyniki jej badań zostaną wydane wkrótce w publikacji "Jatki mięsne w Gdańsku od XIV do XX w.", której promocja odbędzie się 20 grudnia 2018 r.
Podobne wydarzenia
wtorek, godz. 18:00
Gdańsk,
Gdańsk Miasto Literatury
Wstęp wolny
wtorek, godz. 11:00 - 20:00
Gdańsk,
Centrum św. Jana
Wstęp wolny
Wykład Moniki Kasprzak będzie dotyczył dziejów trzech parcel miejskich położonych przy ul. św. Ducha o numerach 44, 45, 46. Prace archeologiczne prowadziło tu w latach 2004-2005 obecne Muzeum Gdańska we współpracy z Muzeum Archeologicznym w Gdańsku. Na niewielkiej, obejmującej blisko 350 m2 działce, archeolodzy dotarli do reliktów średniowiecznej zabudowy z lat 30.-40. XIV w. Wyniki mogą być zaskakujące...
Aby w pełni zrozumieć przemianą jakościową, którą przeszedł Gdańsk w XIV w., trzeba cofnąć się do czasów tzw. "Rzezi gdańskiej" i zajęcia miasta wchodzącego w skład Korony Królestwa Polskiego przez krzyżaków w 1308 r. Spłonął wówczas kompleks osadniczy Starego Miasta zlokalizowany przy zamku. Rycerze Zakonu Najświętszej Maryi Panny rozpoczęli odbudowę i reorganizację administracji oraz rozbudowę infrastruktury - zarówno obronnej, sakralnej i gospodarczej - dopiero dwadzieścia-trzydzieści lat po podboju Pomorza. Nie inaczej było w Gdańsku, którego samorząd został gruntownie zreorganizowany, choć Henryk Burmeister - ostatni z sołtysów "lubeckiego" Gdańska został burmistrzem w zorganizowanym na wzór chełmiński magistracie miejskim. Za czasów jego rządów (1334-1354), dzięki współpracy z ówczesnym komturem gdańskim Winrychem von Kniprode, nad Motławą powstało dzisiejsze Główne Miasto, a teren patrymonium miejskiego poszerzył się o dobra kupione od okolicznych rycerzy, np. Piotra z Kacka. Miasto rozbudowywano w niebywałym tempie, choć do budowy w przeważającej mierze wykorzystywano... drewno.
Nie inaczej wyglądał wówczas Gdańsk przy ul. św. Ducha. W trakcie badań archeolodzy natrafili na pozostałości domów z okresu budowy Głównego Miasta. W najstarszym z nich podłogi były wykonane z brzozy, co według Moniki Kasprzak świadczy o tymczasowym charakterze funkcjonującej wówczas zabudowy. Dziesięć lat później dom zastąpiono trzema innymi, ale zanim to się stało teren wokół podwyższono sztucznie o 60 cm. Podobne zmiany zachodziły w bardzo szybkim tempie jak na średniowiecze. Układ domów i ich liczba zmieniały się co ok. 10-15 lat aż do połowy XV w. Gdy Gdańsk, w czasie wojny trzynastoletniej, związał się z Koroną Królestwa Polskiego obserwowane interwały zmian wydłużyły się do 100-120 lat. Ustabilizował się wówczas układ przestrzenny, zabudowa była wykonywana już przeważnie z gliny i cegły... Pojawiły się także latryny, które skrywają wiele wyrzucanych tam, bo uważanych wówczas za nieprzydatne, przedmiotów.
Podczas wykładu Moniki Kasprzak zostaną rozlosowane mikołajkowe upominki.
To jednakże nie koniec powiązanych z archeologią wydarzeń. 20 grudnia 2018 r. w Ratuszu Głównego Miasta Gdańska odbędzie się promocja publikacji "Jatki mięsne w Gdańsku od XIV do XX w." Na ponad 670 stronach znajduje się 20 prac autorstwa Roberta Krzywdzińskiego, Zofii Maciakowskiej, Marzeny i Daniela Makowieckich, Moniki Kasprzak oraz wielu innych autorów, którzy omawiają fenomen niewielkiego obszaru Głównego Miasta, ze swoją 600 letnią historią, gdzie wszechstronnie analizują pozyskany w trakcie badań materiał archeologiczny. Publikacja, dofinansowana ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, zostanie rozdana nieodpłatnie wszystkim uczestnikom spotkania.
