• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Po co nagość w teatrze? Artyści mają głos

Łukasz Rudziński
16 marca 2016 (artykuł sprzed 8 lat) 
Najwięcej spektakli zawierających sceny rozbierane znajdziemy w Teatrze Wybrzeże. Jednym z tych, gdzie nagość jest uzasadniona, jest "Broniewski" w reż. Adama Orzechowskiego, w którym przez kilka minut tytułowy bohater, grany przez Roberta Ninkiewicza, nie ma żadnego odzienia. Najwięcej spektakli zawierających sceny rozbierane znajdziemy w Teatrze Wybrzeże. Jednym z tych, gdzie nagość jest uzasadniona, jest "Broniewski" w reż. Adama Orzechowskiego, w którym przez kilka minut tytułowy bohater, grany przez Roberta Ninkiewicza, nie ma żadnego odzienia.

Ta kwestia budzi emocje wielu widzów. Przez jednych odbierana jest pozytywnie, bo w takich scenach poszukują sensu i zamysłu reżysera oraz podziwiają odwagę aktorów, innym zupełnie nie przeszkadza. Części widzów się to jednak nie podoba, a jeszcze innych po prostu zraża do wizyt w teatrze. Zapytaliśmy artystów o nagość na scenie.



Jak odbierasz nagość w teatrze?

- Nagość w teatrze może być znacząca, choć bywa też pustym gestem i ma wartość czysto dekoracyjną. Według mnie taki środek wyrazu powinien być gruntownie przemyślany i uzasadniony, tym bardziej, że naruszona zostaje zarówno sfera widza, jak i aktora. Widz znajduje się w sytuacji, w której musi się odnaleźć. Aktor ma wprawdzie czas na przygotowanie się do niej, ale to również dla niego jest zazwyczaj bardzo trudne. Nie zapominajmy jednak, że jest to element języka teatralnego, jak np. wygłoszenie monologu - mówi Adam Orzechowski, dyrektor Teatru Wybrzeże w Gdańsku.
A jak na tę kwestię patrzą sami aktorzy?

- Proszę pamiętać, że aktor jest tylko człowiekiem. Pierwsze próby na scenie często naznaczone są wątpliwościami, nieśmiałością, różnymi emocjami. Rozbieranie się wszystko to bardzo potęguje. Uczono mnie, że ciało jest warsztatem aktora, więc nagość jest wykorzystaniem go w pełni. Nie jestem zwolennikiem nadużywania tego środka wyrazu. Sam jako widz, gdy widzę na scenie nagiego aktora, zawsze zastanawiam się, czemu ma to służyć. Jednak nagość w teatrze mi nie przeszkadza. Sądzę, że jako społeczeństwo jesteśmy dość pruderyjni i dlatego nagość traktowana jest jako przekroczenie. Należy to uszanować i nią nie epatować. Wydaje mi się jednak, że tylko u nas budzi ona tak duże emocje, na Zachodzie spektakle z nagością odbierane są inaczej - przyznaje Robert Ninkiewicz, aktor Teatru Wybrzeże.
Przeczytaj recenzję spektaklu "Broniewski".

Jednym ze spektakli Teatru Wybrzeże, gdzie nagość użyta jest jako środek opresji wobec bohaterów i widzów są "Amatorki" w reż. Eweliny Marciniak. Jednym ze spektakli Teatru Wybrzeże, gdzie nagość użyta jest jako środek opresji wobec bohaterów i widzów są "Amatorki" w reż. Eweliny Marciniak.
Podobnego zdania jest jego koleżanka z zespołu, Katarzyna Dałek.

