• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Przemoc ma twarz kobiety. Ważny spektakl o przemocy

Łukasz Rudziński
7 maja 2023 (artykuł sprzed 1 roku) 
Opinie (106)
Wszystkie młode dziewczyny, ofiary cynicznego Pana Łuu, symbolicznie reprezentuje w spektaklu Teatru Gdynia Główna Magdalena Bednarek (na pierwszym planie). Wszystkie młode dziewczyny, ofiary cynicznego Pana Łuu, symbolicznie reprezentuje w spektaklu Teatru Gdynia Główna Magdalena Bednarek (na pierwszym planie).

Sprawa samobójczej śmierci 14-letniej gdańszczanki Anaid, monstrualne śledztwo związane z wykorzystaniem seksualnym nastoletnich i nieletnich kobiet przez Krystiana W. i Marcina T. oraz to, co działo się w zamkniętej już sopockiej Zatoce Sztuki, przez lata budziły wielkie emocje. Teatr Gdynia Główna jako pierwszy zdecydował się wystawić tekst Kuby Zubrzyckiego "Ósmy. Trzeci", bezpośrednio nawiązujący do tych traumatycznych zdarzeń. Półtoragodzinne przedstawienie poświęcono dramatowi zgwałconych dziewcząt, którym nikt nie chce pomóc.



Warto od razu zaznaczyć, że w tekście Kuby Zubrzyckiego ani razu nie pada nazwa klubu Zatoka Sztuki ani żadne personalia osób zamieszanych w tę aferę. Słowem nie wskazano nawet samego Sopotu, chociaż jedną z bohaterek jest Głowa Miasta, w którym znajduje się wspomniany klub. Ten w sztuce napisanej i wyreżyserowanej przez Kubę Zubrzyckiego nazywany jest po prostu Centrum Sztuki.

Teksty o działaniach Krystiana W. i wykorzystywaniu nieletnich kobiet



Wśród kilku ledwie bohaterów jednym z najważniejszych jest Pan Łuu - śliski karierowicz i kombinator, który nagrywa filmiki z udziałem dziewczyn, a wybrane z nich stręczy Właścicielowi Centrum Sztuki. Pani prezydent, czyli Głowa Miasta, w pierwszych scenach chętnie przystaje na wieloletnią dzierżawę lokalu zlokalizowanego tuż przy plaży (określanego tutaj "wrzodem na dupie miasta"), z przeznaczeniem na cele kulturalno-rozrywkowe. Przekonuje ją do tego młody, rzutki, pewny siebie biznesmen, który zapewnia, że odremontuje i zrewaloryzuje tę przestrzeń - tak poznajemy właściciela Centrum Sztuki.

Najtrudniejsze emocjonalnie zadanie ma Edyta Janusz-Ehrlich, która wciela się w rolę matki zgwałconej 14-latki. Najtrudniejsze emocjonalnie zadanie ma Edyta Janusz-Ehrlich, która wciela się w rolę matki zgwałconej 14-latki.
Kluczową postacią sztuki jest matka 14-letniej Diany (prawdziwe imię dziewczyny - Anaid - podczas premiery padło tylko raz, pod sam koniec spektaklu), która nieoczekiwanie popełnia samobójstwo, kontaktując się wcześniej z koleżanką i informując ją, że Pan Łuu ją zgwałcił. Gdy matka Diany się o tym dowiaduje, zaczyna walczyć o prawdę i publikować w internecie apele do dziewczyn, które mogło spotkać coś podobnego, jak jej córkę. Odzew w postaci zwierzeń kilkudziesięciu dziewcząt dzielących się swoimi traumatycznymi doświadczeniami szokuje i przeraża. Jednak to nic wobec całej machiny prawnej, która zdaje się czynić Pana Łuu nietykalnym dla wymiaru sprawiedliwości...

Ładunek emocjonalny towarzyszący śledzeniu dobrze znanej historii na teatralnej scenie jest ogromny. Już słowa padające na początku "Przemoc ma twarz kobiety, ponieważ ofiarami 90 proc. przypadków przemocy są kobiety" w pierwszym momencie wydają się kontrowersyjne. To podejście, ukazujące dramat ofiary pozostawionej samej sobie, zestawionej z drwiącym, szydzącym z niej Panem Łuu, potęguje emocjonalny odbiór przedstawienia.

Odrażający proceder wykorzystywania nieletnich dziewcząt przedstawiono w sposób bardzo sugestywny, ale taktownie i bez rażącej dosłowności. Odrażający proceder wykorzystywania nieletnich dziewcząt przedstawiono w sposób bardzo sugestywny, ale taktownie i bez rażącej dosłowności.
Bardzo dobrym pomysłem było powierzenie trudnej roli Pana Łuu Magdalenie Smuk, na co dzień aktorce Teatru Muzycznego w Gdyni. Dzięki niej nie sposób tę odrażającą postać identyfikować inaczej niż jako zestaw pewnych cech osobowościowych, które posiada oprawca uciekający się do szantażu i terroru wobec odurzonych czy nafaszerowanych pigułkami gwałtu ofiar, omamionych wcześniej wizją lepszego życia i wysokich zarobków.

