• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Top 5 najważniejszych książek 2022 roku

Magdalena Raczek
30 grudnia 2022 (artykuł sprzed 1 roku) 
Opinie (50)
Najnowszy artykuł na ten temat TOP10 recenzji filmowych w 2022 roku
Jakie książki w 2022 roku w Trójmieście i poza nim były najważniejsze? Dowiecie się z tego artykułu. Jakie książki w 2022 roku w Trójmieście i poza nim były najważniejsze? Dowiecie się z tego artykułu.

Jak co roku o tej porze podsumowujemy mijające miesiące i typujemy najważniejsze wydarzenia w kulturze, w tym także w literaturze. Mimo niełatwej sytuacji polityczno-gospodarczej w 2022 roku książki wydawano, spotkania autorskie znowu odbywały się na żywo, wróciły festiwale literackie i targi książki, nagrody przyznawano, a czytelnicy oddawali się lekturze. Jakie tytuły w mijającym roku w Trójmieście i poza nim były najważniejsze, najciekawsze, najbardziej znaczące? Dowiecie się z tego artykułu.



Podsumowanie rozrywki i kultury 2022



Czy przeczytałe(a)ś którąś z książek prezentowanych w tym rankingu?

W 2022 roku wróciliśmy do świata znanego nam sprzed pandemii. Również stan czytelnictwa w Polsce - jak wynika z badań Biblioteki Narodowej - wrócił do poziomu sprzed epidemii. Mimo wojny, inflacji i generalnie niełatwej sytuacji polityczno-gospodarczej w naszym kraju książki wydawano, spotkania autorskie znowu odbywały się na żywo, podobnie jak festiwale literackie i targi książki, a nagrody literackie przyznawano. Z kolei czytelnicy niezmiennie oddawali się lekturze.

Jakie tytuły w mijającym roku w Trójmieście i poza nim były najważniejsze, najciekawsze, najbardziej znaczące? Zapytaliśmy o to ośmioro trójmiejskich księgarzy i księgarki, bibliotekarzy i bibliotekarki oraz promotorki czytelnictwa. Każda osoba mogła oddać głos na jeden tytuł z Trójmiasta i opcjonalnie jeden na tytuł spoza niego (nie wszyscy z tej możliwości skorzystali). Swój głos oddała również niżej podpisana.

Przedstawiamy wam ranking 5 najważniejszych tytułów w kolejności alfabetycznej.

1. "Chodź ze mną" Łukasza Orbitowskiego



"Chodź ze mną" Łukasz Orbitowski "Chodź ze mną" Łukasz Orbitowski
- Takie podsumowania zawsze przypominają mi o moim stosiku wstydu, a ten w tym roku jest jeszcze wyższy niż zazwyczaj, bo więcej było u mnie pisania niż czytania. Spoglądają z niego wymownie dwie książki trójmiejskich autorów: "Labirynt" Piotra Borlika oraz "Niepowinność" Pawła Radziszewskiego. Z tych książek, które w tym roku przeczytałam, i które nawiązują do Trójmiasta, zdecydowanie polecam "Chodź ze mną" Łukasza Orbitowskiego (wyd. Świat książki). To piękna, zabarwiona poczuciem humoru książka. Gdzie miłość miesza się z UFO, które niegdyś miało pojawić się nad Gdynią. Gdzie ukazane są niemal wszystkie możliwe konfiguracje relacji międzyludzkich, głównie rodzinnych. Gdzie prawdziwa historia jest zalążkiem całkiem nowej, mądrej opowieści ze wspaniałą bohaterką, która pokazuje nam, jak ważne jest być sobą i robić swoje. Coś pięknego - poleca Zuzanna Gajewska, promotorka czytelnictwa i autorka.
Przeczytaj także: Zupa była za słona. O powieści Łukasza Orbitowskiego pt. "Chodź ze mną"

  • "Dwudziestolecie pomiędzy. Miniatury o Wolnym Mieście Gdańsku (1920-1939)" Jan Daniluk
  • "Dwudziestolecie pomiędzy. Miniatury o Wolnym Mieście Gdańsku (1920-1939)" Jan Daniluk
  • "Dwudziestolecie pomiędzy. Miniatury o Wolnym Mieście Gdańsku (1920-1939)" Jan Daniluk