- W naszej kulturze ciało zostało sprowadzone do tematu tabu. Nie sądzę, by było to słuszne. Dla mnie ciało jest sferą sacrum, a nie sferą tabu. Z uwagi na to sacrum powinno się je uszanować, a nie dlatego, że to sfera nieczysta czy wstydliwa. Przecież ludzkie ciało zawiera w sobie całą historię przeżyć i doświadczeń, jest piękne - im starsze i z wiekiem mniej doskonałe, tym piękniejsze, bo tym więcej doświadczeń można z niego wyczytać. Nagość w teatrze jest swego rodzaju ofiarą i poświęceniem ze strony aktora - przyznaje aktorka Teatru Wybrzeże. - Decydujemy się na nią, gdy chcemy dotknąć jakiejś przestrzeni w postaci i uznajemy, że do tego potrzebne jest jej obnażenie. Jednak nagość nigdy nie jest niezbędna - zawsze da się w teatrze znaleźć jakiś inny środek wyrazu. Wiele zależy od tego, jak tę kwestię postrzega reżyser.
Przeczytaj recenzję spektaklu "Amatorki".

Nagie sceny znaleźć można także w spektaklach Grzegorza Wiśniewskiego, m.in. w "Kto się boi Virginii Woolf?" w Teatrze Wybrzeże, gdzie rozbiera się m.in. Honey grana przez Katarzynę Dałek. Nagie sceny znaleźć można także w spektaklach Grzegorza Wiśniewskiego, m.in. w "Kto się boi Virginii Woolf?" w Teatrze Wybrzeże, gdzie rozbiera się m.in. Honey grana przez Katarzynę Dałek.
Warto zastanowić się nad tym, co widzimy na scenie, gdy porusza się po niej naga aktorka lub nagi aktor.

- Niektórym widzom trudno jest oddzielić to, że nagość w spektaklu jest nie tyle naszą nagością, co nagością granych przez nas postaci. Patrzą w danym momencie tylko na aktora, który się rozbiera i nie przekładają tego na to, że to moja rola. Trzeba jednak pamiętać, że dla nas - aktorów - jest to równie trudne, jak dla widza, a może nawet trudniejsze. Nie jest tak, że chodzenie nago po scenie sprawia nam specjalną przyjemność, przecież nagość jest bardzo intymną sferą każdego człowieka - potwierdza Piotr Biedroń, aktor Teatru Wybrzeże.
Wyzwaniem jest stanąć przed widzem i przed kolegami z zespołu "w stroju Ewy".

- Uważam, że ludzkie ciało jest piękne i warto je pokazywać - mówi z kolei Karolina Trębacz, solistka Teatru Muzycznego w Gdyni. - Rozbierane role nigdy nie są łatwe. Dla mnie taki gest musi mieć uzasadnienie. Gdy jest tak, jak w przypadku Jagny w "Chłopach", nie mam z tym problemu. Nagość zawsze będzie budzić silne emocje. Warto podkreślić, że gra z nagim partnerem lub partnerką jest inna, bardziej delikatna, bo wytwarza się inna forma relacji na scenie. Często gra się wtedy lepiej.
Przeczytaj recenzję spektaklu "Chłopi".

W Teatrze Muzycznym w Gdyni niewiele jest spektakli, gdzie aktorzy są rozbierani. Tak dzieje się na przykład w świetnym musicalu "Chłopi", w którym nagość Jagny (Karolina Trębacz, na zdjęciu) w finałowej scenie jest bardzo silnym i przejmującym gestem. W Teatrze Muzycznym w Gdyni niewiele jest spektakli, gdzie aktorzy są rozbierani. Tak dzieje się na przykład w świetnym musicalu "Chłopi", w którym nagość Jagny (Karolina Trębacz, na zdjęciu) w finałowej scenie jest bardzo silnym i przejmującym gestem.
Nagość - z pozoru - może wydawać się prostym środkiem, by zszokować widza, ale często jest efektem długiej pracy i przyświecają jej zupełnie inne motywacje.