W gdyńskim spektaklu nie ma miejsca na osądzanie ofiar ani gloryfikowanie ich oprawców. Magdalena Smuk świetnie punktuje postać Pana Łuu, ukazując go jako pozbawionego jakichkolwiek zahamowań cynika, zdolnego w każdej chwili zwrócić się przeciwko "przyjaciołom".


Emocjonalnie największe wyzwanie stało przed Edytą Janusz-Ehrlich, która zagrała matkę Diany. W "Ósmym. Trzecim", którego tytuł nawiązuje do Dnia Kobiet, będącego datą samobójczej śmierci Anaid, postać matki nakreślono raczej konturowo. Całość skoncentrowana jest na dramacie dziewcząt. Janusz-Ehrlich wiarygodnie odmalowuje przede wszystkim strach i przerażenie matki walczącej o prawdę na temat śmierci córki oraz wielką determinację, z którą opłakująca śmierć córki kobieta usiłuje przebić się przez gąszcz formalnych trudności i prawnych kruczków.

Rolę Pana Łuu, jak w sztuce nazwano głównego sprawcę całej afery pedofilskiej w trójmiejskich klubach, powierzono Magdalenie Smuk, która świetnie z nią sobie radzi. Rolę Pana Łuu, jak w sztuce nazwano głównego sprawcę całej afery pedofilskiej w trójmiejskich klubach, powierzono Magdalenie Smuk, która świetnie z nią sobie radzi.
Dziewczynę składającą zeznania, ubraną jak galerianka, z prowokacyjnie wyzywającym makijażem, gra Magdalena Bednarek (aktorka gdańskiego Teatru Miniatura). Chociaż początkowo zjada ją trema, od momentu przejmujących zeznań przed prokuraturą, gra z pełnym zaangażowaniem i robi wiele pozytywnego zamieszania sceną kłótni z właścicielem Centrum Sztuki.

Bohater grany przez Piotra Srebrowskiego (aktor Teatru Miniatura) z szelmowskim uśmiechem jest najmniej oczywistą i zaskakująco niejednoznaczną postacią. Tekst Zubrzyckiego traci w tym wątku ostrość i staje się mętny, bo postać właściciela Centrum Sztuki jest rozbudowana o nieco wybielający jego wizerunek motyw zawodu miłosnego, a jego postawa wobec zdarzeń też zdaje się być niejasna, co pewnie związane jest z brakiem prawomocnego wyroku dla pierwowzoru tej postaci.

Z drugiej strony bohater grany przez Piotra Srebrowskiego wydaje się być bezwzględnym mafiozem. W pewnym momencie przyjacielska pogawędka między Panem Łuu a właścicielem klubu staje się litanią wzajemnych "haków" i pogróżek. Aktorski zestaw uzupełnia niewyróżniająca się na tle pozostałych Małgorzata Polakowska w roli Głowy Miasta.

Zestaw aktorski dopełnia grający właściciela klubu Piotr Srebrowski i odgrywająca rolę Głowy Miasta Małgorzata Polakowska. Zestaw aktorski dopełnia grający właściciela klubu Piotr Srebrowski i odgrywająca rolę Głowy Miasta Małgorzata Polakowska.
Wszystko rozpoczyna wernisaż we foyer teatru, gdzie śledzimy projekcję z tańczącą młodą dziewczyną (wizualizacje Konrada Kulczyńskiego). Klimat dyskotekowej zabawy przywołany zostanie później wielokrotnie, zresztą scenografia autorstwa Marzeny Chojnowskiej jest zaaranżowana na przestrzeń klubową. Bohaterom towarzyszy świetnie wkomponowana w tło przedstawienia muzyka Michała Jacaszka.

IMPREZY I WYDARZENIA Co grają w trójmiejskich teatrach

kwi 19
Art - Teatr 6. Piętro
Kup bilet
kwi 5
O mało co...
Kup bilet
kwi 8
Klimakterium... i już
Kup bilet

Reżyser Kuba Zubrzycki zawierza jednak przede wszystkim aktorom, którzy unieśli ciężar przedstawienia na scenie tak trudnych tematów, jak: pedofilia, gwałt, relacje ofiar i oprawców czy kwestia winy i współudziału ofiar, którym wmawia się, że same są sobie winne, bo w ten czy inny sposób przyzwoliły oprawcy na działanie.

Głos sprzeciwu wobec takiego rozmywania odpowiedzialności za gwałt, jakim jest "Ósmy. Trzeci", brzmi w Teatrze Gdynia Główna naprawdę donośnie. To z pewnością jeden z najważniejszych spektakli w historii tej sceny, w którym walory artystyczne (obecne w gdyńskim spektaklu) schodzą na dalszy plan.

Spektakl

9.1
19 ocen

Ósmy. Trzeci

spektakl dramatyczny

Miejsca

Spektakle

Opinie wybrane

Wszystkie opinie (106)

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Wydarzenia

Pobożni i cnotliwi. Dawni gdańszczanie w zwierciadle sztuki (1 opinia)

(1 opinia)
20 zł
spotkanie, wystawa, warsztaty

Kultura ludowa Pomorza Gdańskiego

wystawa

Wystawa "Kajko, Kokosz i inni"

wystawa

Sprawdź się

Sprawdź się

Który spośród legendarnych, często eksploatowanych przez filmowców, średniowiecznych wodzów, stał się inspiracją do budowy Dworu Artusa w Gdańsku?

 

Najczęściej czytane