"Arabela" - nowoczesna bajka dla wszystkich - o premierze Teatru Wybrzeże

Łukasz Rudziński

2 czerwca 2012 (artykuł sprzed 11 lat)

Opinie (32)

Trzeba było czekać kilkanaście lat, by w Teatrze Wybrzeże przypomniano sobie o młodszych widzach. Twórcom "Arabeli" udała się sztuka niezwykle rzadka - stworzyli spektakl, który świetnie odbierają zarówno dzieci, jak i ich rodzice.

Lalkowatą Arabela (Katarzyna Dałek) i ekscentrycznego Rumburaka (świetny Michał Jaros) różni niemal wszystko. Chociaż to ona jest postacią tytułową, to właśnie posępny czarodziej budzi największe emocje małych widzów.

Uroczego, zniewieściałego anty-bohatera Wilibalda popisowo kreuje Maciej Konopiński.

Zdecydowanie najlepsza wśród aktorek jest Małgorzata Oracz (po prawej), szczególnie jako "fałszywa" Królowa, która o tron stoczy bój z każdym, nawet z własną córką Xenią (Katarzyna Kaźmierczak, po lewej).

Bohaterem drugiego planu okazuje się głupkowaty, ale poczciwy diabeł Blekota (jedna z najlepszych ról w Teatrze Wybrzeże Piotra Łukawskiego, w środku).

Czechosłowacki serial "Arabela" z 1979 roku bardzo szybko stał się telewizyjnym przebojem także w Polsce. Połączenie świata magii (pełnym cudownych atrybutów, jak magiczne pierścienie, czarodziejskie płaszcze, zaczarowany dzwoneczek) z realiami socjalizmu i romantyczną miłością w tle, okazało się strzałem w dziesiątkę. Serial z miejsca podbił serca małych widzów, a magiczne pierścienie zmieniające rzeczywistość działały na wyobraźnię. Losy czarodzieja Rumburaka czy księżniczki Arabeli Telewizja Polska przypominała regularnie przez następne kilkanaście lat.

Pomysł, by sięgnąć po tę socjalistyczną bajkę, o przenikających się światach magii i ludzi, wydawać się może szalony. Na tle dzisiejszych bajek czechosłowacką "Arabelę", podobnie jak polską "Jankę", oglądać można już tylko z sentymentu. Zarówno w obrazie, formie, jak i sposobie prowadzenia akcji film (i teatr) przeszedł od jej powstania prawdziwą rewolucję. Zamiast powoli, konsekwentnie rozwijanej fabuły, króluje dynamiczne tempo, opisana skrótowo, pełna widowiskowych zwrotów akcja, i przywleczona z Zachodu "gadżetomania". Przez to bajki naszych rodziców i dziadków wydają się dziś niemiłosiernie staroświeckie.

W Teatrze Wybrzeże znaleziono złoty środek. Zaangażowano Pawła Aignera - reżysera średniego pokolenia, który zadbał o posmak tradycyjnej bajki, wymazując bezpośrednie odwołania do epoki socjalizmu oraz jedną z najlepszych współczesnych polskich dramatopisarek dla dzieci, Malinę Prześlugę, doskonale odnajdującą się w formie i przekazie, jaki dzisiaj jest bliski dzieciom. Dlatego spektakl bawi widza w wieku kilku, kilkunastu i kilkudziesięciu lat.

Reżyser dał ogromną przestrzeń aktorom, ograniczonym jedynie niezbyt imponującymi, ale wykorzystanymi do maksimum, możliwościami technicznymi sceny. To oni - jak Michał Jaros, kreujący Rumburaka na ekscentryka, podobnego do Johnny'ego Deppa w "Piratach z Karaibów", temperamentna Małgorzata Oracz, która wydaje się stworzona do podwójnej roli Wiedźmy i Królowej Bajek, czy ujmujący Maciej Konopiński świetnie grający zniewieściałego Wilibalda, "współczesnego" królewicza z bajki - decydują o sukcesie zwariowanej opowieści o zepsutych bajkach i powikłanych losach bajkowych bohaterów.

