Od zapierających dech w piersiach detali, po "zamglone", senne, ledwie zaznaczone pejzaże. Dzielą ich epoki, doświadczenia i dorobek malarski - łączy mniej lub bardziej wprost przedstawiona tematyka morska. W trójmiejskich muzeach podziwiać można dzieła Iwana Ajwazowskiego, Mariana Mokwy i Jarosława Jaśnikowskiego.
Uważany za czołowego przedstawiciela malarstwa marynistycznego w skali Europu jest ten pierwszy. W Państwowej Galerii Sztuki prezentowane są dzieła pochodzącego z Armenii
Iwana Ajwazowskiego. Co zobaczymy w Państwowej Galerii Sztuki na wystawie
"Iwan Ajwazowski 1817-1900. Piewca morza"? Około 40 prac z różnych okresów jego twórczości, od malowideł na płótnie, przez rysunki wykonane ołówkiem na różnym podłożu (m.in. na farbie wapiennej na papierze), po szkic na papierze fotograficznym. Dominują późniejsze dzieła Ajwazowskiego, rozjaśnione zachodem słońca lub księżycem, którego poświata odbija się od morskich fal.
Na wystawie obejrzymy m.in. dopracowane w detalach "Ukoronowanie poety w antycznej Grecji", nawiązujący do Biblii "Noe schodzący z góry Ararat", czy najliczniejsze, rozświetlane łuną księżyca i światłem zachodzącego słońca obrazy - np. "Widok na Teodozję. Zachód słońca", "Twierdza wraków. Morze Czarne" czy "Morze w księżycową noc", albo "Sztorm na morzu". Wystawa prezentowana na I piętrze Państwowej Galerii Sztuki w Sopocie zaaranżowana została niestety bez pomysłu - nie mamy tu ani tematycznego, ani chronologicznego porządku. Jednak same prace są bardzo ciekawe i z pewnością warte wizyty w sopockiej galerii. Wystawa czynna jest do 21 września. Wstęp 10 zł (bilet normalny) i 7 zł (bilet ulgowy).
W Pałacu Opatów obejrzeć można ogromną, przekrojową wystawę prac
Mariana Mokwy, uznawanego za najwybitniejszego z polskich marynistów. Tytuł wystawy
"Tureckie śluby Mariana Mokwy" nawiązuje do trzyletniego pobytu malarza w Stambule (1912-1914). Tam właśnie (obserwując sytuację polityczną, która zmierzała w stronę wybuchu I wojny światowej) złożył on symboliczną przysięgę, że jeśli Polska odzyska niepodległość, poświęci swoją twórczość morzu. Słowa dotrzymał. Na prezentowanej w jednostce Muzeum Narodowego wystawie obejrzeć można 220 prac artysty, zarówno akwareli, szkiców, jak i obrazów na płótnie. Zdecydowana większość z nich to dzieła marynistyczne.
W tak imponującej kolekcji są oczywiście dzieła Mokwy powstałe w Turcji - to akwarele z podróży do Stambułu ("Urwiska nad Adriatykiem", "Bałkany") i pejzaże tureckie ("Skutari", "Dostojnik turecki", "Damaszek", "Flotylla w Stambule") czy symbole Bliskiego Wschodu ("Głowa Araba", "Portret mężczyzny w turbanie", "Na pustyni", "Studium kobiety - Bliski Wschód"). Wśród dzieł marynistycznych najpopularniejsze są samotne łodzie zacumowane na brzegu, łodzie z rozpostartym żaglem na pełnym morzu oraz kutry rybackie. Wiele z nich związanych jest z Pomorzem i Sopotem, w którym artysta zamieszkał w 1922 roku ("Brzeg morski w Sopocie", "Pielgrzymka wejherowska po oswobodzeniu", "Gdynia", "Sopot", "Orłowo", "Widok na morze ze wzgórz sopockich").
Mokwa, niczym dokumentalista, odmalowuje początki gdyńskiego portu ("Port gdyński", "Budowa portu w Gdyni", "Port I (Statek w porcie gdyńskim)", "Widok portu w Gdyni"), w szczegółach ukazuje port gdański ("Port w Gdańsku", "
Praca w Stoczni Gdańskiej", "Rudowęglowiec w stoczni"). Właśnie obrazy portowe i ukazujące pracę w stoczni (jak trzyczęściowa "Praca w stoczni (Stocznia Gdańska)" czy "Port rybacki we mgle") są najciekawsze w imponującej kolekcji dzieł, obejmującej również weduty Gdańska i Szczecina (w niewielkiej, wydzielonej sali na piętrze Pałacu Opatów). Ta niezwykle bogata, przekrojowa kolekcja dzieł Mariana Mokwy powinna być obowiązkowym punktem odwiedzin każdego wielbiciela malarstwa marynistycznego. Wystawa czynna w Pałacu Opatów do 31 sierpnia. Bilety w cenie 10 zł (normalny) i 6 zł (ulgowy).
W stosunku do wymienionych
Jarosław Jaśnikowski ma jeszcze bardzo skromny dorobek. Jednak jego malarstwo, inspirowane fantastyką i charakterystycznym stylem Salwadora Dali, również ma wiele odniesień do tematyki morskiej. Podczas wystawy
"Podróż po alternatywnym świecie", którą podziwiać można w głównej siedzibie Narodowego Muzeum Morskiego, zobaczyć można różnego typu pojazdy poruszające się w przestrzeni na wzór statków.
Płyną przez przestworza statki, pociągi, balony, samoloty i inne maszyny latające. Wśród bezpośrednich odniesień do tematyki morskiej znajdziemy "Kanion mgieł" (podniebna flota żaglowców), czy "Przybycie papieskiego emisariusza" (statek cumujący w centrum miasta), czy nawiązujący bezpośrednio do miejsca wystawy i Narodowego Muzeum Morskiego obraz "Odległy port", na którym zobaczyć można dwie jednostki gdańskiego muzeum: masowiec SS Sołdek oraz gdański Żuraw. Liczne są też inspirowane malarstwem Dalego zegary (wśród najciekawszych prac znajdziemy "Pałac zegarmistrza" czy "Miasto mgieł") oraz maszyny przypominające pociągi (m.in. "Druga wyprawa sir Johna Franklina", czy dwie wersje "Kolei transsyberyjskiej"). W sumie na wystawie zaprezentowano 29 dzieł Jaśnikowskiego. Wystawa czynna jest do 31 sierpnia. Bilety w cenie 8 zł (normalny) i 5 zł (ulgowy).
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
Filmy
