Meblościanki i małe fiaty, kolejki po parówki i wódkę, podmiejskie potańcówki, ale też gaz łzawiący, cenzura i setki ludzkich tragedii. O tym, w jak różnorodny sposób można mówić o PRL-u, przekonuje obdarzona ironicznym tytułem wystawa "Cudowne lata" w Muzeum Miasta Gdyni.
Tak, bo to ważny rozdział w historii Polski
75%
Nie - ten temat został już wyeksploatowany
3%
Tak, ale tylko w ujęciu komediowym, takim jak w "Misiu"
16%
Nie, bo ludzie i tak nie chodzą do galerii
6%
Jednym, przede wszystkim tym młodszym, czasy PRL-u kojarzą się z legendarnymi kolejkami po mięso i biurokratycznymi absurdami rodem z komedii "Miś". Dla innych tamten okres stanowi jedną z najsmutniejszych kart w historii Polski. Jak zatem opowiadać o PRL-u, by nie popadając z jednej strony w banał, z drugiej - w martyrologiczny ton, stworzyć opowieść prawdziwą, ale też ciekawą?
-
Tworząc tę wystawę wychodziłem z założenia, że oba spojrzenia, zarówno to lekkie, humorystyczne, jak i to poważne, są tak samo potrzebne - mówi jej autor,
Łukasz Kossowski. -
Starałem się poruszać na ich granicy, by otrzymać jak największą dozę obiektywności. Czy to zamierzenie się udało? Oglądając wystawę "Cudowne lata" nie miałam wątpliwości, że organizatorzy (Muzeum Literatury w Warszawie) zrobili wszystko, by skonfrontować widza z niełatwą rzeczywistością lat 70. i 80. Mamy więc kolekcję obrazów, wśród których najsilniejsze wrażenie robią prace
Edwarda Dwurnika. Z nasyconych kolorem, ekspresyjnych płócien z cyklu "Sportowcy" spoglądają bohaterowie codziennej, PRL-owskiej rzeczywistości. Świetnie prezentuje się też monumentalna
praca "Klęska urodzaju", przedstawiająca miasto upstrzone skrzynkami pełnymi owoców.
Pełne mocnych barw obrazy kontrastują z czarno-białymi
fotogramami. Ta część wystawy z pewnością wzbudzi najwięcej sentymentów: są tu sceny z życia Polaków, które wywołują cała gamę odczuć - od rozbawienia (podmiejskie zabawy i potańcówki) do melancholii i wzruszenia (strajki i tłumy walczące z ZOMO). Na zdjęciach nie mogło też zabraknąć ówczesnych bohaterów, którzy dawali Polakom nadzieję na to, że totalitarny system nie będzie trwał wiecznie: księdza Popiełuszki i Jana Pawła II. Warto w tym miejscu wspomnieć o doskonałym obrazie
Andrzeja Bielawskiego "Cień", który fakturą i barwą przypomina plamy zaschniętej na śniegu krwi i stanowi swego rodzaju puentę części ekspozycji opowiadającej o ciemnej stronie PRL-u.
Ale fotografie i malarstwo to nie wszystkie elementy, z których składają się "Cudowne lata". Równie ważna jest literatura, bo to przecież właśnie w czasach, gdy cenzura czuwała nad poprawnością dopuszczonych do publikacji tekstów, w podziemiu krążyły utwory
Barańczaka,
Miłosza,
Krynickiego
i wielu, wielu innych. I to właśnie one stanowią dopełnienie wystawy, a jednocześnie najtrafniejszy z możliwych komentarz do prezentowanych obrazów. Świetnym pomysłem okazało się też wplecenie elementu muzycznego: z głośników sączy się rock i blues z lat. 70. i 80. Można usłyszeć Jimiego Hendrixa, Janis Joplin czy Tadeusza Nalepę.
To bardzo dobrze skomponowana, interesująca treściowo i wizualnie ekspozycja. Młodzi, którzy PRL pamiętają jedynie z opowieści rodziców, z pewnością nie będą się na niej nudzić. A dla starszych będzie powrotem - może bolesnym, ale ważnym - do tamtych dni, w których, jak w wierszu Herberta, o obecności potwora świadczyły tylko jego ofiary.
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
Filmy