Świat ludzi zredukowany zostaje do rodziny Majerów (pokazywanych na tle "papierowej" scenografii z epoki Gierka) i zabawnego filmu o perypetiach bajkowych postaci na Długiej, Długim Targu i w okolicy Teatru Wybrzeże (udany epizod dyrektora Wybrzeża, Adama Orzechowskiego, w roli kierowcy "wesołego" autobusu). Więcej przyglądamy się bajkowym bohaterom w pałacu króla, czy "czarnym charakterom" w ponurym zamczysku Rumburaka (które wyłania się na scenę dzięki podnośniom).

Częste zmiany urozmaiconej, dookreślonej praktycznymi rekwizytami scenografii Magdaleny Gajewskiej, z wykorzystaniem całej maszynerii sceny, nie udają się wprawdzie bez drobnych zacięć i ujawnienia teatralnych szwów. Jednak publiczność bez trudu to wybacza, bo te miniwpadki dobrze wpisują się w żartobliwą konwencję spektaklu. Całość świetnie uzupełnia pulsująca, dynamiczna muzyka Piotra Klimka.

Czy którąś z bajek swojego dzieciństwa darzysz szczególnym sentymentem?

tak, jest ich nawet kilka, wywarły na mnie kiedyś ogromne wrażenie tak, jest taka, do której chętnie wracam nie, choć kilka z nich lepiej pamiętam niż inne nie, wyrosłem(am) z bajek dawno temu

Nie sposób opisać "Arabeli", nie pozbawiając zaskoczenia, z jakiego reżyser i autorka scenariusza budują cały komizm przedstawienia. Są świetne sceny komediowe (cała kreacja Królewicza Wilibalda z bajki "Królewna Śnieżka i siedmiu krasnoludków" w wykonaniu Macieja Konopińskiego, czy kapitalna scena w Krainie Kiczu, do której w stroju kucyka Pony zesłano Rumburaka, albo dopracowane wizualnie więzienie Rumburaka w klatce). Są momenty dramatyczne (pojedynek na szpady, ścinanie głowy prawdziwą siekierą). Dzieci pomimo tego, że spektakl trwa 2,5 godziny, chłoną go z wypiekami na buziach, a pod koniec przedstawienia chóralnie krzyczą "tak", gdy bohaterowie zastanawiają się czy ukarać Rumburaka.

Oprócz wspomnianych już solistów, swoje pięć minut mają też aktorzy drugiego planu. Wyrazistą, niemal wyjętą z kreskówki postać diabła Blekoty kreuje Piotr Łukawski, rozkapryszona Xenia w wykonaniu Katarzyny Kaźmierczak (starsza siostra Arabeli), buntuje się przeciw wszystkim i wszystkiemu jak najprawdziwsza nastolatka, z kolei w bardzo plastyczną Czarownicę wciela się Monika Chomicka. Zaś Pan Majer (Mirosław Krawczyk) z pasją czyta pomieszane bajki - powód całego zamieszania w Świecie Baśni. Jedynie Arabela (debiutująca tą rolą w Teatrze Wybrzeże Katarzyna Dałek) wprawdzie słusznie wyżala się, że jej postać jest banalna, ale także aktorsko wypada blado nawet na tle postaci epizodycznych (np. Nauczycielki Śpiewu Małgorzaty Brajner).

Zwariowana bajka, pełna odniesień do reklam (zaklęcia Rumburaka w klatce), PRL-owskiej kinematografii ("Przyjaciel wesołego diabła"), czy kiczowatych bajek dla dzieci ("Małe Kucyki Pony") stanowi doskonałą rozrywkę dla całej rodziny. Zarzucić można jedynie fatalne nagłośnienie aktorów podczas piosenek i banalne rozwiązanie akcji w kulminacyjnym momencie spektaklu (przyjście Fantomasa). Jednak pierwszy od lat flirt Teatru Wybrzeże z młodszym widzem jest prawdziwym artystycznym sukcesem. Tym bardziej, że pod płaszczykiem dobrej rozrywki prezentuje sytuacje i relacje, jakie spotkać można w realnym, pozbawionym bajkowego lukru życiu.

Zobacz making of przygotowań do "Arabeli".

