Opera pełna tańca. Po Bałtyckich Spotkaniach Teatrów Tańca

Łukasz Rudziński

19 września 2011 (artykuł sprzed 12 lat)

Opinie (6)

Minimalizm, kontemplacja, precyzja - spektakl "Last Touch First" podzielił widownię BSTT - jednych zachwycił, innych zirytował i zanudził.

Dziewięć propozycji tanecznych w ramach Bałtyckich Spotkań Teatrów Tańca nie miało wspólnego mianownika. Obejrzeliśmy spektakle bardzo zróżnicowane pod względem poziomu artystycznego i postrzegania tańca w teatrze. I wydaje się, że właśnie o to organizatorom festiwalu chodziło.

"Minus 2" to radość, żywioł i konsekwencja przyprawiona świetną techniką taneczną. Spektakl antydepresant. Jedno z wydarzeń Bałtyckich Spotkań Teatrów Tańca.

Spektakle "Hidden" (na zdjęciu) i "Choice" CobosMika Company i Mercat de les Flors z Hiszpanii przyniosły zmysłowy, inteligentny i namiętny taniec w oparciu o ludzkie relacje.

Delikatny, intymny teatr gestu i ruchu, eksponujący piękno ludzkiego ciała zaprezentował Teatr Tańca Zawirowania z Warszawy w swoim "Fuera de Campo".

"Roadkill" okazało się nieco szaloną, nieco przewrotną i bardzo monotonną etiudą filmowo-taneczną, z bardzo dobrym technicznie Ryanem Masonem.

Festiwal zainaugurował występ Holland Dance w choreografii słynnego Jiříego Kyliána i jego ucznia Michaela Schumachera. "Last Touch First" - anonsowany jako największe wydarzenie festiwalu - to spektakl zadziwiający. Rozpoczyna się od całkowitego bezruchu. Sześcioro, nie najmłodszych już tancerzy, zastyga na kilka minut, by stopniowo, minuta po minucie, ożywiać swoje ciała. Z czasem ich ruchy stapiają się ze świetną, pełną nietypowych tonów, interwałów i dysonansów muzyką Dirka Haubricha.

Ci, którzy pamiętają dwa świetne spektakle Kyliana, które w Operze Bałtyckiej pokazano w 2009 roku ("27'52" oraz "Gods and Dogs") i liczyli na wirtuozerski, świetny technicznie taniec właściwie nie powinni być zawiedzeni. Twórcy "Last Touch First" w scenografii i kostiumach rodem z Czechowa zaprezentowali maestrię zredukowanego do minimum ruchu, jego niezwykłą, zegarmistrzowską precyzję. Sugestywne obrazy (np. pojedynek tancerzy stojących na nogach stołu postawionego do góry nogami) i rozpisane na detale działania tancerzy i aktorów tego spektaklu muszą wzbudzać uznanie. Kwestią otwartą pozostaje odpowiedź na pytanie, czy ruch zastygły w interwale lub bezruchu w godzinnym spektaklu zespołu Holland Dance zachwyca, wywołuje chłodny podziw czy po prostu irytuje swoją monotonnością. Myślę, że twórcy "Last Touch First" świadomie prowokują każdą z tych reakcji. To z pewnością spektakl nie dla każdego.

Spośród polskich propozycji największe wyróżnienie należy się produkcji Polskiego Teatru Tańca "Minus 2". Spektakl przygotowany przez Ohada Naharina jest żywiołową manifestacją tańca - z prostych, niezwiązanych ze sobą scen, w których bierze udział praktycznie cały zespół taneczny PTT, powstaje niezwykle dynamiczne, bardzo energetyczne przedstawienie, oparte raczej na nastrojach i emocjach niż jakiejkolwiek fabule. Już pierwsza scena, podczas której tancerze siedzą w ogromnym półkolu na krzesłach i za pomocą "efektu domina" wykonują kolejne działania inicjowane przez tancerza z lewej strony, jest zapowiedzią koncepcji całego przedstawienia. Choreograf nienachalnie przemycił też wątek wykluczenia, wyobcowania, pojawiający się w kolejnych układach. Zbudowana dzięki ogromnej dyscyplinie scena staje się asumptem wielu, rozbitych na duety, kilkuosobowe lub pełnoobsadowe sekwencje, w których dominuje swoboda i radość płynąca z tańca.

Największe wrażenie wywiera jednak scena, w której tancerze podczas przeboju Michaela Jacksona proszą na scenę widzów i tańczą z nimi. Choć to czysta improwizacja, scena wygląda jak wyreżyserowana, a przypadkowi "tancerze" w różnym wieku sprawiają wrażenie przygotowanych do swojej roli. "Minus 2" nie odkrywa Ameryki, to, jak przyznaje choreograf, wybór scen z różnych jego przedstawień. Całość przekonuje, że warto inwestować w wybitnych i nie ma co ukrywać, w tym wypadku jednego z najdroższych choreografów świata, także po to, by zobaczyć na co stać świetny, bardzo dobrze zsynchronizowany zespół Polskiego Teatru Tańca.

