• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport
stat
Impreza już się odbyła

W podróży. Kolekcja barwnych diapozytywów Marcela Grisarda

Fotografia od początku swojego istnienia rozbudzała chęć ludzi do dokumentowania otaczającego ich świata, tworzenia obrazów rzeczywistości znanej, ale także dopiero co poznanej. Pasja ta trwa do dzisiaj i przejawia się między innymi w fotografii podróżniczej czy turystycznej.

3 - 30 kwietnia 2024, godz. 10:00 - 18:00

Wstęp wolny
Aparat fotograficzny stanowi nieodzowny element dalekich i bliskich podróży. Marcel Grisard, który w latach 1956-1960 był konsulem Francji w Gdańsku, za jego pomocą dokumentował wydarzenia związane z pracą zawodową (przykładem mogą być zdjęcia wykonane podczas defilady marynarki wojennej w Gdyni), ale także utrwalał momenty prywatnych wycieczek po Pomorzu i Polsce. Grisard na swoich zdjęciach pokazuje głównie architekturę, pejzaże i miejsca turystycznych atrakcji oraz sceny rodzajowe ze swą rodziną - żoną Yvette i córkami: Françoise oraz Hélène. Poza Trójmiastem zwiedzali między innymi Kwidzyn, Malbork, Gniew, Łebę, Warszawę, Kraków, Zakopane, Reszel, Lidzbark Warmiński, Częstochowę, Mazury i Białowieżę, Bydgoszcz, Toruń, Poznań, Chęciny. Podróżowali samochodem marki Simca, czym wzbudzali żywe zainteresowanie mieszkańców odwiedzanych miast (widać to m.in. na zdjęciach z Krakowa).

Tytułową podróż można rozpatrywać w tym podmiotowym aspekcie, ale i przedmiotowym. W wypadku miast i miasteczek, które odwiedzał konsul, można bowiem mówić o początku nowej podróży - podróży do powojennej odbudowy. Zniszczenia dachu i murów zamku krzyżackiego w Malborku, a w Gdańsku: ażurowa konstrukcja Żurawia, ruiny kościoła Świętych Apostołów Piotra i Pawła, rusztowania czy puste miejsca po oknach w kamienicach przy Długim Targu są świadectwem wojny, ale jednocześnie obrazem podnoszenia się z wojennych ruin. Przed ludźmi i ich miejscami także czekały wyzwania nowych czasów. Fotografie Grisarda to z jednej strony dokumentacja śladów niedawnej dramatycznej historii, a z drugiej - próba szukania polskich dróg do nowoczesności. Przykładem tego może być chociażby fotografia Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie. To spojrzenie pełne nadziei, entuzjazmu, ale też ciekawości kogoś z Zachodu.

Marcel Grisard interesował się fotografią hobbystycznie i nie rozstawał się z aparatem. Jego zdjęcia charakteryzują się staranną kompozycją, świadomością kadru i zasad obowiązujących w fotografii (również świadomego łamania tychże reguł). Szukał jak najlepszego ujęcia fotografowanego obiektu, czego przykładem mogą być serie zdjęć panoramy Gdańska wykonane z Góry Gradowej czy z brzegu Motławy. Wiele jego zdjęć pejzażowych ukazujących walory polskiego krajobrazu wskazuje na umiejętność fotograficznego patrzenia na świat i nawiązuje do tradycji mistrzów tej dziedziny. Szczególną uwagę zwracają prace wykonane w mieście, które stanowią jego socjologiczny portret. To, co niegdyś stanowiło codzienny widok (np. budki telefoniczne, uliczni sprzedawcy z wózkami), razem z dawną architekturą (fasada Teatru Miejskiego w Gdańsku), strojami i obyczajami jest dziś okazją do nostalgicznego wspominana minionych dni.

Wszystkie zdjęcia zostały wykonane na materiałach firmy Kodak, jednych z najlepszych diapozytywów barwnych kiedykolwiek produkowanych. Barwne filmy fotograficzne, a tym bardziej diapozytywy to w połowie XX wieku w Polsce prawdziwa rzadkość i nawet jeżeli ktoś miał do nich dostęp, to były to najczęściej materiały słabej jakości (po latach płowiały, wybarwiały się). Natomiast zdjęcia Grisarda do dziś zachowały wysoką jakość i rzetelność w odtworzeniu kolorów.

