Warto znać: słynne pisarki z Trójmiasta

W trudnych czasach panującej epidemii nie ma to jak dobra książka. Do czytania dziś chyba nie trzeba nikogo przekonywać. Jeśli nie wiecie, co czytać, to warto sięgnąć po autorów lokalnych. Niedawno przypomnieliśmy naszym czytelnikom nazwiska najpopularniejszych i najwybitniejszych trójmiejskich pisarzy, których wypada znać i warto czytać. Dziś przedstawiamy wybrane przez nas najpopularniejsze pisarki.

Wydarzenia online w Trójmieście

Stanisława Przybyszewska - legendarna dramatopisarka

Stanisława Przybyszewska, nieślubna córka słynnego pisarza Stanisława Przybyszewskiego i malarki Anieli Pająkówny, uważana jest przez wielu za największą gdańską pisarkę, postać wręcz legendarną. Mimo że urodziła się w Krakowie (w 1901 roku), to dużą część swojego krótkiego, 34-letniego życia spędziła w Gdańsku, tutaj również zmarła. Do Wolnego Miasta przyjechała z mężem, Janem Panieńskim, malarzem, który uczył rysunku w gdańskim Gimnazjum Polskim. Małżeństwo zamieszkiwało skromny pokój w baraku na dziedzińcu gimnazjalnym. Aktywnie uczestniczyli w życiu kulturalnym Gdańska, ale Przybyszewska nigdy nie polubiła tego miasta.

Pisarka znana jest głównie jako autorka głośnego dramatu pt. "Sprawa Dantona", wielokrotnie inscenizowanego w całej Polsce, a także zekranizowanego przez Andrzeja Wajdę jako film pod tytułem "Danton". Przybyszewska pozostawiła bogatą korespondencję (trzy tomy jej "Listów" opublikowało wyd. Morskie). Tworzyła przede wszystkim dramaty, mikropowieści i opowiadania, ale te ostatnie w większości pozostały nieukończone. Zbiór "Cyrograf na własnej skórze i inne opowiadania" wydała gdańska Fundacja Terytoria Książki. Zmarła w skrajnej biedzie, z wycieńczenia i uzależnienia od morfiny. Pochowana została na gdańskim Chełmie, ale jej grób został zniszczony w 1945 roku.

Przeczytaj także: Warto znać - słynni pisarze z Trójmiasta

Życie i twórczość Przybyszewskiej od zawsze stanowiły inspirację dla wielu twórców i badaczy literatury. Przykładowo profesor Ewa Graczyk poświęciła tej artystce swoją książkę pt. "Ćma", kilka lat temu zrealizowano spektakl operowy w Operze Bałtyckiej oraz powstał komiks o tym samym tytule - "Olimpia z Gdańska" (autorstwa Piotra Szulca i Kuby Babczyńskiego), a także film dokumentalny pt. "Sprawa Przybyszewskiej" (scenariusz i realizacja: Joanna Cichocka-Gula).

Stanisława Fleszarowa-Muskat - gwiazda PRL-u

Ta urodzona w 1919 roku, powieściopisarka, poetka, publicystka i dramaturg, związana była z Trójmiastem ponad cztery dekady. Przyjechała do Gdyni w 1945 roku, a później zamieszkała w Sopocie i tutaj już została do końca swojego życia. Zajmowała się pisaniem oraz pracą zawodową w instytucjach kulturalnych. Była dziennikarką "Dziennika Bałtyckiego", felietonistką w "Głosie Wybrzeża" i "Wieczorze Wybrzeża", inspektorką kulturalno-oświatową "Czytelnika", kierowniczką literacką Teatru Wybrzeże i Estrady. Zmarła w 1989 r. w Sopocie i została pochowana na sopockim cmentarzu komunalnym.

Recenzje książek z Trójmiasta

Dorobek twórczy Stanisławy Fleszarowej-Muskat jest niezwykle bogaty i różnorodny - napisała ponad 700 różnych utworów. Najbardziej znane są jej powieści ("Pozwólcie nam krzyczeć" (1957), "Przerwa na życie" (1960) i "Wizyta" (1971) to jej najsłynniejsza trylogia), opowiadania i dramaty. Pisała także słuchowiska radiowe, scenariusze filmowe, nowele, libretta do widowisk muzycznych oraz powieści dla młodzieży. Autorka otrzymała wiele nagród i odznaczeń, a wielotysięczne nakłady jej powieści oraz liczne wyróżnienia w plebiscytach czytelniczych stanowią dowód popularności tej pisarki.

Przeczytaj także: Książki polecane przez trójmiejskich pisarzy

Największą sławę przyniosły jej bardzo popularne w latach 60. słuchowiska radiowe. Kiedy gdańska rozgłośnia Polskiego Radia nadawała kolejne odcinki jej powieści "Milionerzy", podobno ulice Trójmiasta pustoszały. Powstał również film kinowy i czteroodcinkowy serial pt. "Miasto z morza", oparty na pierwszym tomie trylogii "Tak trzymać". Uwielbiana przez czytelników, była jednocześnie mocno krytykowana przez recenzentów, określających jej pisarstwo jako grafomanię i uznawane za literaturę jarmarczną. W Gdańsku istnieje dziś Fundacja im. Stanisławy Fleszarowej-Muskat, która dba o dorobek autorki.