Zdjęcia: "Arabela" - nowoczesna bajka dla wszystkich - o premierze Teatru Wybrzeże

23 Zobacz zdjęcia

Łukasz Rudzińskirecenzje@trojmiasto.pl

Spektakl

8.5

93 oceny

Arabela

spektakl dramatyczny, teatr dla dzieci

Miejsca

Teatr Wybrzeże Gdańsk, Świętego Ducha 2

Spektakle

Arabela

Opinie (32) 5 zablokowanych

Sortowanie
- Od najstarszych
- Od najnowszych

Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2012-06-02 16:31

arabella wyglada jak tranzwestyta:) PRzedstawienie zobacze niebawem. Tak czytam pochlebne opinie o Misku - z Jarosa beda ludzie. Ma guaniarz talent:) Pokazal to w Fazie Delta. Chlopak naprawde ma aktorstwo we krwi. Polecam przyjrzenie sie mlodemu, na pewno bardzo utalentowanemu chlopakowi. Zdecydowanie odswiezyl i przewietrzyl TW:)

11 lat
- 4 7
Twoja opinia

Zmień treść

arabella wyglada jak tranzwestyta:) PRzedstawienie zobacze niebawem. Tak czytam pochlebne opinie o Misku - z Jarosa beda ludzie. Ma guaniarz talent:) Pokazal to w Fazie Delta. Chlopak naprawde ma aktorstwo we krwi. Polecam przyjrzenie sie mlodemu, na pewno bardzo utalentowanemu chlopakowi. Zdecydowanie odswiezyl i przewietrzyl TW:)
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2012-06-02 20:10

Świetna sztuka! (z udziałem psa)

Bajka naprawdę rewelacyjna. Dużo efektów. No i genialny PIES
(prawdziwy) w roli Mejera :) Dzieci oszalały.
Naprawdę polecam.

Ines
11 lat
- 8 0
Twoja opinia

Zmień treść

Bajka naprawdę rewelacyjna. Dużo efektów. No i genialny PIES (prawdziwy) w roli Mejera :) Dzieci oszalały. Naprawdę polecam.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2012-06-02 20:27

To teraz zagrajcie Szekspira ,Moliera w klasyczny sposób według autora... (3)

...a scenografia i kostiumy według epoki w której dzieje się sztuka i moze ten teatr odzyska wiarygodność.

11 lat
- 4 7
Twoja opinia

Zmień treść

...a scenografia i kostiumy według epoki w której dzieje się sztuka i moze ten teatr odzyska wiarygodność.
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2012-06-02 21:22
  
  (2)
  
  Ale po co? Powstaje Teatr Szekspirowski i tam będzie grana ta klasyka. Wybrzeże grało już Szekspira w strojach z epoki i w prawdziwej scenerii gdańskiej Katowni. Nie muszą w tym temacie nic udowadniać. To było naprawdę dobre przedstawienie.
  Lepiej niech zrobią przedstawienie na podstawie książek takich jak np. Trainspotting, Ulica Marzycieli, Lęk i odraza w Las Vegas, albo chociażby Paragraf 22, czy Lemoniadowy Joe... To są wyzwania, a nie ziejące nudą to be or not to be.
  
  w ostateczności Pana Tadeusza księgę XIII
  11 lat
  - 6 5
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Ale po co? Powstaje Teatr Szekspirowski i tam będzie grana ta klasyka. Wybrzeże grało już Szekspira w strojach z epoki i w prawdziwej scenerii gdańskiej Katowni. Nie muszą w tym temacie nic udowadniać. To było naprawdę dobre przedstawienie. Lepiej niech zrobią przedstawienie na podstawie książek takich jak np. Trainspotting, Ulica Marzycieli, Lęk i odraza w Las Vegas, albo chociażby Paragraf 22, czy Lemoniadowy Joe... To są wyzwania, a nie ziejące nudą to be or not to be.
  Regulamin dodawania opinii
  - Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
    2012-06-03 12:32
    
    (1)
    
    Brednie piszesz. Moliera i Szekspira nigdy dość , tylko tu trzeba prawdziwego talentu.....
    
    11 lat
    
    2 3
    
    Twoja opinia
    
    Zmień treść
    
    Brednie piszesz. Moliera i Szekspira nigdy dość , tylko tu trzeba prawdziwego talentu.....
    Regulamin dodawania opinii
    - Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
      
      2012-06-03 23:05
      
      a kto nie ma?
      
