Polak, katolik, alkoholik - o spektaklu "Broniewski" Teatru Wybrzeże

Łukasz Rudziński

29 czerwca 2014 (artykuł sprzed 9 lat)

Opinie (92)

Jakim człowiekiem był jeden z najbardziej interesujących polskich poetów XX wieku? Czy to wybitny artysta, nonkonformista, czy może przeciwnie - reżimowy poeta, chodzący na pasku władzy? Despota, kobieciarz czy też zwykły alkoholik, pełen artystycznych i patriotycznych uniesień? Bardzo dobry spektakl Teatru Wybrzeże "Broniewski" buduje wielowymiarowy portret Władysława Broniewskiego.

Rola Władysława Broniewskiego w wykonaniu Roberta Ninkiewicza to kreacja wybitna. Jego Broniewski to złamany, nieszczęśliwy człowiek, który dzięki wrażliwości, osobowości i talentowi fascynuje i budzi współczucie.

fot. Łukasz Unterschuetz / trojmiasto.pl
Młody Broniewski (Michał Jaros) pełen jest młodzieńczej energii, entuzjazmu i wiary w ideały socjalizmu. Jedną z jego obrończyń jest w spektaklu ukochana żona, Maria (Katarzyna Dałek), przekonująca, że współpraca z komunistycznymi władzami związana była z walką o środki na sfinansowanie jej leczenia.

fot. Dominik Werner / Teatr Wybrzeże
Zaangażowanie w pracę dla reżimowych władz i stosunek komunistycznych aparatczyków świetnie obrazuje scena, w której działacze wlewając w poetę wódkę, proszą go o deklamacje wierszy "ku pokrzepieniu".

fot. Łukasz Unterschuetz
Dramat Władysława Broniewskiego odbywa się w oparach wódki, która jest jego najwierniejszą i stałą kochanką.

fot. Dominik Werner / Teatr Wybrzeże

Autorem misternie utkanego dramatu o Broniewskim jest Radosław Paczocha (dla Wybrzeża napisał wcześniej bardzo przeciętny tekst "Być jak Kazimierz Deyna", w repertuarze teatru jest jeszcze jego brutalna "Faza Delta"). Paczocha umiejętnie wplata w treść sztuki wiersze Broniewskiego, nadając tyradom Broniewskiego poetyckiego charakteru. Świetnie podchwycił to reżyser spektaklu Adam Orzechowski, który bardzo umiejętnie buduje rytm przedstawienia. W przedstawieniu znajdziemy patriotyczne uniesienia obok pijackich zwidów, obawy o przyszłość własną i kraju przy dyskusjach o wszystkim i niczym w poetyckim gronie oraz miłości i miłostki charyzmatycznego poety.

Dramat tytułowego bohatera rozgrywa się w zuniwersalizowanej przestrzeni, której centrum jest monstrualny krzyż z Orderu Wojskowego Virtutti Militari - pierwszego odznaczenia wojskowego przyznanego Władysławowi Broniewskiemu (otrzymał Krzyż Srebrny). Symboliczna, pełna czerwieni scenografia Magdaleny Gajewskiej, uzupełniona rewelacyjną grą świateł bardzo dobrze uzupełnia tekst i grę aktorską (to zdecydowanie najlepsza scenografia Gajewskiej, stałej współpracownicy Orzechowskiego, w Teatrze Wybrzeże). Wartościowym dodatkiem jest także muzyka Marcina Mirowskiego.

Broniewski w spektaklu Orzechowskiego - w młodszej (do końca II wojny światowej) i starszej (po II wojnie światowej) odsłonie - jest spiritus movens sztuki. Jego osobista historia rozgrywa się gdzieś na tle przeobrażającej się Polski. Tło polityczne spektaklu szczególnie widoczne jest w trakcie i po II wojnie światowej. Wtedy walczący za kraj ideowy komunista Broniewski najpierw spotyka się z odrzuceniem wśród żołnierzy, później podejmuje się pisania wierszy na zamówienie partyjnych działaczy (świetna scena "tresury" Broniewskiego przez komunistów, gdy upijając poetę proszą go o wiersze gloryfikujące ustrój i proletariuszy).

W "Broniewskim" wszystko podane zostało w bardzo klarowny sposób, za pomocą bezpośrednich zwrotów do widowni, licznych dopowiedzeń, z przedstawianiem dat poszczególnych zdarzeń włącznie. Dzięki temu łatwo zorientować się w akcji spektaklu, która nie powinna sprawiać problemu nawet gimnazjalistom. Pierwsza część spektaklu ma świetnie skonstruowaną dramaturgię - od patriotyczno-żołnierskiej opowieści o walce za Polskę, po liczne, wsparte alkoholem rozmowy z poetami Międzywojnia - Aleksandrem Watem, Anatolem Sternem czy Julianem Tuwimem. Druga część spektaklu skupiona jest wokół alkoholowej degradacji poety, okresie jego podporządkowania się reżimowi oraz późniejszego buntu.