Izabela Morska (Filipiak) - pisarka zaangażowana

Izabela Morska (dawniej Filipiak) to pisarka, eseistka, krytyczka kultury, wykładowczyni i członkini Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, pochodząca i mieszkająca w Gdyni. Uczęszczała do gdyńskiego Liceum Ogólnokształcącego nr 2, a następnie studiowała polonistykę na Uniwersytecie Gdańskim, gdzie napisała pracę magisterską pod kierunkiem prof. Marii Janion. W tym samym roku (1986) podjęła decyzję o emigracji - przez rok mieszkała w Paryżu, a później wyjechała do Nowego Jorku. Do Polski wróciła dopiero dekadę później.

W 2010 założyła Fundację Pisarze dla Pokoju (Writers for Peace), zajmującą się grupami mniejszościowymi poprzez wzmacnianie ich poczucia własnej wartości i prawa do wypowiedzi. Obecnie dr hab. Izabela Morska (Filipiak) jest nauczycielką akademicką w Instytucie Anglistyki i Amerykanistyki UG.

Jako pisarka debiutowała na emigracji w 1990 r. opowiadaniem pt. "Zdobycz". Wydała m.in. zbiory opowiadań ("Śmierć i spirala", "Magiczne oko"), powieści ("Absolutna amnezja", "Alma"), zbiór poezji ("Madame Intuita"), dramat ("Księga Em") oraz esej-podręcznik "Twórcze pisanie dla młodych panien". Publikuje felietony, recenzje, eseje, prowadzi także warsztaty twórczego pisania. W grudniu 2018 roku została laureatką literackiej nagrody im. Juliana Tuwima, której kapituła podkreśliła nie tylko dokonania literackie Filipiak, ale również jej działalność społeczną, zwłaszcza na rzecz środowiska LGBT. W październiku ubiegłego roku ukazała się jej najnowsza książka pt. "Znikanie".

Magdalena Grzebałkowska - specjalistka od reportaży biograficznych

Magdalena Grzebałkowska (1972) to mieszkająca w Sopocie pisarka, dziennikarka i reporterka "Gazety Wyborczej", absolwentka studiów historycznych na Uniwersytecie Gdańskim, autorka bestsellerowych książek biograficznych tj. "Beksińscy. Portret podwójny" czy "Komeda. Osobiste życie jazzu". Jest laureatką wielu nagród.

Debiutowała w 2011 roku głośną książką "Ksiądz Paradoks. Biografia Jana Twardowskiego", w której odczarowała postać słynnego księdza-poety. Za kolejne swoje dzieło - "Beksińscy. Portret podwójny" w plebiscycie czytelników Biblioteki Śląskiej w Katowicach otrzymała Śląski Wawrzyn Literacki. Publikacja uznana została za Książkę Roku 2014. Dwa lata później Magdalena Grzebałkowska została finalistką Nagrody Literackiej Nike za tom reportaży "1945. Wojna i pokój". Za wydrukowany w "Dużym Formacie" tekst "Śpiewać, hitlerówy!", który wszedł do książki, otrzymała Polsko-Niemiecką Nagrodę Dziennikarską im. Tadeusza Mazowieckiego 2015. W tym też roku książka Grzebałkowskiej otrzymała Nagrodę im. Torańskiej.

Magdalena Witkiewicz - popularna autorka bestsellerów

Magdalena Witkiewicz to popularna gdańska autorka bestsellerowych powieści obyczajowych. Jest absolwentką Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańskiego Studium Bankowości oraz Gdańskiej Fundacji Kształcenia Menadżerów i studiów MBA. Z zawodu analityk marketingowy, specjalista od modeli ekonometrycznych, z pasji pisarka. Debiutowała w 2008 roku powieścią pt. "Milaczek". Od tamtej pory wydała już 28 książek. Nazywana specjalistką od szczęśliwych zakończeń, opowiada o poważnych sprawach w lekkim stylu, czym podbija serca czytelników (zwłaszcza płci pięknej). Jej książki co roku znajdują się w czołówce najchętniej wypożyczanych w gdańskich bibliotekach.

Czytaj też: Książka Na Telefon - pomysłowa akcja księgarni

W 2014 roku reprezentowała Polskę na Międzynarodowym Festiwalu Literatury Europejskiej w Hanoi. Jedna z jej najpopularniejszych książek - "Szkoła żon" ma być zekranizowana. W 2017 bestsellerowa powieść "Czereśnie zawsze muszą być dwie" została Najlepszą Książką Roku 2017 portalu Lubimyczytac.pl. Jej książki sprzedają się w kilkudziesięciu tysiącach egzemplarzy. Pisze też książki dla dzieci.

I wiele innych...

Ale to oczywiście jedynie garstka wybranych nazwisk z literackiego morza trójmiejskich pisarek, których mamy naprawdę sporo. Warto tu choćby wspomnieć kilka najważniejszych, takich jak: Salcia Hałas, Monika Milewska, Emma Popik czy Barbara Piórkowska (reprezentantki literatury pięknej), Dorota Karaś (reportażystka), Anna Czerwińska-Rydel, Anita Głowińska czy Agata Półtorak - pisarki tworzące dla dzieci i młodzieży, Hanna Cygler, Małgorzata Warda czy ostatnio bardzo znana - Blanka Lipińska (reprezentantki gatunków obyczajowych). Nie sposób nie wymienić tu również dwóch wybitnych nazwisk, tj. Martyna Bunda czy Dorota Masłowska - choć obie spoza Trójmiasta (pierwsza pochodzi z Kartuz, druga z Wejherowa), to jednak dumnie reprezentują nasz region.

Księgarnie w Trójmieście - działają online

Warto szukać i poznawać trójmiejskie autorki i autorów, bo mamy w czym wybierać.