      11 lat
      
      0 0
      
      Twoja opinia
      
      Zmień treść
      
      a kto nie ma?
      Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2012-06-02 20:50

polecam

Byłam dzisiaj-sama, kupiłam bilet w ciemno, i chociaż mam 34 lata bawiłam się cudownie a spontaniczne reakcje dzieci w teatrze dały mi dodatkową radość. Polecam dzieciom w każdym wieku;)

k.
11 lat
- 12 0
Twoja opinia

Zmień treść

Byłam dzisiaj-sama, kupiłam bilet w ciemno, i chociaż mam 34 lata bawiłam się cudownie a spontaniczne reakcje dzieci w teatrze dały mi dodatkową radość. Polecam dzieciom w każdym wieku;)
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2012-06-02 21:10

genialne (3)

poszliśmy na przedstawienie ponieważ gra tam piesek naszych znajomych. GERDA - tak ma na imię jamnik, okazała się urodzoną aktorką :) Gratulujemy właścicielom! Bajka rewelacyjna. Piękne kostiumy, scenografia. Bawiliśmy się świetnie. Polecamy nie tylko dzieciom.

w
11 lat
- 3 2
Twoja opinia

Zmień treść

poszliśmy na przedstawienie ponieważ gra tam piesek naszych znajomych. GERDA - tak ma na imię jamnik, okazała się urodzoną aktorką :) Gratulujemy właścicielom! Bajka rewelacyjna. Piękne kostiumy, scenografia. Bawiliśmy się świetnie. Polecamy nie tylko dzieciom.
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2012-06-02 21:32
  
  Portret ślubny Majerów
  
  Na portrecie ślubnym pani Majerowej z jamnikiem też widniała Gerda?
  
  11 lat
  - 2 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Na portrecie ślubnym pani Majerowej z jamnikiem też widniała Gerda?
  Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2012-06-02 21:50
  
  Gerda (1)
  
  Niestety nie, ale podobny piesek. Prawda? Też myśleliśmy, że to ona - szkoda.
  
  w
  11 lat
  - 1 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Niestety nie, ale podobny piesek. Prawda? Też myśleliśmy, że to ona - szkoda.
  Regulamin dodawania opinii
  - Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
    2012-06-02 22:43
    
    Trudno się mówi...
    
    z tak utalentowaną Gerdą można byłoby pokusić się o wystawienie na deskach Psa Cywila, albo Czterech pancernych :)
    
    ukłony dla psinki
    11 lat
    
    0 0
    
    Twoja opinia
    
    Zmień treść
    
    z tak utalentowaną Gerdą można byłoby pokusić się o wystawienie na deskach Psa Cywila, albo Czterech pancernych :)
    Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2012-06-02 21:24

Najlepsza była galopada na koniach króla i królowej, normalnie odjazd!

11 lat
- 8 0
Twoja opinia

Zmień treść

Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2012-06-02 21:54

Najlepszy to był pies :)

Arabela
11 lat
- 0 2
Twoja opinia

Zmień treść

Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2012-06-02 21:59

super!!! reakcja dzieci bezcenna! :)

polecam wszystkim i małym i dużym, super spektakl.

beata
11 lat
- 8 0
Twoja opinia

Zmień treść

polecam wszystkim i małym i dużym, super spektakl.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2012-06-03 18:49

NAJLEPSZY SPEKTAKL 1

najlepszy spektaklt na jakim byłam ! polecam bardzo wszystkim ! dzieciom jak i dorosłym !!!

:)
11 lat
- 7 0
Twoja opinia

Zmień treść

najlepszy spektaklt na jakim byłam ! polecam bardzo wszystkim ! dzieciom jak i dorosłym !!!
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2012-06-04 10:12

super

Bardzo fajne przedstawienie.Dzieciaki bawiły się super,dorośli 2xsuper!Wielkie brawa dla Pani Małgorzaty Oracz,która w roli fałszywej królowej była rewelacyjna!!!Ogromne brawa dla Michała Jarosa i Macieja Konopińskiego!!!!! Faktyczne Arabella czyli Katarzyna Dałek bezbarwna i nijaka.

dina
11 lat
- 4 1
Twoja opinia

Zmień treść

Bardzo fajne przedstawienie.Dzieciaki bawiły się super,dorośli 2xsuper!Wielkie brawa dla Pani Małgorzaty Oracz,która w roli fałszywej królowej była rewelacyjna!!!Ogromne brawa dla Michała Jarosa i Macieja Konopińskiego!!!!! Faktyczne Arabella czyli Katarzyna Dałek bezbarwna i nijaka.
Regulamin dodawania opinii