W cieniu tych produkcji oglądaliśmy inne pokazy gościnne. "Roadkill" niemieckiego Staatstheater Kassel zamknąć można w twierdzeniu, że etiuda taneczno-filmowa rozgrywa się na terenie lotniska. W tle oglądamy wideo z nagraniem tańczącej pary na pasie startowym, na żywo obserwujemy tę samą parę w podobnej scenerii, tyle że na scenie ozdobionej dodatkowo śmieciami i zwiędłymi liśćmi.

Z kolei dwie pokazywane jedna po drugiej hiszpańskie jednoaktówki "Hidden" i "Choice" są zbudowane w oparciu o piękny, zmysłowy taniec. "Hidden" w pojemnej, nie do końca wykorzystanej scenografii z pionkami szachowymi, jest zapisem relacji między kobietą a mężczyzną, "Choice" to jedna partytura ruchu, na którą "nakładają się" kolejni tancerze i tancerki, wchodzący w schemat ruchu, nadając mu indywidualne piętno. Zarówno męski duet, jak i pary mieszane tańczą z gracją, powabem i miękkością.

Festiwal Opery Bałtyckiej nie ma jeszcze określonego kręgosłupa. Różnorodność jest zaletą, ale warto pomyśleć o myśli przewodniej przeglądu, by dobór spektakli (liryczny, intymny, skoncentrowany na ludzkim ciele "Fuera de Campo" warszawskiego Teatru Tańca Zawirowania obok fatalnej festiwalowej pomyłki - kuriozalnego spektaklu-performace'u "La, La, Land" Śląskiego Teatru Tańca) nie był zupełnie przypadkowy. Warto podtrzymać pomysł, by na BSTT prezentować przegląd najnowszych produkcji tanecznych Bałtyckiego Teatru Tańca (przygotowywane w tym sezonie - wieczór Emila Wesołowskiego i nową produkcję Izadory Weiss "Mozart") i wiodących produkcji tanecznych z Trójmiasta (np. "Dali" Sopockiego Teatru Tańca). Bardziej miarodajne byłoby też zaproszenie więcej niż jednego spektaklu polskich zespołów instytucjonalnych.

Warto również zadbać o klimat Bałtyckich Spotkań, bo przez przeszło tydzień przeglądu nie odczuwa się atmosfery tanecznego święta. Brakuje rozmów pospektaklowych czy choćby symbolicznej nagrody publiczności dla najciekawszej produkcji. Impreza pozwala trójmiejskiej widowni poznać, choć wybiórczo i fragmentarycznie, dorobek innych dużych zespołów tańca. Z pewnością warto stawiać na taniec i organizować kolejne edycje BSTT. W Trójmieście naprawdę jest miejsce na dwa duże festiwale taneczne.

W poniedziałek, 19 września, w ramach BSTT będzie można obejrzeć jeszcze wisienkę na festiwalowym torcie. Pokaz filmu 3D Wima Wendersa "Pina", przybliżający sylwetkę i twórczość zmarłej w 2009 roku Piny Bausch - bodaj najwybitniejszej współczesnej choreograf teatru tańca. Kto nie dostał biletu na pokaz festiwalowy, będzie miał okazję zobaczyć ten film w Multikinie Gdańsk 22 września (godz. 20, bilety po 25 zł).

Łukasz Rudzińskirecenzje@trojmiasto.pl

Wydarzenia

Bałtyckie Spotkania Teatrów Tańca (12 opinii)

(12 opinii)

festiwal teatralny, teatr tańca

Miejsca

Opera Bałtycka Gdańsk, al. Zwycięstwa 15

Zobacz także

Życie po sezonie letnim. Jesienny przewodnik imprezowy

Opinie (6) 1 zablokowana

Sortowanie
- Od najstarszych
- Od najnowszych

Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2011-09-19 20:50

Byłem tam (1)

Poznałem w praktyce czym jest teatr tańca. Kobieta wydawała dźwięki orgazmu do mikrofonu tarzając się z nim po podłodze a reszta przytulała się do siebie naśladując ruchy seksu. Oprócz tego główna pani z namaszczeniem opowiadała o sekcie zabijającej nastolatki i katującej starców jako wyrazie łamania formy i docenienia śmierci. Krótko mówiąc mózg wywija na lewą stronę. Mam nadzieję, że nie za kasę podatników.

K
12 lat
- 5 2
Twoja opinia

Zmień treść

Poznałem w praktyce czym jest teatr tańca. Kobieta wydawała dźwięki orgazmu do mikrofonu tarzając się z nim po podłodze a reszta przytulała się do siebie naśladując ruchy seksu. Oprócz tego główna pani z namaszczeniem opowiadała o sekcie zabijającej nastolatki i katującej starców jako wyrazie łamania formy i docenienia śmierci. Krótko mówiąc mózg wywija na lewą stronę. Mam nadzieję, że nie za kasę podatników.
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2011-09-19 21:03
  
  Żal że nawet nie potrafisz wybrać dobrego spektaklu.
  
