Palę Rosję! Opowieść syberyjska
Teatr im. Heleny Modrzejewskiej w Legnicy
Premiera: 17 września 2009 r. podczas inauguracji 2. Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego "Miasto"
Nawiązanie dzisiaj normalnego dialogu pomiędzy Polakami i Rosjanami utrudnia czy wręcz uniemożliwia szereg bolesnych i nierozwikłanych problemów z naszej wspólnej historii. Ciąży nad nim syndrom relacji ofiara - kat oraz - podsycane przez niechętnych normalizacji polityków po obu stronach granicy - przekonanie o fatalizmie wrogości dominujących nasze wzajemne relacje. Wszystko to symbolizowane jest przez jedno hasło, słowo - klucz: "SYBIR".
Spektakl opierając się na nowych badaniach historycznych (zwłaszcza pracach profesor Wiktorii Śliwowskiej) cieniuje, komplikuje a równocześnie - urealnia, wpisaną w naszą narodową podświadomość kliszę 'skutej wiecznym lodem polskiej Golgoty'.
Akcja spektaklu rozgrywa się równolegle w 1849 i w 2009 roku. Pierwszy wątek opowiada dzieje nieudanego powstania polskich zesłańców; wątek współczesny - dzisiejszą próbę rekonstrukcji tamtych wydarzeń; ukazuje różne modele uprawiania 'polityki historycznej' i stawia pytanie o możliwość dotarcia do historycznej prawdy.
Zamiarem twórców jest pobudzenie refleksji nad wzajemnymi uprzedzeniami i stereotypami inspirowanymi ideologicznie zafałszowywaną historią, ksenofobicznymi odruchami, a więc tym wszystkim, co w swej masie utrudnia dialog polsko-rosyjski, zaś dzisiejszej Polsce przyprawia maskę.
Reżyseria: Jacek Głomb
Scenografia: Małgorzata Bulanda
Muzyka: Bartek Straburzyński
Ruch sceniczny: Witold Jurewicz, Kamila Jankowska
Realizacja świateł: Władysław Sajda
Obsada:
Migurski - Rafał Cieluch
Kołpakowski - Grzegorz Wojdon
Ania - Magda Biegańska
Kapelan - Bogdan Grzeszczak
Kapitan - Paweł Wolak
Mydełko - Robert Gulaczyk
Benedyktynowicz - Paweł Palcat
Migurska - Małgorzata Urbańska
Dama I , Jakutka - Magda Skiba
Dama II, Markiza - Zuza Motorniuk
Graf Szeremietiew, Kazach - Katarzyna Dworak
Behemot - Joanna Gonschorek
Margarita - Alina Czyżewska
Gruszeńka - Ewa Galusińska
Żeńka - Bartosz Bulanda
Płaksin - Łukasz Węgrzynowski
"Spektakl to komedia antymartyrologiczna. Gęsto w nim od narodowych stereotypów, na zmianę obalanych i podbijanych. Bułhakow i rosyjska mafia, wieszcze i powstania, cele śmierci i syberyjskie safari. Plan historyczny miesza się ze współczesnością. Przywódcy nieudanego powstania syberyjskich zesłańców z 1849 r. mijają się na scenie z poszukującymi ich grobów prawnukami. Wśród "pięknie walczących" i "pięknie pamiętających" brak jednak bohaterów. Powstańcy okazują się sympatycznymi, lecz tchórzliwymi i zakompleksionymi ignorantami z zaścianka. Romantyczne idee rodzą się w nich raczej z nudy i nadmiaru alkoholu niż z literackich uniesień (...) Trzeba więc przyznać - Legnica ma swój styl.", Joanna Derkaczew, "Gazeta Wyborcza"