Śmiało naprzód. Historia i przyszłość jachtu Śmiały

Dzienniki pokładowe, oryginalna bandera, elementy wyposażenia, historyczne fotografie i wiele innych przedmiotów związanych z jachtem "Śmiały" można podziwiać na wystawie pod pokładem "Daru Pomorza" w Gdyni. Wystawa "Śmiało naprzód..." powstała we współpracy z Fundacją Klasyczne Jachty, której misją jest ochrona zachowanych do dzisiaj pamiątek historii polskiego żeglarstwa i szkutnictwa. Patronat nad ekspozycją sprawuje Polskie Towarzystwo Geograficzne.

Jacht "Śmiały", obecnie własność fundacji, jest jedną z trzech zachowanych na świecie jednostek typu J-140. To pod jego żaglami odbyły się pionierskie rejsy badawcze i wyprawy, które na stałe zapisały w historii polskiego powojennego żeglarstwa. Obecnie fundacja jest w trakcie realizacji "Śmiałego Projektu" - generalnego remontu jednostki, który przywróci jej dawną świetność. Finalnym celem przedsięwzięcia jest powtórzenie rejsu historyczną trasą z lat 1965-66 dookoła Ameryki Południowej, ze wschodu na zachód, przez Cieśninę Magellana.

Historia jachtu "Śmiały" rozpoczęła się w latach 50. XX w., kiedy to w Stoczni Gdańskiej zostały odnalezione przedwojenne plany jachtu "Peter von Danzig". Na ich podstawie inż. Henryk Kujawa wraz z zespołem opracował dokumentację techniczną jachtów typu J-140.

- "Śmiały" zasłynął przede wszystkim z wyprawy wokół Ameryki Południowej (1965-1966 r.). Był to długi, bardzo dobrze przygotowany i zakończony pełnym sukcesem rejs, zorganizowany przez Polskie Towarzystwo Geograficzne. W trakcie jego trwania prowadzono badania geograficzne, hydrograficzne, oceanograficzne i medyczne. Kierownikiem części naukowej był doc. Tadeusz Wilgat, natomiast jachtem dowodził kpt. Bolesław Kowalski. Wielkim sukcesem wyprawy był fakt, że był to pierwszy w całej historii polskiego żeglarstwa rejs oceaniczny, rozpoczęty i zakończony w polskim porcie. - mówi Radosław Paternoga, kurator wystawy NMM.

W 1970 r. "Śmiały", dowodzony przez kpt. Andrzeja Rościszewskiego, odbył rejs na trasie Trzebież - Islandia - Wyspy Owcze - Trzebież. Była to pierwsza polska wyprawa jachtem wokół Islandii z zachodu na wschód. W tym samym roku została ustanowiona najważniejsza polska nagroda żeglarska: przyznawane po dziś dzień wyróżnienie "Rejs Roku". Nagrodę za rok 1970 otrzymał właśnie kpt. Andrzej Rościszewski wraz załogą.

W kolejnych latach "Śmiały" nie odbywał już tak spektakularnych i dalekich rejsów. W 2014 r. jacht został wyłączony z eksploatacji. W nadziei na pozyskanie środków na remont Polski Związek Żeglarski wpisał "Śmiałego" na listę zabytków ruchomych. Nie przyniosło to jednak spodziewanych rezultatów, w związku z czym postanowiono słynny jacht sprzedać. Konkurs ofert wygrała Fundacja Klasyczne Jachty.

- Wystawa "Śmiało naprzód. Historia i przyszłość jachtu Śmiały" przybliża dzieje i dokonania jednostki w czasie, gdy sam jacht jest w trakcie renowacji. Na ekspozycji, obok zbiorów muzealnych, pamiątek, archiwaliów i przedmiotów pochodzących ze "Śmiałego", można zobaczyć także postępy w pracach wykonanych przez fundację na rzecz przywrócenia jachtu do stanu z lat jego największych sukcesów. - dodaje Radosław Paternoga.

Patronat medialny: TVP Gdańsk, Radio Gdańsk, Trojmiasto.pl.