2. "Dwudziestolecie pomiędzy. Miniatury o Wolnym Mieście Gdańsku (1920-1939)" Jana Daniluka



- Każda książka Jana Daniluka to dla Gdańska wydarzenie, bo jego wiedza o historii i talent do popularyzowania tej dziedziny wiedzy są ogromne. A na popularnonaukową książkę o Wolnym Mieście gdańszczanie i gdańszczanki czekali od dawna. Cieszę się, że udało nam się te oczekiwania spełnić - mówi Urszula Obara z wydawnictwa i księgarni Marpress.
Przeczytaj także: Historie z Wolnego Miasta Gdańska w nowej książce

"Gdynia obiecana" Grzegorz Piątek "Gdynia obiecana" Grzegorz Piątek

3. "Gdynia obiecana. Miasto, modernizm, modernizacja 1920-1939" Grzegorza Piątka



- Książka Grzegorza Piątka pt. "Gdynia obiecana. Miasto, modernizm, modernizacja 1920-1939" (wyd. W.A.B) to reportaż architektoniczny (sic!) o budowie Gdyni, bezlitośnie rozprawiający się z pięknym mitem powstania tego miasta. Z książki Piątka dowiadujemy się, że prawda była znacznie mniej urodziwa. Lektura warta polecenia każdemu, kogo ciekawi historia Trójmiasta - rekomenduje Karolina Osowska, kierownik sopockiej filii Kamionka i koordynator projektów.
Autor został nominowany w kategorii Literatura do tegorocznych Paszportów Polityki. Zwycięzców poznamy 17 stycznia podczas 30. gali wręczenia Paszportów Polityki.

Przeczytaj także: Książki historyczne o Trójmieście

4. "Na oczach wszystkich" Katarzyny Włodkowskiej



"Na oczach wszystkich" Katarzyna Włodkowska "Na oczach wszystkich" Katarzyna Włodkowska
- "Na oczach wszystkich" (wyd. Wielka Litera) to przejmujący reportaż, efekt dziennikarskiego śledztwa Katarzyny Włodkowskiej, opisujący historię kobiety więzionej przez męża w piwnicy i "udostępnianej" jego kumplom. Gdy sprawa wyszła na jaw, prokuratura nie uwierzyła maltretowanej kobiecie. Włodkowska odtwarza mechanizm przemocy i zadaje niewygodne pytania o to, na ile jesteśmy społecznie wrażliwi na przemoc zza ściany i czy często odwracamy od niej oczy - mówi Dagny Kurdwanowska, zastępczyni kierownik w Sopotece.
- Przez moje ręce w ciągu roku przewinęło się mnóstwo książek różnych gatunków i wiele z nich jest godnych polecenia i przywołania. Jednak gdybym musiała wskazać tylko jeden tytuł, to niewątpliwie byłby to reportaż Włodkowskiej. "Na oczach wszystkich" to książka wyjątkowa, wybitna. Napisana niemal szeptem, bez prowokowania. To mocne uderzenie, które z jednej strony sprawia, że nie można się od lektury oderwać, a z drugiej chciałoby się ją rzucić w kąt i tego nie czytać, nie wiedzieć. Odwracanie głowy w tym przypadku jednak nie wchodzi w grę. Dla mnie to zdecydowanie książka roku - uważa autorka artykułu.

5. "Przechodząc przez próg, zagwiżdżę" Wiktorii Bieżuńskiej



Aż trzy osoby wśród moich rozmówców, niezależnie od siebie, wskazały ten sam tytuł. To debiutancka powieść pt. "Przechodząc przez próg, zagwiżdżę" autorstwa Wiktorii Bieżuńskiej wydana przez oficynę Cyranka. Książka znalazła się również wśród 10 najlepszych książek roku 2022 według magazynu "Książki" oraz wśród 12 najlepszych polskich książek 2022 roku według tygodnika "Polityka". Poniżej przeczytacie dlaczego.

