Biblioteka Gdańska PAN
będzie obchodzić w 2021 r. 425-lecie swojego istnienia. Z tej okazji na wiosnę na nowym gmachu przy ul. Wałowej 24 pojawi się mural obrazujący długą historię biblioteki. Ostatecznie w drodze konkursu została wybrana realizacja Sebastiana Bożka. Postanowiliśmy dowiedzieć się więcej na jej temat od samego autora oraz dyrektorki Biblioteki Gdańskiej PAN Anny Walczak.
Imprezy plenerowe w Trójmieście
Czy lubisz murale?
tak, uważam, że ozdabiają przestrzeń miejską
67%
tak, jednak uważam, że nie wszędzie pasują
19%
nie przeszkadzają mi
6%
nie, nie lubię
8%
Murale zdobią wiele miejsc w Trójmieście. Możliwość wpasowywania sztuki w elementy architektoniczne budynków pozwala autorom stworzyć prawdziwe dzieła sztuki wielkiego formatu. Stąd też nie dziwi fakt, że na tak ważny jubileusz Biblioteka Gdańska PAN zaplanowała realizację właśnie takiego dzieła.
- Mural jest niezwykłą odmianą obrazu, kreującą nowe przestrzenie miejskie i zmuszającą przechodnia do zastanowienia. Zastąpił dawne freski. Tyle tylko, by zobaczyć fresk, trzeba było wejść do wnętrza, a mural mamy podany niczym na wielkiej zewnętrznej sztaludze. Codziennie, idąc do pracy, widziałam smutną szarą ścianę jednego z dwóch budynków mojej biblioteki. Teraz jestem szczęśliwa. Jest szansa, że to się zmieni - odpowiada Anna Walczak, dyrektorka Biblioteki Gdańskiej PAN.
Może ci się spodobać: Sposoby na kulturalne spędzanie czasu w trakcie epidemii
Klasyka z nowoczesnością na jednym muralu
W celu wyłonienia najlepszego pomysłu została powołana komisja. Zarząd biblioteki nakreślił tematykę, która miała nawiązywać do historii Gdańska i bogatych zbiorów bibliotecznych. Ostatecznie została wybrana praca Sebastiana Bożka. Jak wspomina dyrektor Anna Walczak, zwycięska praca wyróżniła się spośród pozostałych przekazem, światłem i kolorem. Łączy elementy nowoczesne z klasycznymi.
- Wszystkie projekty były oceniane z zachowaniem anonimowości, więc Jury pod przewodnictwem prof. Jacka Zdybela (całej komisji serdecznie dziękuję za kompetencje) do końca nie wiedziało, kogo ocenia i kogo ostatecznie wyłoni. Prace były bardzo różne, niektóre zbyt "plakatowe", ale selekcja, szczególnie w końcówce, wcale nie była łatwa. Zwycięzcą został Sebastian Bożek z Krakowa. Na konkurs wpłynęło łącznie ponad 30 prac. Bardzo się cieszę takim zainteresowaniem. Nie wszystkie nadesłane prace spełniały wymogi formalne. Ostatecznie do oceny zostały zakwalifikowane 24 prace - mówi Anna Walczak.
Projekt zrealizowany zostanie na wiosnę, wszystko zależy jednak od pogody. Wstępnie możemy przygotować się na przełom kwietnia i maja. Biblioteka ma w planach zorganizowanie wydarzenia z okazji odsłonięcia nowego muralu, na które już dziś serdecznie wszystkich zaprasza.
Artysta z Krakowa stworzy mural w Trójmieście
Mural w tak kluczowym miejscu to dla Gdańska ważna sprawa. Dlatego postanowiliśmy się dowiedzieć więcej na jego temat od samego autora.
Mateusz Groen: Co cię zainspirowało do stworzenia takiego projektu?
Sebastian Bożek: Jeśli chodzi o inspiracje, to bezpośrednim punktem odniesienia były materiały umieszczone na stronie internetowej Biblioteki Gdańskiej. Zebrane grafiki skierowały moje skojarzenia w konkretnym kierunku. Myślę, że każda osoba mająca nawet podstawowe informacje z zakresu astronomii rozpozna znajdujące się w projekcie astrolabium oraz odczyta formę urządzenia do obserwacji nieba (lewy górny róg). Oczywisty ze względu na funkcję budynku jest motyw książek, choć odgrywają one podwójną rolę - symboliczną oraz kompozycyjną - pozwalają włączyć w mural dwa niewielkie okna. Jednak równie ważny jest kontekst architektoniczny.
Otoczenie Biblioteki Gdańskiej oraz świadomość, że znajduje się ona w dzielnicy (Młode Miasto), która w tym momencie jest w trakcie przemian. Budynek usytuowany jest przy ulicy Wałowej, której kształt definiują pozostałości starej zabudowy i nowo powstające inwestycje. Inspiracją i motywacją było też poczucie, że poprzez udział w konkursie mogę uczestniczyć w kreowaniu jej nowego wizerunku, zaproponować własną wizję dopełnienia przestrzeni architektonicznej.