- Nie planujemy od pierwszej próby, że będziemy grali nago - nagość pojawia się w trakcie pracy nad rolą, w procesie twórczym. Wielu rzeczy nigdy bym nie zrobiła, gdybym wyszła na scenę jako Katarzyna Dałek. W pracy nad rolą bardziej myślę tematem, tym co moja postać ma w środku, niż opakowaniem. W pewnym sensie nagość jest przecież opakowaniem dla postaci, jej widoczną zewnętrznością. Ale właśnie jej wnętrze dużo bardziej mnie interesuje w teatrze i jako aktorkę, i jako widza. Trudniej jest się odsłonić od środka, sięgać w rejony dla nas samych trudne psychicznie, bolesne, także grając w ubraniu. Nagość jest środkiem, a nie kwintesencją opowieści - dodaje Katarzyna Dałek.
Trudnością jest nie tylko gra nago, ale też granie z nagim partnerem/partnerką.

- Jeśli mam grać nago, to muszę zrozumieć motywację swojego bohatera - Broniewski dochodzi do pewnego, także alkoholowego ekstremum, nagość Zawiszy Czarnego była odzieraniem go z prywatności. Z nagim partnerem gra się uważniej, bo nagość sceniczna jest formą bardzo wrażliwego, delikatnego kostiumu, także na dotyk czy spojrzenie. O ile lubię pewną dozę improwizacji, to w scenach z nagością jest ona wykluczona. Każde działanie z nagim partnerem musi być wyważone i dokładnie zaplanowane - uważa Robert Ninkiewicz.
Nie zawsze nagość jako środek wyrazu jest uzasadniona. W nieudanym "Ciągu" w reżyserii Eweliny Marciniak w Teatrze Wybrzeże jest jej zdecydowanie zbyt dużo. Nie zawsze nagość jako środek wyrazu jest uzasadniona. W nieudanym "Ciągu" w reżyserii Eweliny Marciniak w Teatrze Wybrzeże jest jej zdecydowanie zbyt dużo.
- Podchodzimy do scen z nagim partnerem czy partnerką z bardzo dużym szacunkiem. Podczas takich scen patrzymy na postać, a nie na aktora, aktorkę. Proszę pamiętać, że za każdym razem jest to dla nas tak samo trudne. Pamiętam, jak pracowaliśmy nad "Amatorkami" i grałem z Dorotą Androsz scenę, w której początkowo była ubrana. W pewnym momencie w czasie prób zaskoczyła mnie i zdjęła biustonosz. Granej przeze mnie postaci znacznie to pomogło, bo był to ekstremalny impuls dla Heinza do działania. Na scenie nie patrzę na Dorotę, tylko na Brigitte ze sztuki Jelinek - podkreśla Piotr Biedroń.
Przeczytaj recenzję spektaklu "Kto się boi Virginii Woolf?".

W Trójmieście nietrudno znaleźć spektakle, w których znajdziemy nagość. Takie są m.in. spektakle cenionej i wielokrotnie ostatnio nagradzanej reżyserki Eweliny Marciniak.

- Ewelina Marciniak dużo pracuje z ciałem i z ruchem i poprzez ciała aktorów prowadzi pewną narrację w spektaklu. Jako aktorzy nie musimy się z nią zgadzać, ale postaci, w które się wcielamy, nie mają tego typu dylematów. Tak jest w "Amatorkach", czy w "Ciągu". Podobnie Grzegorz Wiśniewski, który bardzo świadomie sięga po ten środek wyrazu, choćby w "Kto się boi Virginii Woolf?". Moja bohaterka, Honey, desperacko chce zwrócić na siebie uwagę męża, jest całkowicie stłamszona przez towarzystwo. Widzi, co się wydarza między jej mężem i Martą. Obnażenie się to sposób, żeby skupić na sobie uwagę - zdejmuje majtki, żeby wykrzyczeć, że ona też tam jest - dodaje Katarzyna Dałek.
Nagie sceny zdarzają się także w przedstawieniach Teatru Miejskiego w Gdyni, m.in. w "Biesach" w reż. Krzysztofa Babickiego. Nagie sceny zdarzają się także w przedstawieniach Teatru Miejskiego w Gdyni, m.in. w "Biesach" w reż. Krzysztofa Babickiego.
Co ciekawe, nie ma w Trójmieście profesjonalnej sceny dla dorosłych, gdzie nagość by nie występowała. Oprócz Teatru Wybrzeże, takie sceny znajdziemy także w Teatrze Muzycznym, Operze Bałtyckiej czy Teatrze Miejskim w Gdyni.