- Bieżuńska w swojej delikatnej, a jednak bardzo mocnej powieści odczarowuje kult lat 90. Pokazuje, jak wyglądało, a może nadal wygląda wychowanie w "polskim, katolickim" domu. Pisarka przeprowadza nas przez okres dorastania bezimiennej dziewczynki dzięki obrazom i zapachom, jest niezwykle wyczulona na detale. Literatura polska dzięki debiucie Bieżuńskiej zyskuje zupełnie nowy głos - rekomenduje Ewa Lewandowska, dyrektor Biblioteki Sopockiej.
"Przechodząc przez próg, zagwiżdżę" Wiktoria Bieżuńska "Przechodząc przez próg, zagwiżdżę" Wiktoria Bieżuńska
- Najlepszym debiutem z Trójmiasta była zdecydowanie Wiktoria Bieżuńska z "Przechodząc przez próg, zagwiżdżę". Ta dopracowana, przemyślana proza zdecydowanie wyróżniała się na tle prozatorskich debiutów w Polsce. Przede wszystkim szacunkiem do inteligencji czytelnika. Nic tam nie jest powiedziane wprost, wielu spraw należy się domyślać, autorka prowadzi nas przez świat bohaterki jak przez wielowarstwowy sen na jawie. Bardzo doceniam prozę pisaną z wyobraźni - dziś już prawie nikt tak nie pisze. Dzisiaj proza jest pamiętnikarska, relacjonująca. U Wiktorii Bieżuńskiej mamy świat, który sprawia nam opór, nie chce dać się odkryć od razu, jest zatopiony w wyobrażeniu, niedomówieniach, przepalonych kliszach. Czytanie tej prozy było przyjemnością - zapewnia Natalia Soszyńska - promotorka czytelnictwa, dziennikarka i prowadząca agencję Wszystkie Litery oraz Gdański Klub Książki.
- "Przechodząc przez próg, zagwiżdżę" to świetna debiutancka powieść gdańszczanki Wiktorii Bieżuńskiej. Jej premiera miała miejsce w Bibliotece pod Żółwiem. Zachwyceni rozmową, zaprosiliśmy autorkę jeszcze dwukrotnie - na panel dyskusyjny podczas Gdańskich Targów Książki oraz na życzenie naszych czytelników do Biblioteki Oliwskiej. "Przechodząc..." niesie ze sobą mocny ładunek emocjonalny, "wbija w fotel". Świat widziany oczami dziewczynki jest brutalny i pełen toksycznych relacji. Najbliżsi traktują ją jak przedmiot, z jednej strony stosując wobec niej przemoc, zarówno psychiczną, jak i fizyczną, a z drugiej - nie dostrzegając jej podstawowych potrzeb. Dlatego w tym kontekście tak bardzo uderza głębia jej przeżyć wewnętrznych, celne opisy otaczającej rzeczywistości, a to wszystko razem misternie utkane przez autorkę, operującą pięknym językiem. Literatura na najwyższym poziomie, jednym słowem: majstersztyk - twierdzi Zofia Tatarek z Działu Promocji, Marketingu i PR Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Josepha Conrada-Korzeniowskiego w Gdańsku.

Bez tytułu



- Właściwie to nic mnie nie zachwyciło w kategorii "najważniejsza książka z Trójmiasta" wydana w 2022 roku. Poprzedni rok był według mnie lepszy, chociażby książka Tymańskiego "Sclavus", wydana pod koniec grudnia 2021, oraz "Notatki z terenu" - zbiór miniesejów Marcina Dymitera. Jest to wspaniale napisana książka min. o procesie słuchania, refleksji nad dźwiękowym otoczeniem człowieka. Opisuje swoją działalność tzw. field recordingu, czyli rejestrowaniu dźwięków natury i przestrzeni miast dokonywanych w różnych częściach Polski i Europy. Niezwykła książka przybliżająca czytelnikowi ten ulotny świat dźwięków i nie tylko - mówi Krzysztof ReglińskiBiblioteki Gdynia Śródmieście.
  • "Każda historia miłosna jest historią o duchach. Życie Davida Fostera Wallace'a" Max D.T
  • "Samotnica. Dwa życia Marii Dulębianki" Karolina Dzimira-Zarzycka
  • "Szczelinami" Wit Szostak
  • "Tu byli tak stali" Gabriel Krauze
  • "Lata" Annie Ernaux