Odkryj Sekrety: instalacje artystyczne w Gdańsku
To nie jest twoja pierwsza realizacja artystyczna w Gdańsku. Czy twoje poprzednie projekty miały wpływ na ten, który znajdzie się na budynku biblioteki?
W latach 2015-2018 miałem okazję współpracować z Fundacją Urban Forms w ramach inicjatyw "Gdańskie Fasady Od Nowa". Doświadczenie zdobyte podczas pracy w tak unikatowym kontekście, jakim jest gdańskie Główne Miasto, miało wpływ na charakter tego projektu, było ważnym punktem odniesienia. Równie istotna była tektonika elewacji - podziały, które znajdują na ścianie, są naturalną "siatką"
Uważam, że każdy projekt dedykowany konkretnemu miejscu powinien w jakiś sposób się do tego otoczenia odnosić.narzucającą podziały i rytm kompozycji. Uważam, że każdy projekt dedykowany konkretnemu miejscu powinien w jakiś sposób się do tego otoczenia odnosić. Starałem się uwzględnić powtarzający się rytm regularnych kwadratów - stwarzało to pewne ograniczenia, ale równocześnie było podpowiedzią, jak rozplanować kompozycję. Kolejnym tropem są skojarzenia z samym Gdańskiem - bardzo wyrazistym mikrokosmosem symboli i form architektonicznych, który w moich wspomnieniach wizualnych ma bardzo konkretną formę. Między innymi wykorzystana w projekcie kolorystyka jest ich zapisem.
Jak opisałbyś swój projekt?
Z pewnością jest on zapisem moich aktualnych, trwających od jakiegoś czasu poszukiwań związanych z problemem wpisania kompozycji artystycznej w architekturę. Projekt jest też zapisem moich pomysłów na mural bezpośrednio związany z Gdańskiem, uzupełniającym "galerię" dotychczasowych realizacji w tym mieście. Myślę też o tej ścianie jako potencjalnie charakterystycznym punkcie, który zwróci uwagę osób przemieszczających się w tę stronę z okolic Dworca Głównego. Znajdujące się w kompozycji elementy, napisy i logo zaakcentują związek tego odcinka ulicy Wałowej z biblioteką PAN-u, a ich czytelność - mam nadzieję - utkwi w pamięci przechodniów, więc intuicyjnie będą kojarzyć to miejsce z konkretną funkcją. Z tego względu zdecydowałem się wprowadzić stosunkowo dużo typografii, czego w poprzednich muralach nie stosowałem. Zastanawiam się, w jakim stopniu postać Jana Heweliusza będzie funkcjonować w tym kontekście, ale ze względu na jego rozpoznawalność jako słynnego gdańszczanina (kojarzonego z Gdańskiem również za granicą) traktuję tę postać jako uniwersalny symbol nauki i poszukiwania wiedzy.
Co ciekawe, nawiązuję do Heweliusza nie pierwszy raz. W 2017 r. zaprojektowałem dekorację malarską kamienicy przy ul. Ogarnej 22, w której odwołałem się do prowadzonych przez Heweliusza obserwacji księżyca opisanych następnie w Selenografii. Obydwa projekty zdecydowanie są ze sobą powiązane, choć ich artystyczną formę definiuje lokalizacja w innych częściach miasta.
Czytaj też: Remont Teatru Wybrzeże: ostatni, widowiskowy etap modernizacji
Ile trwały prace nad projektem?
Nad projektem pracowałem około dwa tygodnie. Właśnie na tyle dni przed upływem terminu znalazłem informację o konkursie. Ostatnie zmiany wprowadzałem praktycznie do samego końca. Projekt na szczęście dotarł na czas, ale to już jest inna dość zawiła historia - z przesyłką konduktorską w tle i pomocą życzliwych osób w dostarczeniu jej na docelowy adres. Niemniej jednak czas pracy nad projektem muralu jest dość względny, znam twórców, którzy w momencie rozpoczęcia prac na ścianie bazują jedynie na wstępnym szkicu, mural konkretyzuje się bezpośrednio na ścianie. Bliższa mi strategia to taka, w której mam wystarczającą ilość czasu na analizę. Ta analiza pozwala mi w maksymalnie dużym stopniu wpisać projekt w konkretne miejsce, z pewnych elementów zrezygnować, pewne rzeczy dodać. Myślę, że wtedy ryzyko ukończenia realizacji, która szkodzi przestrzeni, jest mniejsze.
Co sądzicie na temat murali oraz sztuki miejskiej? Jesteśmy ciekawi waszych opinii.
Miejsca
Biblioteka Gdańska PAN
-
80-858 Gdańsk, Wałowa 24
- Inne oddziały:
-
-
Polska Akademia Nauk - oddział Gdańsk
Gdańsk, Jaśkowa Dolina 31
-
Biblioteka Gdańska PAN
Gdańsk, Wałowa 15
-
Polska Akademia Nauk - oddział Gdańsk
- 58 301-22-51 do 54
-
b...@bgpan.gda.pl pokaż
- www.bgpan.gda.pl
- zgłoś do aktualizacji
- Godziny otwarcia
- pn-pt8:00 - 19:45
- sob8:00 - 15:00
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
Filmy){kind=link}
){kind=link}