Przez cały czas istotną rolę w opowieści odgrywają też kobiety Broniewskiego - żony Janina, Maria i Wanda oraz ukochana córka Anka. One wyznaczają kierunek losom Broniewskiego. Wszystkie niezwykle istotne, choć Janina głównie dzięki córce, z którą poeta był bardzo mocno związany. Sceny poety z ukochanymi: żoną Marią i córką Anką oraz późniejsza walka alkoholika Broniewskiego z Wandą o każdą butelkę wódki - to również ozdoby spektaklu.

Spektakl nie miałby szans na sukces bez aktorów, którzy praktycznie w komplecie grają bardzo dobrze. Michał Jaros daje młodemu Broniewskiemu energię i młodzieńczy entuzjazm człowieka wierzącego, że może odmienić świat. Jego Broniewski to silny duchem i ciałem mężczyzna. Wielką kreację tworzy drugi Broniewski - Robert Ninkiewicz, grający bohatera niosącego ciężki bagaż życiowych doświadczeń, człowieka złamanego i rozczarowanego swoim życiem, uciekającego w alkohol, rozmieniającego na drobne swoje imię. Połączenie wrażliwości, osobowości i talentu poety fascynuje i budzi współczucie. Dojrzałą, pełnowymiarową rolę przyjaciela Broniewskiego Aleksandra Wata kreuje Piotr Witkowski.

Niezwykle ciekawe są też kobiety Broniewskiego - Maria (kolejna, bardzo dobra rola Katarzyny Dałek) oraz Wanda, którą Sylwia Góra-Weber wyposaża początkowo w całą artylerię przeciwko nałogowi poety. Obserwujemy jak zmienia się harda postawa żony, jak Wanda mięknie i staje się kochającą, czułą opiekunką zagubionego w oparach alkoholu męża. Pozostali aktorzy również stają na wysokości zadania, choć grają głównie epizody i po kilka różnych postaci.

Adam Orzechowski jako reżyser przyzwyczaił publiczność raczej do sięgania po repertuar łatwy, komediowy. I choć przeważnie były to komedie "z drugim dnem", na większość tych produkcji wypadałoby spuścić zasłonę milczenia. Tym razem Orzechowski zrealizował tekst wyjątkowy, misternie, stopniowo odsłaniający życiowy dramat człowieka, którego życiorys posłużyć by mógł spokojnie za scenariusz kilku filmów - od wojennego, przez romantyczny, po melodramat czy nawet dramat psychologiczny formatu kina Wojtka Smarzowskiego.

Od premiery "Czarownic z Salem" sprzed roku nie było w Teatrze Wybrzeże tak precyzyjnie i dobrze skonstruowanego spektaklu.

Zdjęcia: Polak, katolik, alkoholik - o spektaklu "Broniewski" Teatru Wybrzeże

12 Zobacz zdjęcia

Łukasz Rudzińskirecenzje@trojmiasto.pl

Spektakl

8.1

89 ocen

Broniewski

spektakl dramatyczny

Spektakle

Broniewski

Opinie (92) 1 zablokowana

Sortowanie
- Od najstarszych
- Od najnowszych

Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2014-06-29 18:30

Polak, katolik, alkoholik

to samo życie, nie tylko spektakl

9 lat
- 5 9
Twoja opinia

Zmień treść

to samo życie, nie tylko spektakl
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2014-06-29 19:10

teraz nie ma teatru, są tylko spektakle kabaretowe z knajpy -tańce na rurze (1)

Ani gra aktorów, ani piękna inscenizacja, ani treści w sztukach nie nadają się do nazwy -Kultura. Mierna interpretacja, marna wymowa aktorów, szmaty i brud na scenie, pijacy golasy niedomyte .... to współczesny dramat i nawet w sztukach klasycznych niszczy się ich obraz! Co to jest? Tańce na rurze w burdelu?

9 lat
- 17 18
Twoja opinia

Zmień treść

Ani gra aktorów, ani piękna inscenizacja, ani treści w sztukach nie nadają się do nazwy -Kultura. Mierna interpretacja, marna wymowa aktorów, szmaty i brud na scenie, pijacy golasy niedomyte .... to współczesny dramat i nawet w sztukach klasycznych niszczy się ich obraz! Co to jest? Tańce na rurze w burdelu?
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2014-06-29 20:59
  
  Weź koło i pitolnij się w czoło :)
  
  Weź koło i pitolnij się w czoło :)
  
  r
  9 lat
  - 8 9
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Weź koło i pitolnij się w czoło :)
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2014-06-29 21:31

Podobno dziś ma się odbyc nocne czytanie Mein Kampf (2)

którzy aktorzy Teatru Wybrzeże będa bronić wolności słowa?