Najważniejsze książki 2022 spoza Trójmiasta



Poniżej prezentujemy jeszcze najciekawsze tytuły 2022 roku z kraju i z zagranicy, które wskazali nasi rozmówcy. Kolejność alfabetyczna:

"Każda historia miłosna jest historią o duchach. Życie Davida Fostera Wallace'a" Max D.T (wyd. W.A.B.): Pasjonująca biografia Davida Fostera Wallace'a (mającego na swoim koncie jedynie trzy powieści i trzy zbiory opowiadań), nieżyjącego kultowego pisarza amerykaskiego określonego głosem pokolenia X. Jest to opowieść o życiu naznaczonym emocjami, trudzie tworzenia, walce z nałogami, pobytami w szpitalu psychiatrycznym, okupiona samobójczą śmiercią. Autor podczas pisania biografii opierał się na rękopisach, dziennikach, listach, posiłkował się wspomnieniami rodziny i przyjaciół. Lektura tej książki może być wciągająca nawet dla osoby nieznającej jego twórczości. Gorąco polecam, tym bardziej że ostatnio ukazało się jego opus magnum: "Niewyczerpany żart" którego jeszcze nie czytałem, a na pewno to zrobię - Krzysztof Regliński.

"Lata" Annie Ernaux, przeł. Krzysztof Jarosz i Magdalena Budzińska (wyd. Czarne): "Konsekwentnie i z różnych perspektyw przygląda się życiu naznaczonemu podziałami płciowymi, językowymi i klasowymi" - uzasadniała werdykt Akademia Szwedzka, przyznając w tym roku literackiego Nobla Annie Ernaux. Nie mogłoby noblistki zabraknąć w tym zestawieniu. Książka "Lata" to z jednej strony proza autobiograficzna - pisarka opowiada o swoim życiu przez kilka dekad, a z drugiej esej, w którym bohaterką staje się powojenna Francja - autorka artykułu.

"Samotnica. Dwa życia Marii Dulębianki" Karolina Dzimira-Zarzycka (wyd. Marginesy): Z "Samotnicy" wyłania się portret Dulębianki jako doskonałej malarki, zdeterminowanej działaczki (dziś powiedzielibyśmy - aktywistki) i oddanej, wieloletniej partnerki Marii Konopnickiej. To bardzo ważna postać w historii walki Polek o prawa wyborcze. Dulębianka zasługuje na to, by o niej pamiętać, i z pewnością ta biografia się temu przysłuży - Urszula Obara.

"Szczelinami" Wit Szostak (wyd. Powergraph): Odważna powieść, która pokazuje, że poezja jest wspaniałym tworzywem dla prozy, nowatorska forma połączona z dojrzałą i przemyślaną treścią, ukazującą proces dojrzewania poetki zamknięty w jej (fikcyjnej) twórczości - Dagny Kurdwanowska.

"Tu byli, tak stali" Gabriel Krauze (wyd. Czarne): w brawurowym przekładzie doskonałego tłumacza Tomasza Gałązki. Połączenie melodii rapu z błyskotliwą narracją pierwszoosobową i cytatami z literatury klasycznej, wysublimowało język eklektyczny, elektryzujący. Autobiograficzna opowieść o życiu na Blake Court, czarnym ogniu w oczach dilerów, diamentowych zębach i świtach, w których nigdy nie zapala się światło, to jest to, czym zachwyciłam się w 2022. Nie pamiętam, kiedy w Polsce ukazała się książka tak wciągająca w warstwie języka - Natalia Soszyńska.

Podsumowanie



Nasze podsumowanie roku jest oczywiście subiektywne i niepełne - zapewne jeszcze co najmniej kilka tytułów można by tu wskazać. Każdy z nas czytał co innego, mamy inne gusty czytelnicze, choć po niektóre publikacje najwyraźniej sięgaliśmy gremialnie i kilka z nich tutaj wskazaliśmy. To - o dziwo, dwa debiuty - reportaż Katarzyny Włodkowskiej "Na oczach wszystkich" oraz powieść Wiktorii Bieżuńskiej "Przechodząc przez próg, zagwiżdżę". Są to zdecydowanie dwie kandydatki do tytułu literackiej książki roku i podejrzewam, że będą nagradzane - jeśli nie w Trójmieście, to poza nim.