Dzień później, 21 grudnia 2018 r., o godz. 14:00 w Domu Uphagena zostanie otworzona wystawa "Historia Gdańskiej Codzienności", na której będzie można zobaczyć artefakty pozyskane w trakcie badań powierzchniowych prowadzonych przy ul. Świętojańskiej w Gdańsku.
Aby w pełni zrozumieć przemianą jakościową, którą przeszedł Gdańsk w XIV w., trzeba cofnąć się do czasów tzw. "Rzezi gdańskiej" i zajęcia miasta wchodzącego w skład Korony Królestwa Polskiego przez krzyżaków w 1308 r. Spłonął wówczas kompleks osadniczy Starego Miasta zlokalizowany przy zamku. Rycerze Zakonu Najświętszej Maryi Panny rozpoczęli odbudowę i reorganizację administracji oraz rozbudowę infrastruktury - zarówno obronnej, sakralnej i gospodarczej - dopiero dwadzieścia-trzydzieści lat po podboju Pomorza. Nie inaczej było w Gdańsku, którego samorząd został gruntownie zreorganizowany, choć Henryk Burmeister - ostatni z sołtysów "lubeckiego" Gdańska został burmistrzem w zorganizowanym na wzór chełmiński magistracie miejskim. Za czasów jego rządów (1334-1354), dzięki współpracy z ówczesnym komturem gdańskim Winrychem von Kniprode, nad Motławą powstało dzisiejsze Główne Miasto, a teren patrymonium miejskiego poszerzył się o dobra kupione od okolicznych rycerzy, np. Piotra z Kacka. Miasto rozbudowywano w niebywałym tempie, choć do budowy w przeważającej mierze wykorzystywano... drewno.
Nie inaczej wyglądał wówczas Gdańsk przy ul. św. Ducha. W trakcie badań archeolodzy natrafili na pozostałości domów z okresu budowy Głównego Miasta. W najstarszym z nich podłogi były wykonane z brzozy, co według Moniki Kasprzak świadczy o tymczasowym charakterze funkcjonującej wówczas zabudowy. Dziesięć lat później dom zastąpiono trzema innymi, ale zanim to się stało teren wokół podwyższono sztucznie o 60 cm. Podobne zmiany zachodziły w bardzo szybkim tempie jak na średniowiecze. Układ domów i ich liczba zmieniały się co ok. 10-15 lat aż do połowy XV w. Gdy Gdańsk, w czasie wojny trzynastoletniej, związał się z Koroną Królestwa Polskiego obserwowane interwały zmian wydłużyły się do 100-120 lat. Ustabilizował się wówczas układ przestrzenny, zabudowa była wykonywana już przeważnie z gliny i cegły... Pojawiły się także latryny, które skrywają wiele wyrzucanych tam, bo uważanych wówczas za nieprzydatne, przedmiotów.
Podczas wykładu Moniki Kasprzak zostaną rozlosowane mikołajkowe upominki.
To jednakże nie koniec powiązanych z archeologią wydarzeń. 20 grudnia 2018 r. w Ratuszu Głównego Miasta Gdańska odbędzie się promocja publikacji "Jatki mięsne w Gdańsku od XIV do XX w." Na ponad 670 stronach znajduje się 20 prac autorstwa Roberta Krzywdzińskiego, Zofii Maciakowskiej, Marzeny i Daniela Makowieckich, Moniki Kasprzak oraz wielu innych autorów, którzy omawiają fenomen niewielkiego obszaru Głównego Miasta, ze swoją 600 letnią historią, gdzie wszechstronnie analizują pozyskany w trakcie badań materiał archeologiczny. Publikacja, dofinansowana ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, zostanie rozdana nieodpłatnie wszystkim uczestnikom spotkania.
Dzień później, 21 grudnia 2018 r., o godz. 14:00 w Domu Uphagena zostanie otworzona wystawa "Historia Gdańskiej Codzienności", na której będzie można zobaczyć artefakty pozyskane w trakcie badań powierzchniowych prowadzonych przy ul. Świętojańskiej w Gdańsku.
Filmy