W 2016 roku córka autora, Françoise Grisard-Bourbon podarowała Muzeum Narodowemu w Gdańsku 192 barwne diapozytywy wykonane przez jej ojca - Marcela Grisarda w czasie, gdy mieszkał w Gdańsku i pełnił funkcję konsula Francji. Przekazanie zachowanych w doskonałym stanie slajdów nie byłoby możliwe bez zaangażowania Jolanty Barełkowskiej, polskiej dziennikarki we Francji i wieloletniej przyjaciółki Françoise Grisard-Bourbon.

Z ofiarodawczynią diapozytywów wiąże się interesujący gdański wątek filmowy. Françoise Grisard-Bourbon była pierwowzorem postaci Margueritte z filmu Do widzenia, do jutra w reżyserii Janusza Morgensterna ze Zbigniewem Cybulskim w jednej z głównych ról. Scenariusz filmu jest oparty na kanwie prawdziwej historii znajomości Cybulskiego i aktorów Teatrzyku Bim-Bom z rodziną Grisard i nią samą. Latem 1959 roku Françoise wyjechała do Francji, ale utrzymywała i wciąż utrzymuje kontakt z Polską.

Marcel Grisard - dyplomata, orientalista. Urodził się w 2 stycznia 1907 w Paryżu, zmarł tamże 7 marca 1976. Ukończył Inalco Institut national des langues et civilisations orientales, gdzie studiował języki turecki i arabski. Obejmował placówki dyplomatyczne głównie na Bliskim Wschodzie, m.in. w Bejrucie, Teheranie, Izmirze. W latach 1956-1960 sprawował urząd konsula Francji w Gdańsku. Wraz z żoną i córkami mieszkali w konsulacie przy al. Zwycięstwa 21 (dziś znajduje się tam Wojewódzki Sąd Administracyjny). Państwo Grisard prowadzili dom otwarty, do którego często zapraszali ludzi nauki czy sztuki. W czasie wolnym Marcel Grisard interesował się wędkarstwem oraz fotografią. Początkowo fotografował w czerni i bieli, a po pojawieniu się barwnych diapozytywów Kodaka - w kolorze. Wraz z rodziną i przyjaciółmi chętnie podróżował po Polsce i nieustannie robił zdjęcia otaczającego go krajobrazu. Po zakończeniu pracy w Gdańsku został skierowany na placówki dyplomatyczne w Turcji, Algierii i Kambodży, gdzie również intensywnie fotografował.

Patronat honorowy:
Mieczysław Struk, Marszałek Województwa Pomorskiego
Ambasada Francji w Polsce
Allain Mompert, Konsul Honorowy Francji w Gdańsku

Program kulturalny towarzyszący wystawie
W podróży. Kolekcja barwnych diapozytywów Marcela Grisarda

Spotkanie z Françoise Grisard-Bourbon, Jolantą Barełkowską i Andrzejem Ciecierskim oraz pokaz filmu dokumentalnego pt. Dzień dobry, dziś w reż. Andrzeja Ciecierskiego, produkcja TVP3, Gdańsk 2017
18.01.2019, godz. 17.00-19.00

Muzeum Narodowe w Gdańsku/Gdańska Galeria Fotografii,
ul. Długi Targ 24 (Zielona Brama), 80-828 Gdańsk
Wstęp bezpłatny

Prelekcja i pokaz filmu fabularnego pt. Do widzenia, do jutra w reż. Janusza Morgensterna, Zespół Filmowy Kadr, 1960, czas 1h 20 min
10.02.2019 godz. 13.00-15.30
Muzeum Narodowe w Gdańsku/Gdańska Galeria Fotografii,
ul. Długi Targ 24 (Zielona Brama), 80-828 Gdańsk
Wstęp bezpłatny

Kolorowa fotografia tradycyjna - warsztaty fotograficzne dla dzieci i młodzieży;
terminy do indywidualnego ustalania z m.bienkowska@mng.gda.pl

Opinie

Sprawdź się

Co to jest Monumental Art?