W ciągu całego roku oczywiście wiele innych tytułów było godnych uwagi, polecenia lub odnotowania, co staraliśmy się czynić na naszych łamach m.in w dwóch cyklach: Zaczytane Trójmiasto oraz Recenzje książek z Trójmiasta, a także w innych artykułach na temat książek czy w wywiadach z pisarzami. Jeśli nie wiecie, co warto przeczytać, to zachęcam do wybrania czegoś z naszego rankingu albo sięgnięcia po starsze tytuły.

Konkurs zakończony

Książki "Gdynia obiecana" Książki "Gdynia obiecana"
pytanie otwarte

zakończony 02.01

Książki "Gdynia obiecana"

Rozdaliśmy

3 nagrody

Szczegóły konkursu

Książkami nagrodzimy najciekawsze naszym zdaniem odpowiedzi na zagadnienie konkursowe.

Czas trwania konkursu

30.12.2022 g. 15:00 - 2.01.2023 g. 09:00

Nadesłano 83 odpowiedzi

Zwyciezcy

Ewa P., Piotr Z., Iza C.

Zobacz nagrodzone odpowiedzi

Miejsca

Opinie (50) 7 zablokowanych

Wszystkie opinie

  • Reksio

    • 3 2

  • Dla mnie odkryciem roku jest Łukasz Winiarski i jego "Manifest..." (6)

    Polecam również najnowszą książkę Rafała Ziemkiewicza "Wielka Polska"

    • 22 16

    • Ziemkiewicza? Tego antysemity? (5)

      Dziekuję, nie interesują mnie literackie wys*ywy takich ludzi.

      • 10 20

      • szechter tak go nazwał? podaj przykład jego antysemityzmu

        • 16 6

      • Czy bycie antysemitą to jakiś grzech? (2)

        Po tym cozydzi wyprwiają to ja tez jestem antysemitą i jest mi z tym dobrze!

        • 10 10

        • Naucz się pisać poprawnie, katotalibie. (1)

          • 2 8

          • Lepiej być katowali e-mail niż lewackim talibem!

            • 3 4

      • Jakiego znowu antysemity?

        • 6 2

  • "Przedziwna śmierć Europy" Douglas Murray.

    • 3 3

  • Stefan Chwin , wolność pisana po jałcie '' (4)

    jest warta uwagi , tym bardziej , że gość z trójmiasta , ale pewnie za ambitne dla......

    • 10 12

    • Niestety. Sądząc po słowach o Tymańskim, Chwin jest zdecydowanie za ambitny dla... (2)

      • 0 2

      • Kulturowo-literackie lobby (1)

        Niestety, Chwin promowany jest przez kulturowe lobby z naszego miasta :)

        • 8 0

        • Wolność u Chwina?

          Jego pisanie o ,,starym" Gdańsku nasuwa mi podejrzenia, że pisze na zlecenie niemieckie (nie mam takich obaw czytając Pawła Huelle)
          Chwin ma problem przed przekroczeniem Rubikonu i zajmuje się własnym lękiem nie dążąc do poznania siebie. To nie romantyk, raczej egocentryk. Żeby to zmienić musiałby zostać ascetą...

          • 1 0

    • Nie żartuj sobie

      • 3 0

  • Jak to z subiektywnym przeglądem. Wiele mówi o autorce, niewiele o książkach.

    Sorry, ale poza Danilukiem i Piątkiem naprawdę szkoda czasu

    • 22 7

  • Opinia wyróżniona

    Czytaliście jakieś dobre kryminały w tym roku? (7)

    Nie muszą być autorów z Trójmiasta.
    Przeczytałabym coś świeżego. Nie kolejną część jakiejś serii...

    • 7 2

    • Opinia wyróżniona

      To może warto poczytać coś w oryginale, wtedy warto wejść na strony z rankingami w danym kraju.