9 lat
- 14 5
Twoja opinia

Zmień treść

którzy aktorzy Teatru Wybrzeże będa bronić wolności słowa?
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2014-06-29 22:56
  
  porównanie godne tępej katolickiej głowy (1)
  
  precz chamie
  
  ddd
  9 lat
  - 3 10
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  precz chamie
  Regulamin dodawania opinii
  - Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
    2014-06-29 23:19
    
    mistrz ciętej riposty :)
    
    lewactwo cienkie jak pupa węża
    9 lat
    
    7 1
    
    Twoja opinia
    
    Zmień treść
    
    Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2014-06-29 21:51

Broniewski----

kilka dobrych wierszy. Pani nam czytała na polskim "Rozmowę z kasztanem" (chyba to był taki tytuł), wiersze dla Anki. Wolałem czytać niż ten spektakl. I wolałem czytanie naszej Pani od polskiego. A sam autor? Jak się sprzymierzył z komuchami i zeszmacił, to się i zapił na śmierć. To prosta konsekwencja zaprzaństwa. A mógł być wielki. Z Borowskim tw. było podobnie.

łukasz
9 lat
- 9 6
Twoja opinia

Zmień treść

kilka dobrych wierszy. Pani nam czytała na polskim "Rozmowę z kasztanem" (chyba to był taki tytuł), wiersze dla Anki. Wolałem czytać niż ten spektakl. I wolałem czytanie naszej Pani od polskiego. A sam autor? Jak się sprzymierzył z komuchami i zeszmacił, to się i zapił na śmierć. To prosta konsekwencja zaprzaństwa. A mógł być wielki. Z Borowskim tw. było podobnie.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2014-06-29 22:13

Broniewski - komunista , alkoholik , propagandowa tuba reżimu

Powyższy tytuł jest prawidłowy. Lukaszek znowu , niczym zbok , zleceniodawcy w d*pę włazi. Takie insynuacje i sugestie były normalą za rządów Bieruta, Gomułki , Gierka czy urbana Jaruzelskiego. Tow. Rudziński - bądz normalny.

Andre
9 lat
- 11 6
Twoja opinia

Zmień treść

Powyższy tytuł jest prawidłowy. Lukaszek znowu , niczym zbok , zleceniodawcy w d*pę włazi. Takie insynuacje i sugestie były normalą za rządów Bieruta, Gomułki , Gierka czy urbana Jaruzelskiego. Tow. Rudziński - bądz normalny.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2014-06-29 22:25

Mój kochany dziadek z wermahtu

Ciekawe przedstawienie na podstawie Donaldino Sopocki vel płemieło będzie hitem następnej Malty i Sopotu. Sponsorem atrakcyjnego , choć kontrowersyjnego spektaklu będzie misisterstwo kultury . Narratorem autor.

Lucki
9 lat
- 10 8
Twoja opinia

Zmień treść

Ciekawe przedstawienie na podstawie Donaldino Sopocki vel płemieło będzie hitem następnej Malty i Sopotu. Sponsorem atrakcyjnego , choć kontrowersyjnego spektaklu będzie misisterstwo kultury . Narratorem autor.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2014-06-29 22:31

Byłem polecam

Byłem polecam, naprawdę dobra sztuka.

xyz
9 lat
- 26 9
Twoja opinia

Zmień treść

Byłem polecam, naprawdę dobra sztuka.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2014-06-29 23:04

Dobry spektakl (1)

polecam, wielkie brawa dla aktorów

Patrycja
9 lat
- 32 7
Twoja opinia

Zmień treść

polecam, wielkie brawa dla aktorów
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2014-08-07 16:37
  
  Mało widziałeś.
  
  9 lat
  - 1 3
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Mało widziałeś.
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2014-06-29 23:31

ŚWIETNY SPEKTAKL!!!

Byłem dziś i jestem pod ogromnym wrażeniem pracy aktorów, reżysera.Polecam i całkowicie zgadzam się z recenzją,a to rzadkość :)).

Krzysztof
9 lat
- 24 6
Twoja opinia

Zmień treść

Byłem dziś i jestem pod ogromnym wrażeniem pracy aktorów, reżysera.Polecam i całkowicie zgadzam się z recenzją,a to rzadkość :)).
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2014-06-30 00:27

za du z

9 lat
- 1 0
Twoja opinia

Zmień treść

Regulamin dodawania opinii