- Nagość jest pięknym środkiem teatralnym, który warto stosować, jeśli jest to uzasadnione. W "Biesach" w lustrze widzimy nagą Lizę graną przez Aleksandrę Przybył, także Dasza Marty Kadłub prezentuje się topless. Od sceny nagości zaczynał się mój "Rock'n'Roll", zaś w "Antygonie" Leszka Mądzika Polinik i Eteokles leżą nago, delikatnie przesłonięci. Jako widz teatralny zastanawiam się, po co pojawia się nagość w przedstawieniu i jako reżyser także szukam na to odpowiedzi. Gdy ją znajdę, pozostaje rozmowa z aktorami - potwierdza Krzysztof Babicki, dyrektor Teatru Miejskiego w Gdyni.
Teatrem, gdzie takich scen jest najwięcej, jest Teatr Wybrzeże. Niektórzy widzowie dopytują w kasach przed zakupem biletu, czy w spektaklu są sceny nagości i wybierają te przedstawienia, gdzie ich nie ma.

- Nagość w teatrze będzie się zdarzać i zawsze ma na celu poruszenie widza. W Teatrze Wybrzeże traktujemy ją jako gest artystyczny, zależny od reżysera i woli zespołu. Nic się w tym zakresie nie zmieni - kończy Adam Orzechowski.

Spektakle

Opinie (65) 3 zablokowane

  • ..osobiscie uwazam wykorzystywanie nagosci jako srodka zwrocenia uwagi w coraz bardziej zaszumionej "kulturze".. czy to reklama, czy to teatr, czy kino, czy fotografia, malarstwo itd.. - to w 99ciu procentach przypadkow narzedzie marketingowe by przyciagnac kupca do sklepu, widza do teatru czy przed ekran.. To niby tabu jest odwracane do gory nogami i i walka z nim wykorzystywana jest jako ideologiczna przykrywka do zarabiania pieniedzy. Z drugiej strony - bylem kiedys w londynie na studenckim przedstawieniu gdzie grupa aktorow w pewnym momencie biegala nago miedzy widzami - to nie byl teatr ale popularne ostatnio przedstawienie odbywajace sie w mieszkaniach/budynkach gdzie widzowie chodza podazajac za akcja przedstawienia.. - i tam nagosc nie razila ani troche bo miala akurat glebszy sens.. - wiec zdarzaja sie i takie przypadki..

    • 45 6

  • byłem lata temu na "Matce" - paniusia biegała z gołym biustem i obsypywali ją mąką. (2)

    W sumie nie wiem po co, ale ja się nie znam.
    A jakiś czas temu jak się dopytywałem czy warto iść do teatru to mi ktoś odradzał, bo wciąż tam biegają na golasa i się mąką obsypują.

    • 73 12

    • Matka to był jeden z lepszych spektakli. (1)

      • 1 4

      • I to jest właśnie straszne

        • 8 2

  • No taka prawda

    Zazwyczaj służy to tylko przyciągnięciu uwagi. Świetny reżyser potrafi wyrazić to samo bez użycia nagości aktorów.

    • 87 15

  • Pomyłka- kiedyś słuchalo się monologu w teatrze i było cierawie

    teraz- nawet nagość nie przyciąga

    • 61 17

  • (3)

    Nagość to jedno,ale że małe dziecko musi grac w teatrze ok 22 to jest dla mnie nie do zaakceptowania. Tym bardziej ze dziecko-aktor to zawsze aspiracje jego zaburzone rodzica, który kosztem własnego dziecka rekompensuje sobie swój brak osiągnięć. Takie dziecko nie ma wyboru. Potężnym narzędziem takiego rodzica jest dawanie aprobaty i uwagi dziecku gdy robi ono to czego rodzic chce i subtelne albo otwarte odrzucenie gdy się temu sprzeciwia. Dziecko jest bezbronne w takim położeniu bo pragnie być kochane a są rodziny w których jest kochane tylko pod jakimiś warunkami. Nie zgadzam się na to. W Szwecji wkroczyłaby policja na scenę gdyby o 22 musiało grać w teatrze dziecko w sztuce dla dorosłych. A tak jest w " portrecie damy" .