  Jaś
  12 lat
  - 0 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Żal że nawet nie potrafisz wybrać dobrego spektaklu.
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2011-09-19 21:08

Minus 2 najlepsze, La, La Land najgorsze.

12 lat
- 4 0
Twoja opinia

Zmień treść

Minus 2 najlepsze, La, La Land najgorsze.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2011-09-19 22:29

"Last Touch First" mi się nie podobało, ale doceniam ten ruch, jaki pokazali. "La, la land" to kompletne nieporozumienie. "Minus 2" to bardzo dobry spektakl, ale absolutną rewelacją był dzisiejszy film "Pina" w Multikinie. Genialny film - D Z I Ę K U J Ę !!!

kocham taniec
12 lat
- 1 1
Twoja opinia

Zmień treść

"Last Touch First" mi się nie podobało, ale doceniam ten ruch, jaki pokazali. "La, la land" to kompletne nieporozumienie. "Minus 2" to bardzo dobry spektakl, ale absolutną rewelacją był dzisiejszy film "Pina" w Multikinie. Genialny film - D Z I Ę K U J Ę !!!
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2011-09-21 11:43

? (1)

Redaktor Rudziński staje się moim ulubionym autorem. A to przez cudne jego pisanie. Pisze:" / tancerze/ w scenografii i kostiumach rodem z Czechowa"...Jako czytelnik, jestem ciekaw, co tam mogło "pochodzić" z Czechowa, a raczej z inscenizacji jego sztuk, który obiły się o uszy...I następna perełka z zasobów wolnych skojarzeń: "rozpisane na detale działania tancerzy..." Jak tu zatańczyć bez tych "detali", czyli "części całości" ? Jak napisać recenzję bez takiego detalu, jak "pisanie" ? Dalej też cudnie: "ruch zastygły w interwale lub bezruchu"...A co ma zrobić "ruch" w przerwie i bezruchu, jak nie "zastygnąć" ? Dalej: "wywołuje chłodny podziw" - to już niemal odkrycie, bo dotychczas był raczej "gorący"...Dalej: " zsynchronizowany zespół Polskiego Teatru Tańca"...Drogi Panie, synchronizacja to doprowadzenie dwóch lub kilku zjawisk do pełnej równoległości ich zmian w czasie. Nie wiem, do czego doprowadził się zespół i dlaczego tak równolegle pańskim zdaniem. Dalej też cudnie. Według redaktora "kolejni tancerze nakładają się na partyturę ruchu", czyli egzemplarz utworu muzycznego. Ciekawy pomysł scenograficzny...Oj, życzliwie radzę zakupić parę słowników. Będzie dobrze !

artysta
12 lat
- 2 4
Twoja opinia

Zmień treść

Redaktor Rudziński staje się moim ulubionym autorem. A to przez cudne jego pisanie. Pisze:" / tancerze/ w scenografii i kostiumach rodem z Czechowa"...Jako czytelnik, jestem ciekaw, co tam mogło "pochodzić" z Czechowa, a raczej z inscenizacji jego sztuk, który obiły się o uszy...I następna perełka z zasobów wolnych skojarzeń: "rozpisane na detale działania tancerzy..." Jak tu zatańczyć bez tych "detali", czyli "części całości" ? Jak napisać recenzję bez takiego detalu, jak "pisanie" ? Dalej też cudnie: "ruch zastygły w interwale lub bezruchu"...A co ma zrobić "ruch" w przerwie i bezruchu, jak nie "zastygnąć" ? Dalej: "wywołuje chłodny podziw" - to już niemal odkrycie, bo dotychczas był raczej "gorący"...Dalej: " zsynchronizowany zespół Polskiego Teatru Tańca"...Drogi Panie, synchronizacja to doprowadzenie dwóch lub kilku zjawisk do pełnej równoległości ich zmian w czasie. Nie wiem, do czego doprowadził się zespół i dlaczego tak równolegle pańskim zdaniem. Dalej też cudnie. Według redaktora "kolejni tancerze nakładają się na partyturę ruchu", czyli egzemplarz utworu muzycznego. Ciekawy pomysł scenograficzny...Oj, życzliwie radzę zakupić parę słowników. Będzie dobrze !
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2012-01-30 11:06
  
  a może to "artysta" potrzebuje słowników by czytać ze zrozumieniem
  
  A może to raczej "artysta" potrzebuje słowników by czytać ze zrozumieniem, albo aby wogóle czytać. Coś mi sie wydaje, że pan jest "artystą" ruchu. To by wiele usprawiedliwiało, z wyjątkiem bełkotu.
  
  wojtek-gdańsk
  12 lat
  - 0 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  A może to raczej "artysta" potrzebuje słowników by czytać ze zrozumieniem, albo aby wogóle czytać. Coś mi sie wydaje, że pan jest "artystą" ruchu. To by wiele usprawiedliwiało, z wyjątkiem bełkotu.
  Regulamin dodawania opinii