      Ja sobie znalazłam parę książek irlandzkich, szkockich i jestem zadowolona. Teraz czytam coś skandynawskiego w wersji angielskiej, polskiego wydania nie było.

      • 5 4

    • Opinia wyróżniona

      Kryminały niemieckich autorek tj Nelle Neuhaus czy Charlotte Link. Bardzo ciekawe.

      • 5 1

    • Opinia wyróżniona

      Jeżeli lubisz polskie kryminały (1)

      to polecam Annę Kańtoch (dość mroczne, np. "Łaska" i następne), Mariusza Czubaja (krótka seria o policyjnym profilerze), Ryszarda Ćwirleja (klimaty PRLu), ewentualnie Jędrzeja Pasierskiego (krótka seria z policjantką Niną; moim zdaniem słabsze od powyższych). Zakładam, że znasz całkiem dobrą trylogię Zygmunta Miłoszewskiego ("Uwikłanie" i kolejne). Proponowane książki ukazały się w seriach, ale odpowiednio krótkich. I w zasadzie wszystkie mają fajnie rozbudowane tło obyczajowe. Może coś wybierzesz dla siebie.

      • 7 1

      • Jeżeli lubisz polskie kryminały

        Fajnie napisane, dzięki. Właśnie szukałem jakichś dobrych polskich kryminałów chętnie skorzystam w Twoich rekomendacji.

        • 4 1

    • Opinia wyróżniona

      Katharsis, Maciej Siembieda

      • 4 0

    • Ciekawe kryminaly.

      Polecam "Szosta ofiare" Gregg'a Olsena.

      • 1 0

    • Opinia wyróżniona

      Maciej Siembieda

      Cała seria z prokuratorem Jakubem Kanią i koniecznie Katharsis.
      Świetne kryminalne historie z historia w tle!

      • 2 0

  • "Cov. Id. 19 ... 84" (1)

    a gdzie "Manifest Antykomunistyczny" Łukasza Winiarskiego ? !!! Nr 1 w większości rankingów tego roku ...

    • 7 4

    • Lewactwo udaje, że nie na takiej książki

      • 3 1

  • Polecam książkę wdowy po Nikosiu: (3)

    Nikoś Ruletka życia

    • 19 10

    • Numer 1 powinna być tu

      • 14 2

    • właśnie zamówiłam kilka godzin temu, jak coś ludzie polecam bezpośrednio na stronie wydawcy stingerinvestments .com bo za darmo dostawa DPD, ale jest też na empiku i bodaj allegro :)

      • 8 0

    • Powinna być na półce razem z książką o Lechu Wałęsie!

      • 6 0

  • To obrzydliwe ze nic niema o Pamiątce z Celulozy i Chłopca z Salskich stepow.

    • 2 5

  • Opinia wyróżniona

    Troszkę czytam. (2)

    Jednak literatura coraz bardziej mnie pogrąża w ciemności i utwierdza we tym, że nie ma zbyt wiele dobra wśród ludzi, ani zbyt wiele mądrości ani zbyt wiele piękna. Dobre poruszają trudne tematy. I ciągle te smutne historia nasza.

    • 18 2

    • W takim razie polecam serdecznie Nikodem Skotarczak Nikoś Ruletka życia wdowy po Nikosiu Edyty Skotarczak. Trójmiasto jak w soczewce. I te dobre i mniej dobre rzeczy opisane.

      • 7 1

    • Jest bardzo dużo dobra i mądrości, ale są rzadkie i dobrze ukryte. Nie poddawaj się, jak się szuka to się znajdzie, zwłaszcza w sobie.

      • 2 1

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Wydarzenia

Pobożni i cnotliwi. Dawni gdańszczanie w zwierciadle sztuki (1 opinia)

(1 opinia)
20 zł
spotkanie, wystawa, warsztaty

Kultura ludowa Pomorza Gdańskiego

wystawa

Wystawa "Kajko, Kokosz i inni"

wystawa

Sprawdź się

Sprawdź się

Akcja powieści "Hanemann" Stefana Chwina dzieje się w:

 

Najczęściej czytane