    • 30 15

    • policja (1)

      Tak w Szwecji policja tez wkroczy jak tatuś pocaluje swoje dziecko "na dowidzenia" przed szkołą dziwny kraj...

      • 12 5

      • ale za to nicnie zrobia jak jakis arab silowo ubogaca kulturowo kobiety, a nawet nieletnie dziewczynki i chlopcow

        • 8 5

    • Rozumiem ze ci co minusuja są za tym żeby dzieci występowały w spektaklach dla dorosłych?

      • 2 0

  • Uwielbiam takie ankiety (5)

    wPiSdu!!!!
    Sztuka to sztuka!! Nikomu do gadania!!! Widz sam decyduje!!!!

    • 30 40

    • Zawrzyj pysk obrzydliwy koderasto! (2)

      :)

      • 5 5

      • Brawo! Typowy poziom wypowiedzi PiSlamskiego motłochu. (1)

        Kultury uczyłaś się od posłanki Krystyny?

        • 3 5

        • Brawo! Typowy poziom wypowiedzi P0wskiego motłochu.

          Kultury uczyłaś się od posła Niesio..........

          • 2 2

    • Ty nie bądź taki artysa--POkiereszowany mózgu.

      • 7 3

    • No niestety

      ale ze Sztuką taka współczesna "sztuka" niewiele ma wspólnego.

      • 5 0

  • Czesto wygłaszam monologi ale nigdy nago

    Tak mnie ciocia wychowała

    • 40 7

  • Lep na widza

    Pod przykrywką sztuki, szukania odpowiednich środków wyrazu ukrywa się zwyczajne świecenie gołą ..... Nie jestem przeciwny nagości wogóle, ale obecny trend jest wyraźny i nie daje się już schować pod pojęciem sztuki. Nawet aktorzy tu i ówdzie protestują. O spektaklach bardziej komercyjnych nie wspomnę. Zdarzyło mi się widzieć kilka i to bywa żenujące.

    • 62 8

  • (1)

    U nas na deskach musi być nagość, bo na zachodzie to jest dopiero nagość. A cóż to za rozumowanie - czy standardy degenerujące społeczeństwo należy kopiować?

    Obecnie taki tok myślenia należy poddać głębokiej krytyce, bo zachodnie standardy społeczne i moralne wiodą te "cywilizowane" kraje do głębokiego upadku.

    • 41 14

    • Tak jest, panie Gliński!

      Nie będzie nam tu obcy, wrogi element się rozbierał i narodowców deprawował!

      • 4 5

  • (1)

    Podobno golo to wesoło ale nie w teatrze.Tylko gdyby nie było golizny nie byłoby widowni.Świat pędzi jest blisko ściany ale jak uderzy to będzie koniec.Liberalizm który się nie sprawdził ogarnął Europę.Teraz to już jest libertynizm w teatrze też.

    • 33 12

    • Nie byłoby golizny, nie byłoby widza. Wniosek jest jeden - sztuka marna!

      • 17 1

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Wydarzenia

Pobożni i cnotliwi. Dawni gdańszczanie w zwierciadle sztuki (1 opinia)

(1 opinia)
20 zł
spotkanie, wystawa, warsztaty

Kultura ludowa Pomorza Gdańskiego

wystawa

Wystawa "Kajko, Kokosz i inni"

wystawa

Sprawdź się

Sprawdź się

Film "Uwierz w Mikołaja" to ekranizacja książki gdańskiej autorki. O kogo chodzi?

 

Najczęściej czytane