• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Pierwszy dzień lata i Noc Kupały

km
21 czerwca 2016 (artykuł sprzed 7 lat) 
W noc kupały czy noc świętojańską panny przygotowują wianki, ale raczej nie po to by je puszczać na wodzie. W noc kupały czy noc świętojańską panny przygotowują wianki, ale raczej nie po to by je puszczać na wodzie.

Od wtorku mamy astronomiczne lato, czyli najdłuższy dzień w roku, a po zachodzie słońca rozpocznie się najkrótsza noc w roku i tym samym dawne pogańskie święto - Noc Kupały. Czy ktoś będzie jeszcze szukał kwiatu paproci?



Czy świetujesz Noc Kupały lub Noc Świętojańską?

We wtorek o godzinie 00.34 Słońce przeszło przez punkt Raka i tym samym na półkuli północnej rozpoczęło się astronomiczne lato. Natomiast noc z wtorku na środę (21 na 22 czerwca) będzie najkrótsza w roku. Choć dla wielu z nas nie ma to już znaczenia, po zmroku rozpoczyna się dawne słowiańskie święto - Noc Kupały. Nie jest ono tym samym, co Noc Świętojańska, choć przez wieki splotły się niemal nierozerwalnie. Noc Świętojańską obchodzimy bowiem w wigilię św. Jana, czyli w nocy z 23 na 24 czerwca.

Wiadomo, że kupalnocka, czyli święto przesilenia letniego, poświęcone było przede wszystkim żywiołom wody i ognia, mającym oczyszczającą moc. To również dawne święto miłości, płodności, słońca i księżyca.

Skąd się wzięła kupalnocka

Źródła kupalnocki są pogańskie. W X/XI w. zwyczaj był tak mocno zakorzeniony, że chrystianizujący słowiańskie tereny misjonarze podjęli próbę zasymilowania go z obrzędowością chrześcijańską, poprzez powiązanie dokonywanych tej nocy rytualnych kąpieli z ewangelicznym chrztem z wody, udzielanym przez Jana Chrzciciela.

Niewiele to pomogło, bo Noc Kupały od czasu przyjęcia chrześcijaństwa lekceważąco nazywano sobótką. Coraz częściej przeciwstawiana była nowemu określeniu - nocy św. Jana Chrzciciela (nocy świętojańskiej). Święty Jan opatrywany był nawet przydomkiem Kupały.

Czy obecnie Noc Kupały to święto żywiołów czy po prostu dobry sposób na oryginalne spędzenie najkrótszej nocy w roku?

Jak obchodzimy Noc Kupały?

Dawne zwyczaje i obrzędy słowiańskie w Noc Kupały i Noc Świętojańską miały zapewnić zdrowie i urodzaj. Licznie gromadzono się przy ogniskach, przez które skakano, a także tańczono przy nich i wróżono.

Szukano też legendarnego kwiatu paproci, który miał kwitnąć jedynie w Noc Kupały i swemu znalazcy zapewnić niewyobrażalne bogactwo.

Do dziś żywa jest też tradycja puszczania wianków. Dziewczęta kiedyś puszczały w nurty rzek wianki z zapalonymi świecami. Jeśli wianek został wyłowiony przez kawalera, oznaczało to jej szybkie zamążpójście. Jeśli płynął, dziewczyna wyjdzie za mąż, ale nieprędko. Jeśli zaś płonął, utonął lub zaplątał się w sitowiu, prawdopodobnie zostanie ona starą panną.

Dobrani w ten sposób młodzi ludzie łączyli się w pary, nie łamiąc obyczaju i nie narażając się na kpiny. Wyjątkowa atmosfera tej nocy sprawiała, że wolno im było oddalić się od ciżby i spacerować wspólnie po lesie. Naturalnym było, że taka para kochała się na łonie natury.

Choć co jakiś czas powraca fala zainteresowania ludowością, obchody związane z letnim przesileniem zazwyczaj odbywają się w Noc Świętojańską, a nawet w najbliższy weekend. Ponadto jest to też dobra okazja do zainaugurowania rozpoczynających się w piątek wakacji.

Imprezy na noc kupały

W Trójmieście np. w sobotę odbędzie się kolejna edycja Cudawianków w Gdyni, a w piątek wieczorem w Gdańsku rozpocznie się koncert "Noc Świętojańska" na placu Zebrań Ludowych, gdzie wystąpią zespoły Kombi, Milczenie Owiec, Rezerwat i Marek Piekarczyk. W weekend odbędzie się też impreza "Sobótka na Jaśkowej Dolinie" podczas której przewidziano wydarzenia sportowe, występy teatralne, artystyczne i koncerty.

Wyjątkiem jest startujący właśnie we wtorek Euro Chamber Music Festival, czyli festiwal muzyki kameralnej organizowany wprawdzie niekoniecznie z okazji Nocy Kupały, ale z okazji Międzynarodowego Święta Muzyki. Dzisiaj w ramach festiwalu będą się odbywać flash moby, w różnych miejscach Trójmiasta. W piątek 24 czerwca będzie miał natomiast miejsce koncertowy maraton w Ratuszu Staromiejskim w Gdańsku - Kameralna Noc Świętojańska.

Zobacz imprezy z okazji nocy świętojańskiej

km

Wydarzenia

Opinie (168) 2 zablokowane

  • Bolt

    Dlatego,że to jest święto Naszych przodków. Tak zwane "pogańskie" Co ja tak nie uważam. Bo jest świętem nie sztampowym radosnym, wesołym i szalonym. To Kościołowi nie pasuje i nie jest w Polsce tak obchodzone jak np. W Hiszpanii. Będąc na Majorce widziałam jak cale rodziny biesiadują i bawią się na plaży paląc ogniska i puszczają lampiony. Fajnie,że przypada te święto gdy jest najkrótsza noc w roku i można wyjść na powietrze i spać pod gołym niebem . Wszyscy się bawią i całe rodziny i turyści także mogą uczestniczyć w tej zabawie. A Nasze święta np. Wigilia siedzą wszyscy zamknięci w czterech ścianach i spożywają do upadłego ciężkostrawne potrawy feeee.....A Boże Ciało co to za święto procesje kościelne i tyle nic tu nie ma spontaniczności ani wesołości. Nasze święta zwykle kojarzą się tylko z chodzeniem do Kościoła i zawodzeniem bo o śpiewaniu tam nie ma mowy. Żenada...

    • 0 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Wydarzenia

Pobożni i cnotliwi. Dawni gdańszczanie w zwierciadle sztuki (1 opinia)

(1 opinia)
20 zł
spotkanie, wystawa, warsztaty

Kultura ludowa Pomorza Gdańskiego

wystawa

Wystawa "Kajko, Kokosz i inni"

wystawa

Sprawdź się

Sprawdź się

Ile metrów pod ziemią znajduje się wystawa główna w Muzeum II Wojny Światowej?

 

Najczęściej czytane